Marineschepen.nl
 
   
 

Eerste onbemande landing op vliegdekschip

Bookmark and Share
Geplaatst: 11-07-2013
Laatst aangepast: 11-07-2013


Voor het eerst is een onbemand vliegtuig op een vliegdekschip geland. De Amerikaanse marine voerde met de experimentele X-47B tests uit op het vliegkampschip USS George H.W. Bush van de Nimitzklasse. Nu het onbemande vliegtuig zowel starts als landingen heeft gemaakt op een carrier, is een belangrijke nieuwe stap naar de toekomst van de maritieme luchtvaart gezet.

X-47B
De X-47B van de Amerikaanse marine, met op de achtergrond USS George H.W. Bush. (Foto: US Navy).

Voor het eerst
De Amerikaanse marine heeft gisteren geschiedenis geschreven. Het 330 meter lange vliegdekschip USS George H.W. Bush voer voor de kust van Norfolk, Virginia toen de X-47B vanaf Naval Air Station Patuxent River opsteeg. De X-47B is een Unmanned Combat Air System (UCAS), een onbemand toestel dat speciaal gebouwd is door Northrop Grumman om tests uit te voeren vanaf een vliegkampschip. Na 35 minuten vliegen zette het toestel de landing in en even later landde voor het eerst in de historie een dergelijk vliegtuig op een schip.

Na de eerste landing werd het testtoestel gelanceerd met de katapult, waarna het even later opnieuw met de haak een remkabel wist te grijpen. Bij de derde nadering zag ontdekte het vliegtuig een afwijking in de navigatiecomputer, waarna de landing werd afgebroken en het toestel koers zette naar het marinevliegveld op land.



De landing
Landen op een vliegdekschip wordt, zeker na een intensieve urenlange missie, gezien als het moeilijkste onderdeel in de luchtvaart. Toen de X-47B gisteren de landing inzette, was het lastigste werk echter al gedaan... door programmeurs.

Ofschoon de landing zelf gelijk is aan die van een conventioneel marinevliegtuig op een carrier, wordt deze geheel uitgevoerd door het onbemande vliegtuig zelf. Vanaf zo'n 8 kilometer van het vliegdek, communiceren het schip en de UCAS 100 keer per seconden over koers, vaart, positie, beweging van het schip, etc. Met die informatie bepaalt de X-47B zelf op welke manier het bij moet sturen om de perfecte landing te maken. Toch komt er een mens aan te pas, want mocht het vliegtuig onverhoopt niet goed op koers liggen, dan kan de "landing signals officer" de landing annuleren en het toestel de opdracht geven een nieuwe poging te wagen. Gaat het wel goed, dan heeft ook de X-47B de remkabels op het vliegdek nodig om tijdig tot stilstand te komen, waarna het kan taxiën naar een veilige locatie aan dek.


De eerste landing op een vliegdekschip.

Programma
De geslaagde landing op woensdag 10 juli 2013 was een -belangrijk- onderdeel in een lang programma. Dat begon in 2000 toen de US Navy een competitie uitschreef voor Boeing en Northrop Grumman om een maritiem onbemand toestel te bouwen, geschikt voor verkenningsmissies vanaf vliegdekschepen. Uiteindelijk -na wat omwegen- werd het ontwerp van Northrop Grumman gekozen en koos de X-47B op 4 februari 2011 voor het eerst het luchtruim. Het vliegtuig bleek snel aan de verwachtingen te voldoen en eind november 2012 kon worden aangevangen met de eerste tests aan dek van een vliegkampschip, ditmaal USS Harry S. Truman. Ook daar bleek de UCAV geschikt en al snel bereikte het project een belangrijke mijlpaal aan boord van USS George H.W. Bush. Want op 14 mei 2013 werd voor het eerst in de historie een onbemand vliegtuig met een (stoom!)katapult van het dek geschoten. De volgende stap in het programma is het in de lucht bijtanken van het toestel.

X-47B
Geland! Deze X-47B had geen wapens aan boord, maar dat kan wel. Het kan 2.000 kg aan wapens meevoeren. Voor een onbemand toestel is het met een spanwijdte van bijna 19 meter aan de grote kant. Daarmee is het wijder, maar wel korter dan de F-18 Hornet, het standaard carriervliegtuig van de Amerikaanse marine. De X-47B heeft een bereik van bijna 4.000 km en een snelheid van Mach 0.9. (Foto: Northrop Grumman Corporation).

De toekomst
Secretary of the Navy Ray Mabus zag de landing als een uniek moment, een glimp van de toekomst. De Amerikaanse marineleiding verwacht veel van onbemande toestellen in combinatie met vliegkampschepen. De voordelen die onbemande toestellen hebben worden gecombineerd met de voordelen van een carrier: een enorm mobiel vliegveld dat overal ter wereld ingezet kan worden, zonder afhankelijk te zijn van bases op land.



Nederland
Wat de tests betekenen voor Nederland valt nog weinig over te zeggen. De Koninklijke Marine heeft 45 jaar geleden afstand moeten doen van het laatste vliegdekschip en de Marine Luchtvaartdienst is feitelijk opgehouden te bestaan sinds de marinehelikopters zijn overgegaan naar de luchtmacht. Wel wordt al enige tijd drones ingezet zoals de ScanEagle voor verkenning vanaf marineschepen met een helikopterdek. Zo vertrekt dit weekend Zr.Ms. Johan de Witt met een ScanEagle aan boord naar Somalië om piraterij te bestrijden. De ScanEagle wordt echter niet bestuurd door de bemanning van het marineschip, maar voor een apart team van de landmacht dat daarvoor aan boord komt. Deze drone wordt overigens ook met een katapult gelanceerd en bij terugkeer opgevangen met een kabel.

De techniek achter de tests met de X-47B is -op het toestel zelf na- de techniek waarmee de Amerikaanse marine al 50 jaar werkt. Het toestel is zo gebouwd, dat er weinig veranderd hoeft te worden aan boord van de carriers. Desondanks biedt het wel mogelijkheden om in de toekomst kleinere (vliegdek)schepen van meer toestellen te voorzien dan nu met bemande vliegtuigen mogelijk. Voor kleinere marines biedt dit perspectieven om ooit weer over een maritiem luchtwapen te beschikken. Voor de Koninklijke Marine is dat echter nog heel ver weg.



comments powered by Disqus

Marineschepen.nl
Contact
Over deze site
Privacy
Adverteren
Blijf op de hoogte via:

Twitter

Facebook

Instagram

Copyright

Alle rechten voorbehouden.

Sinds 13 augustus 2001



Menu
Nieuwsoverzicht



Gerelateerde artikelen
Gezocht: buitenlandredacteur
Nimitzklasse vliegdekschepen