Texel: zon, water, strand, duinen. Het eiland staat in de top 10 van Europese bestemmingen van de Lonely Planet, en met stip op 1 bij de matrozenopleiding van de marine, de EMMV. Vijf dagen na het begin van de opleiding streken het kader en zo'n 60 matrozen neer op het ruime en rustieke eiland. En met succes: zweet, tranen, slapeloze nachten en hechte samenwerking.
Texel is perfect voor uiteenlopende buitenactiviteiten. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Dit is deel 2 van de reportage over de Eerste Maritieme Militaire Vorming (EMMV), de acht weken durende matrozenopleiding bij de Koninklijke Marine. Lees hier deel 1 over de eerste dag.
Militairen
Op maandag waren ze aangekomen op station Den Helder Zuid voor de eerste dag bij de marine. Met rolkoffers ("Tillen!" riepen de baksmeesters), spijkerbroeken, sneakers en smartphones. Op zondag zijn die items een luxe uit een ver verleden, verruild door packs (XL rugzakken), overalls, Meindls (zwarte wandelschoenen) en ops-vesten.
"Geef acht!" galmt het over de verder stille Joost Dourleinkazerne. De bak staat volleerd in de houding. "Met verkorte tussenruimte naar rechts… richten!" Met de rechter arm gekromd en het hoofd naar rechts bepalen de jonge militairen de juiste afstand tot de man/ vrouw naast hen. Geschuifel tot iedereen z'n juiste positie heeft. "Hoofd… front. Op de plaats… rust."
In zes dagen zijn de jongens en meisjes niet alleen op papier militair, ze zien er zo uit en gedragen zich ook zo. Ze hebben ontzettend veel geleerd, het tempo ligt hoog.
Ook de druk is de afgelopen week stevig opgevoerd. Fysiek en mentaal. Dat heeft geleid tot de nodige uitvallers: 15 matrozen hebben de eerste week niet vol kunnen maken. De een door een blessure, de ander doordat hij het niet naar z'n zin had en weer een ander door heimwee.
Iedere ochtend om 08:00 uur aantreden voor baksgewijs. En dat na een slechte nacht en ochtendsport. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Met André (26) gaat het goed, maar ook hij heeft het even moeilijk gehad: "Vooral na de PT [zwaar fysiek programma met o.a. houten balken op het strand, JK] afgelopen zaterdag had ik het moeilijk. Maar het was eigenlijk alles bij elkaar. Die PT, nachten met weinig slaap, er wordt constant op je gelet en vanaf dag één is er een stroom op orders op gang gekomen die niet gestopt is. Steeds die timings: binnen 3 minuten met z'n allen aantreden, binnen 10 minuten iets opbouwen of afbreken, enz. Die timings zijn vaak onrealistisch kort en je kan ze vaak niet halen, waarna je weer met z'n allen moet opdrukken."
Help je Marineschepen.nl?
Met jouw donatie kan Marineschepen.nl -onafhankelijk- nieuws- en achtergronden blijven publiceren.
Of scan deze QR-code met je telefoon.
Meer info over donaties aan Marineschepen.nl lees je op de donatiepagina.
Een goed gesprek met de baksmeester hielp André er doorheen: "Toen ging het wel weer. Hij legde uit dat dit bij de eerste opleiding hoort, waarom die timings zo strak zijn en dat het er zo aan boord niet aan toegaat. Wat ook heel veel scheelt is dat we een heel hecht team zijn." Er volgt direct een reeks jolige opmerkingen van zijn baksmaten vanuit de tent. Toch is het geen ontspannen weekendje weg: "Je hebt hier nooit rust. Ook 's nachts blijft in je achterhoofd: 'ze kunnen ieder moment komen'. En dan moet je weer."
Er is natuurlijk wel af en toe tijd om even te liggen, maar het kader is nooit ver weg met nieuwe opdrachten. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Catcrawl
Tijdens het bivak op Texel worden de matrozen verder gesmeed tot teamspelers en wordt hen ontzettend veel geleerd. Het programma is dan ook bomvol en enorm divers. Behalve de vaste onderdelen zoals ochtendsport, leren de kersverse militairen o.a. met het wapen C7 om te gaan, leren ze marcheren, knopen en steken, munitie herkennen, kaart en kompas, loodsladders beklimmen en leren ze wachtlopen. Het wachtlopen wordt 's nachts ook gelijk in de praktijk gebracht. Het beetje nachtrust wordt dan bovendien verstoord door de nachtelijke alarmoefeningen met buddycheck en verlaatrol.
Eén van de onderdelen waar men vooral in koudere perioden minder reikhalzend naar uitkijkt is de befaamde catcrawl die al minstens twintig jaar deel uitmaakt van het programma op Texel. Iedere matroos moet op een tussen twee palen gespannen touw naar de overkant zien te komen. Dat moet hij/ zij doen volgens de catcrawl-methode: liggend op het touw, met het rechterbeen naar beneden hangend als ballast en het linkerbeen op het touw. Veel techniek, een beetje kracht. Halverwege moet de matroos zich van het touw laten glijden en een stukje voorwaarts gaan via de apenhang-methode, ofwel onder het touw hangend als een aap die zich met twee benen en twee armen vasthoudt. Weinig techniek, veel kracht. Daarna moet de matroos zich weer op het touw slingeren om de catcrawl af te maken tot de overkant.
