Marineschepen.nl
 
   
 

Nieuwe sleepboten overgedragen



Door: Jaime Karremann
Bericht geplaatst: 12-07-2016 | Laatst aangepast: 12-07-2016


De sleepboten van de Noordzeeklasse zijn gisteren overgedragen aan de Koninklijke Marine. De drie nieuwe sleepboten vervangen vier oude boten van de Lingeklasse. "We maken een sprong van een T-Ford naar een Tesla," zei een trotse Hoofd Havenfaciliteiten KLTZ Erik Willemsen.

sleepboot
Kapitein Jack Koorn is gelukkig met zijn nieuwe sleepboot de Waddenzee. Op het achterdek de band The MOB. (Foto: John van Helvert/ Defensie)

"Gaat u alstublieft snel zitten, we hebben moeite om de stoelen op de steiger te houden," klonk het verzoek aan de genodigden. De wind kon gisteren nog een beetje extra snelheid maken alvorens vol op de drie nieuwe sleepboten aan steiger 5 in te beuken. Windkracht 7 of niet, er was weinig invloed op de ceremonie en al helemaal niet op de nieuwe slepers.

De Noordzee, Waddenzee en Zuiderzee zijn juist aangeschaft om de grote marineschepen ook in dit weer beter te kunnen slepen.



Internationaal project
De drie nieuwe sleepboten van de Noordzeeklasse werden gisteren met een korte ceremonie overgedragen aan de Koninklijke Marine. Dat was niet alleen voor de marine een mooi moment, maar ook voor Damen, zo verzekerde CEO van Damen Shipyards René Berkvens de aanwezigen tijdens zijn toespraak. Het zat oprichter Kommer Damen namelijk nog altijd niet lekker dat het bedrijf in 1978 de aanbesteding voor de Lingeklasse had verloren.

Dat Damen zich om een paar marinesleepboten druk maakt is niet voor niets, een bestelling bij de nationale marine is voor een scheepswerf volgens Berkvens van grote waarde. Daarnaast betekende de bestelling van de Noordzeeklasse, die tevens twee sleepboten voor de Zweedse marine behelsde, dat de Defensie Materieel Organisatie (DMO) en hun Zweedse evenknie dichter naar elkaar toe kwamen. "En dat proberen wij met Zweden ook als industrie," voegde Berkvens er aan toe, uiteraard doelend op de onderzeebootsamenwerking met Saab Kockums.

ceremonie overdracht
De nieuwe grote Waddenzee lag gisteren tijdens de ceremonie naast de kleine oude Hunze. (Foto: John van Helvert/ Defensie)

Grote verandering
Na afloop van de toespraken demonstreerde de Waddenzee de wendbaarheid van de nieuwe aanwinsten door in de haven te draaien en weer af te meren. Toen vervolgens de eerste klanken van The MOB, de bedrijfsband van DMO, vanaf het achterdek van de sleepboot klonken, waren de nieuwe marinesleepboten formeel in gebruik genomen.

Met de ceremonie eindigde een ontzettend lang traject dat begon met de behoeftestelling in 2006. "Het is een belangrijk moment," zei Hoofd Havenfaciliteiten KLTZ Erik Willemsen na afloop, "we hebben hier jaren en jaren op moeten wachten."

De drie sleepboten zijn nu technisch gereed om aan de slag te gaan, legde Willemsen uit. Alleen de bemanningen van de Waddenzee en Zuiderzee moeten de laatste opleidingen nog afronden om ook het sleepwerk te kunnen gaan doen. De Noordzee wordt al wel ingezet voor al het werk in de haven.

Het is vooral voor de bemanningen van de nieuwe sleepboten even wennen. De overstap van de Lingeklasse uit 1986 naar de Noordzeeklasse vergelijkt Willemsen op technisch vlak met een sprong van een T-Ford naar een Tesla. "De bemanningen zijn er erg blij mee, maar er moest wel veel nieuws geleerd worden. De diesels zijn natuurlijk niet veel anders, maar er zit zoveel meer automatisering omheen. Vooral die nieuwe automatisering vraagt veel specifieke aandacht en training."



Voor de Directie Materiële Instandhouding (DMI) gaat ook wat veranderen, maar daar hoeft men voorlopig juist niet veel bij te leren. De Noordzeeklasse zal namelijk niet door DMI, maar in ieder geval tot 2023 bij Damen Shipyards Den Helder worden onderhouden. Directeur DMI commandeur Peter Knipping zei over die grote verandering in zijn toespraak dat het geen automatisme is dat DMI al het onderhoud zelf moet doen. "Het gaat vooral gaat om het goed instandhouden van materieel van CZSK. En als uitbesteden bij de industrie de beste manier is, sta ik daar zeker open voor."

Toch ziet Knipping deze wijziging niet als een eerste stap naar het volledig uitbesteden van onderhoud van alle marineschepen: "Want op het moment dat het echte complexe militaire oorlogsschepen gaan worden, wordt de instandhouding een heel andere zaak. Ook dan staan we open voor samenwerking, maar wel in een andere vorm dan bij deze sleepboten."

