In Groot-Brittanië is ophef ontstaan over het bericht dat HMS Westminster met slechts 4 raketten naar een oorlogsgebied werd gestuurd. Britse marineofficieren deden hierover hun beklag in de media. Het Type 23 fregat voegde zich in maart bij de internationale vloot voor de kust van Libië met vier Seawolf raketten, in plaats van 32 Seawolfs en 8 Harpoons.
Volgens de Britse marineofficieren die met de media spraken, was het schip maar beperkt in staat zich te verdedigen.1 Seawolf raketten zijn bedoeld voor verdediging tegen inkomende vliegtuigen en raketten, en worden doorgaans per paar ingezet. Zij zouden dus maximaal twee salvo's kunnen vuren. Het is voor marineschepen die richting oorlogsgebied gaan gebruikelijk dat zij worden voorzien van voldoende wapens en munitie. Politici en (oud-)marineofficieren reageren geschokt en zeggen dat de enorme bezuinigingen op de Britse krijgsmacht nu al z'n tol eisen.
HMS Westminster in Gibraltar vlak voor vertrek naar Libië. Achter het kanon staat een soort vierkante bak, hierin staat de lanceerinstallatie met 4 Seawolf raketten en 28 lege plaatsen. Daarachter staan Harpoons schuin opgesteld, deze zijn niet aanwezig. Foto: Britse Ministerie van Defensie
HMS Westminster lag eind februari 2011 in Londen aan de kade toen het de opdracht kreeg om koers te zetten naar Libië. Daar zou het HMS York aflossen, dat naar de Falklandeilanden moest. Maar voor HMS Westminster aan de slag ging, lag het schip in de Britse marinehaven van Gibraltar voor bevoorrading. Er werd eten, drinken, dekens en medicijnen aan boord genomen.2 Maar de Seawolf magazijnen werden blijkbaar niet aangevuld.
Kanonneerboot
De vraag moet gesteld worden of de ophef terecht is. Marineschepen gaan tegenwoordig zelden op pad met alle raketten aan boord, behalve als de dreiging echt hoog is. Bovendien begon de NAVO aanval op Libië pas twee weken nadat het Britse fregat zich had gemeld voor de Libische kust. Daarvoor had de missie een humanitair karakter; HMS York evacueerde bijvoorbeeld Britse burgers.
Vooralsnog lijkt het er op dat er één Brits schip met lege lanceerinstallatie naar Libië werd gestuurd, van de andere Britse fregatten en destroyers is dat niet bekend. Ook waren er meer marineschepen zonder uitgebreide verdedigingsmiddelen tegen raketten in de buurt, zoals mijnenjagers waaronder Hr.Ms. Haarlem.
Toch heeft Groot-Brittannië een risico genomen. Zo was ook toen bekend dat de Libische marine over weliswaar kleine oude schepen beschikte, maar ook over de SS-N-2C Styx. De Styx (bereik 80km, snelheid 0.9 Mach) wordt ingezet tegen marineschepen. Omdat HMS Westminster geen Close-in Weaponsystem (CIWS) zoals Goalkeeper of Phalanx aan boord heeft, bestaat de verdediging uit de Seawolf raketten en het kanon.
Zonder Seawolf rest dus alleen het kanon en dat is een vrij magere verdediging. (Er zijn ook mitrailleurs aan boord, maar het is in de praktijk al lastig om een drijvende skippybal op enige afstand te raken, dus laten we die wapens even buiten beschouwing.)
Lancering van VL Seawolf vanaf een Type 23 fregat. Hier is overigens duidelijk te zien dat de "booster" van de raket in het water plonst nadat de raket op snelheid is.
Daarnaast ontbraken ook de Harpoon kruisvluchtwapens. Als de Westminster een vijandelijk marineschip had waargenomen nog vóór het een Styx kon lanceren, had de Westminster opnieuw alleen het kanon kunnen gebruiken.
Eén Libisch marineschip had een Brits fregat in enorme moeilijkheden kunnen brengen. Dat lijkt ons nu misschien onwaarschijnlijk, maar Libische eenheden hebben met kanonnen wel degelijk op NAVO eenheden gevuurd. En voordat de Westminster in Libische wateren was, hebben Libische schepen opstandelingen vanaf zee beschoten. Opvallend is bovendien dat de commandant van HMS Westminster bij terugkeer begin april in een film op de website van The Telegraph zei dat de Libische marine mede dankzij het Britse fregat in de haven is gebleven.3
De Royal Navy nam een risico. De Libische dreiging was er wel degelijk en als het mis was gegaan, was de ellende niet te overzien. Daarnaast waren fregatten als HMS Westminster niet alleen voor patrouilles in de Middellandse Zee, zij moesten ook kwetsbare schepen van bondgenoten (zoals Hr.Ms. Haarlem) beschermen.
HMS Westminster keerde begin april weer terug in Engeland en is na onderhoud nu bezig met een opwerkprogramma om voorbereid te zijn voor een volgende reis.
