Marinefoto Maandag 50
Laatst aangepast: 12-12-2011
9 mei 1982. HMS Ardent vuurt met het kanon, terwijl het in volle vaart op weg is naar de Falkland Eilanden.
Van sneeuwbal naar bom
Sneeuw, sneeuw en niets dan sneeuw. Het weekend van 11 t/m 13 december 1981 stond in het teken van sneeuw. Heel Nederland was bedekt en het Parool van maandag 14 december berichtte (routinematig) over een volledig ontregelde treindienstregeling.
Ook de Amsterdamse haven was volledig wit, inclusief de dekken van de vier Type 21 fregatten. De vier Britse schepen -HMS Arrow, HMS Ardent, HMS Alacrity en HMS Amazon- lagen voor een heel gewoon havenbezoek in Amsterdam. Zo werden rondleidingen gegeven aan Amsterdamse schoolklassen en werd Kerstinkopen gedaan. Toch bleek dat havenbezoek, vandaag precies 30 jaar geleden, alles behalve gewoon.
Dit bezoek was in eerste instantie zo bijzonder door de sneeuw. Om iets over 10 in de ochtend speelde zich op de kade een sneeuwpop-wedstrijd af. Dit voor de zaterdagochtend wat saaie vermaak, veranderde plots in een complete chaos toen een sneeuwbal uiteenspatte op het achterhoofd van de Onderofficier van Politie van HMS Ardent. In no-time rende wachtsvolk van de vier schepen de kade op en het -zo werd het later gezien- mythische sneeuwbalgevecht begon. Over de scheepsomroep van de Ardent werd iedereen aan boord opgeroepen om te helpen: Ardent en Arrow streden tegen Alacrity en Amazon. 300 tot 400 volwassen Britten gooiden, salvo na salvo, duizenden sneeuwballen. Slechts eenmaal streden zij samen toen een Amsterdammer met zijn hond een kijkje kwam nemen, niet wetende dat de haven inmiddels tot oorlogsgebied was verworden. De arme man heeft naar verluidt minimaal 500 sneeuwballen moeten incasseren voor hij kon ontkomen.
Had iemand tijdens het bewuste weekend de ruim 700 bemanningsleden van de vier fregatten gevraagd waar de Falkland eilanden lagen, had een enkeling ze op een kaart kunnen aanwijzen. Nog geen 6 maanden later was dat wel anders. Van de vier schepen die in december in Amsterdam lagen, gingen er drie naar het zuiden. Geen van de drie keerden ongeschonden terug.
HMS Alacrity werd tijdens de oorlog op 1 mei 1982 geraakt door een Argentijnse bom, maar werd licht beschadigd. Tien dagen later moest het -bij gebrek aan mijnenjagers- al zigzaggend bij de Falklands op zoek naar een mijnenveld. Het trof geen mijnen aan maar wel een Argentijns transportschip dat vervolgens met het kanon tot zinken werd gebracht. Even later vuurde een Argentijnse onderzeeboot twee torpedo's op het fregat en zusterschip Arrow. De torpedo's misten doel, de Britten wisten van niets en bleven in leven.
HMS Arrow was het eerste Britse fregat dat vuur opende op vijandelijke doelen en het eerste schip dat zelf geraakt werd. Het raakte doel toen het Argentijnse eenheden op land beschoot en zelf werd het getroffen door het boordkanon van een gevechtstoestel op 1 mei 1982.
Van de drie schepen bracht HMS Ardent er het slechts vanaf. Op 21 mei 1982 werd het schip aangevallen door minstens drie aanvalsgolven met Argentijnse vliegtuigen van marine en luchtmacht. Ardent werd diverse keren geraakt en zonk een dag later; 22 bemanningsleden kwamen om het leven.
Een paar weken vóór HMS Ardent zonk, werd bovenstaande foto geschoten. Rond 8 uur in de ochtend, precies in het midden van de Atlantische Oceaan, tussen Brazilië en Angola, kwam het fregat langszij het (tijdelijke) troepenschip SS Canberra. Ardent, geschilderd in oorlogskleuren zonder boegnummer, vuurde vijf keer met het 4.5 inch kanon en 20 mm Oerlikon. De honderden toeschouwers (parachutisten en mariniers) keken met ontzag naar het 117 meter lange fregat, dat vervolgens met de gasturbines er in volle vaart vandoor stoof. Op weg naar de Falklands.
Helaas heeft marineschepen.nl van het havenbezoek geen foto kunnen vinden. De archieven van NIMH, Stadsarchief Amsterdam, Parool en het Nationaal Archief hebben geen foto van de vier schepen in 1981.
Wat is Marinefoto Maandag?
Iedere maandag staat een briljante, super bijzondere, heel vreemde of zeldzame marinefoto in de spotlights. Of een gewone foto met een bijzonder verhaal erachter. Dat kan een foto zijn uit het heden of verleden. Zolang het maar over de marine gaat!
Klik hier voor eerdere Marinefoto Maandagen.
Heb je zelf foto's, tips of ideeen? Mail ze naar ons! Kijk dan ook even naar deze voorwaarden.
Bronnen
- Het Parool, maandag 14 december 1981
- Higgit, M. (2001), Through fire and water, HMS Ardent: the forgotten frigate of the Falklands. Edinburgh and London: Mainstream Publishing
- Wikipedia.org
Sinds 13 augustus 2001