De catcrawl. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Natuurlijk moet ook Opkomst 4 er aan geloven. Er was al geoefend op het droge, maar lang niet iedereen had het helemaal onder de knie en anderen hadden zich kennelijk al voorbereid (ongetwijfeld via o.a. YouTube) want die gingen als een speer naar de overkant. Hoe dan ook is het iedere keer spannend en wordt door zowel baksmeesters als medeleerlingen intens meegeleefd. Zeker als de matroos onder het touw boven het water in het haventje van de kazerne bungelt en met de laatste krachten wanhopig weer op het touw probeert te komen. Aanmoedigingen worden over het water geschreeuwd. "Je kan het!" schreeuwt de een, "diagonaal op het touw!" roept een baksmeester. "Als je de overkant haalt krijg je vrijdag van mij je friet kapsalon!" schreeuwt een mede-leerling. "Hou je bek!" gilt de matroos aan het touw terug en slingert zijn been in een laatste poging perfect op het touw. Gejuich. Wiebelig ligt de jongeman weer op het centimeters dikke koord, maar glijdt er dan weer af. "Nee!" roept een baksmeester ontzet. Een andere baksmeester ziet het al aankomen en zegt: "Model groeten, als je je laat vallen." De matroos hangt languit aan het touw, zijn gezicht vertrokken van de inspanning. "Niet opgeven!" roepen zijn baksmaten nog, maar het is te laat. Even later staat de drijfnatte matroos vanaf de kant tussen z'n baksmaten een andere collega aan te moedigen.
Behalve opdrachten uitvoeren, leert iedereen vanaf de eerste dag ook leiding geven in de rol van baksoudste. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Fijnproevers
Het is augustus en 26 graden, dus een nat pak halen is geen straf. Maar het water is zout en dat heeft z'n nadelen. Zeker omdat douchen er niet bij is voor de matrozen tijdens het bivak. "M'n haar is net stro," klaagt een van hen na twee dagen Texel.
Het meest wordt echter geklaagd over het eten. Ik word door meerdere matrozen uitgenodigd om het ook eens te proeven, al is 'uitgedaagd' een beter woord. Om 18:00 uur is het etenstijd en staan de bakken klaar als de rantsoenen uit blikken en zakjes worden voorgereden. In tegenstelling tot voorheen hoeven de matrozen niet zelf aan de slag met gasbranders en blokjes, want, zo is de redenering, zij hoeven hierna nooit meer hun eten zelf te verwarmen. Het zijn immers geen mariniers.
Hilariteit alom tijdens het avondeten. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
In één van de tenten krijg ik op een veldbedje een zitplaats aangeboden, waar ik met gloeiendheet etenszakje en camera kan plaatsnemen voor het diner. Met het nodige leedvermaak wordt mij gevraagd wat ik te eten heb. Ik kijk in het zakje en kan niet direct iets herkennen, waarna ik ervaringsdeskundigen er in laat kijken. "Goulash" concludeert de een. "Jachtschotel," besluit een ander. "Smaakt toch hetzelfde!" zegt weer een ander tot grote hilariteit van de bak.
Ze vinden het niet te eten. En zijn dan ook teleurgesteld als ik zeg dat het best ok was. "Niet als je dit al voor de vierde keer hebt gegeten," werpt een matroos tegen (op de derde avond). Een van zijn collega's fantaseert ondertussen hardop over vrijdagavond als hij zijn kapsalon gaat bestellen.
Zo zie je maar weer, ze zijn geknipt voor het leven aan boord: elke dag douchen en vier keer per dag lekker eten.
Een groepje drinkt even thee tijdens de kaart en kompas oefening. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Kaart en kompas
Het eten is warm en voedzaam. Dat is voor het bivak het belangrijkste. Zeker omdat het avondprogramma er vaak ook niet om liegt. Na het eten staat er weer een interessante uitdaging op de ruim vijftig jongens en meiden te wachten: de kaart en kompas-oefening, ofwel kako. Hier moet de theorie in de praktijk worden gebracht.
De hele groep wordt opgedeeld in groepjes van vier en krijgt coördinaten mee die moeten worden ingetekend in de kaart. Na een check door een van de mariniers gaan de groepjes één voor één op pad om langs de hun opgegeven waypoints te navigeren.
De zon begint al langzaam te zakken als het eerste groepje vertrekt, met mij in het kielzog. Binnen twee uur moeten ze weer terug zijn. Dat is niet erg ruim, gelet op de afstand die ze moeten lopen, maar dat weten ze niet. Zeker voor groepjes die niet zo bedreven zijn in het navigeren met kaart en kompas kan dit nog wel een lange wandeling worden.