Voor de buren van het DMI op de nieuwe haven, het Energiedistributiebedrijf, heeft de komst van de nieuwe slepers meer voeten in de aarde gehad. De walstroomvoorziening moest worden aangepast. De Noordzeeklasse vraagt namelijk meer vermogen zodat de accu's met walstroom kunnen worden opgeladen.

sleepboot
Jack Koorn en twee bemanningsleden op de moderne brug van de Waddenzee. (Foto: John van Helvert/ Defensie)

Playstation
Kapitein van de Waddenzee Jack Koorn, heeft de technologische sprong aan den lijve ondervonden. "Ik weet zeker dat kinderen dit zo hebben geleerd," zei Koorn lachend wijzend op de joysticks op de brug van de Waddenzee, "net een Playstation. Wij moesten echt even wennen." Toch is Koorn blij. En er zijn meer voordelen: "Je kan met één druk op de knop omschakelen van accu's naar hoofdmotoren, naar de brandbluspompen, etc. We hebben eindelijk een vaste stoel. Op de Lingeklasse hadden we losse stoelen en moest je je altijd met één hand vasthouden als er een zeetje stond. En we hebben nu digitale kaarten, in plaats van die ouderwetse papieren."

Iets anders dat veel indruk maakte op de bemanning was de breedte van de nieuwe sleepboten. "De lengte is hetzelfde, maar hij is zoveel breder. Alles is robuust gebouwd." Dat brengt ook een nadeel met zich mee. De sleepboten gaven namens de marine met enige regelmaat acte de presence tijdens sleepbootdagen en dergelijke maritieme evenementen door het hele land. Met de nieuwe sleepboten is het binnenland buiten bereik en kunnen alleen de kusthavens worden aangedaan.

Hoewel de Noordzeeklasse een stuk groter is dan de oude sleepboten, vaart er een mannetje minder op. Toch is dat nog altijd meer dan op dezelfde sleepboten in commerciële dienst. "In Rotterdam en IJmuiden varen ze met drie man, maar wij doen meer dan alleen maar boten naar binnen trekken. Wij moeten bijvoorbeeld ook een schietschijf slepen met oefeningen, doen aan binnenlands vlagvertoon en we moeten ook pontons verhalen. Daar heb je echt je mensen voor nodig. Bij het verhalen van pontons moeten twee man van boord stappen en als je dan met drie man zou varen, sta ik hier alleen. Als er dan een alarm is, heb je wel een extra man nodig."

Ook het sleepwerk zelf in de haven wordt totaal anders. Waar de Lingeklasse op het achterdek sleepte, zal de Noordzeeklasse dat vooral over de voorzijde doen. "Dus we varen straks achteruit. Dat is in de Nieuwe Haven wel lastig, want normaal is de wal in een haven gewoon recht. Maar hier tussen de steigers heb je een aflopend talud. Met de Lingeklasse lagen we met de kop richting het talud en als een fregat dan nog 5 meter verder wilde, dan legden we de sleepboot tegen de stenen van het talud en trokken we het fregat met de lier naar ons toe. Met de Noordzeeklasse kunnen we dat niet doen, want dan liggen we met de achterkant naar het talud en raken de schroeven gelijk de stenen. We moeten dus op tijd wegdraaien. Daar moeten we mee leren omgaan."



sleepboot
De sleepboten doen het zware werk met, geheel links op de lier met oranje merkdraad, een Strongline sleeplijn (100% polyester, ommanteld). De sleepboten krijgen later nog Dyneema voorlopers. Dyneema is een kunststofvezel en lijnen van dit materiaal zijn sterker dan staalkabels. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)

Met de Noordzeeklasse is ook de trekkracht enorm vergroot. De Lingeklasse had een bollard pull van 20 ton, de nieuwe boten het drievoudige. Voorlopig zullen de sleepboten niet met 60 ton trekkracht marineschepen gaan slepen, zegt Koorn: "60 ton is een hoop. Jaren geleden werd ons gevraagd of we de Johan de Witt naar buiten konden brengen. Het was windkracht 9 en we hadden alle vier de Lingeklasse sleepboten nodig. Straks lukt dat met twee Noordzeeklasse sleepboten. Maar dan nog haal je de 60 ton niet. En belangrijker nog: de huidige bolders op marineschepen kunnen die 60 ton niet eens aan. Als we met die trekkracht gaan trekken vliegen de bolders om onze oren. Het is nog een heel leerproces voor ons en ook voor de schepen."

De sleepboten kunnen zo hard trekken mede dankzij de twee blauwe MTU diesels met 2.500 pk per stuk. Die diesels zorgen ook eindelijk voor voldoende vermogen om marineschepen op zee te slepen. "Het was ons altijd een doorn in het oog om hier een particulier sleepbootbedrijf te zien om een fregat naar Vlissingen te brengen. Nu kunnen we het zelf," zegt Koorn.

Het moge duidelijk zijn dat er een nieuw tijdperk is aangebroken voor de sleepdienst van de marine, die volgens commandeur Knipping weer tientallen jaren vooruit kan.





comments powered by Disqus


Marineschepen.nl
Contact
Over deze site
Privacy
Adverteren
Blijf op de hoogte via:

Twitter

Facebook

Instagram

Copyright

Alle rechten voorbehouden.

Sinds 13 augustus 2001



Menu
Nieuwsoverzicht

Gerelateerde artikelen
Geen stroomuitval Noordzee
Noordzee aangekomen
Zomer '16 in gebruik
Noordzee onderweg
Namen nieuwe slepers bekend
Nieuwe slepers besteld