Dat is voor later zorg, bij de groepjes zit de stemming er goed in. Voor het eerst zijn ze op Texel even uit het zicht van de baksmeesters en de mariniers. Die zijn wel in het oefengebied, maar zitten ze niet meer op hun huid.
Terwijl de laatste zonnestralen over het prachtige Texelse duingebied schijnen worden de eerste waypoints afgevinkt, worden de opleiding en de baksmeesters uitgebreid besproken en komen de meest uiteenlopende gespreksonderwerpen ter sprake.
Iedere groep moest een deel van de route in het donker afleggen.(Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Naarmate het donkerder wordt, wordt de wandeling iets minder ontspannen als blijkt dat er te weinig tijd is om alle waypoints af te gaan of als de route niet goed is gevolgd en waypoints zijn gemist. Er wordt gezocht naar aanwijzingen, gediscussieerd en er worden keuzes gemaakt. De een beter dan de ander. Uiteindelijk zijn alle groepjes laat op de avond weer veilig terug op de kazerne.
(Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Amfibische cross
Geen bivak zonder amfibische cross. Een van de meest spectaculaire onderdelen van de periode op Texel. De amfibische cross is een wedstrijd met rubberboten. Dat is op zich al een uitdaging, maar het parcours van deze wedstrijd verloopt grotendeels over land. Asfalt én mul zand. Dat is niet prettig met zo'n loodzware rubberboot.
Desondanks geven ook dit keer de leerlingen alles om als eerste over de streep te komen. Er wordt keihard gestreden en dat leidt na dagen van weinig slaap en veel druk soms tot geruzie in een boot. Een keer wordt woedend een peddel in de struiken gegooid, maar het conflict wordt een paar meter verderop weer bijgelegd.
(Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Na de oversteek per boot, moeten twee mannen of vrouwen uit de boot via een net naar boven klimmen. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
De boot met Lilian weet uiteindelijk te winnen. Een knappe prestatie omdat zij, naar eigen zeggen, als vijfde van de zeven hun boot hadden opgepompt. Lilian: "We hebben van het veld tot de slip[way] een paar boten ingehaald omdat we renden. Je kan dan best hard rennen, omdat je op het water je benen niet meer hoeft te gebruiken. In het water hebben we hard gepeddeld en hebben we weer een paar boten ingehaald. Toen lagen we op kop." Die koppositie gaven ze niet meer weg. "Ik ben echt heel blij dat we hebben gewonnen."
Volgens Lilian was het belangrijkste echter de samenwerking: "Iedereen schreeuwde, maar er was geen ruzie. Je moet dingen accepteren en samenwerken." Een teamgenoot vult aan: "Je moet niet nadenken over wat het volgende is op de route, maar gewoon gaan."
Na de amfibische cross volgden een aantal rustigere programmaonderdelen zoals het leren doorzoeken van voertuigen. Maar niet te lang. Die avond zouden ze, vermoeid, met pijntjes en blaren, beginnen aan volgende zware opdracht: een dropping.
Die Texelse duinen vergeet je nooit meer. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Hoe kom je het bivak door?
Kwartiermeester Niels is een jaar baksmeester en heeft dus de nodige ervaring met de EMMV. Hij heeft dus ook gezien dat sommigen al in de eerste week uitvallen. Dat is jammer. "Het doel is om zoveel mogelijk militairen af te leveren. Ik ben pas tevreden als ze de Volharding [de eindoefening, JK] hebben gehaald. Maar sommigen hebben al na een paar dagen last van heimwee. Dan komen ze er achter dat ze veel contact met thuis willen, dat ze 's avonds willen voetballen en dat ze social media belangrijk vinden. Anderen zijn control freaks en zij vinden het lastig als ze niet precies weten wat er gaat gebeuren."
"Anderen hebben zich snel aangepast. Sommigen missen hun mobiel nog wel, maar veel hebben er geen last meer van. Ze vinden het wel lekker." Na het bivak krijgt overigens iedereen weer zijn/ haar telefoon terug. Volgens andere kaderleden hebben sommige leerlingen dan 5.000 ongelezen Whats app-berichten weg te koppen.
De voorbereiding op het bivak hebben de leerlingen in de dagen voor vertrek samen gedaan: "Als wij het ze gaan vertellen, blijft het minder goed hangen. Ze hebben op flip-overs hun verwachtingen opgeschreven. Positieve en negatieve verwachtingen. Daar hebben ze een presentatie over gegeven."
(Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Tips van de baksmeester:
Zorg dat je op het niveau zit van de DCP-eisen.
Besef dat je een teamspeler moet zijn, het gaat hier om samenwerken.
Zorg dat je schoenen goed zijn ingelopen voor je aan de EMMV begint.
Weet dat het bivak maar een paar dagen duurt, het is een stap naar waar je voor bent gekomen: varen.
Deze groep moest in de voorligsteun wachten tot hun bak compleet was, daarna mochten ze opdrukken. De dag was net begonnen, maar de vele opdruksessies beginnen duidelijk hun tol te eisen. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Tips van de leerlingen om het bivak goed door te komen:
