Afgelopen maandag begonnen 64 nieuwe matrozen aan hun eerste opleiding bij de marine, de Eerste Maritieme Militaire Vorming (EMMV), in Den Helder. Marineschepen.nl volgt de opleiding met tussenpozen gedurende de komende acht weken.
Op de eerste dag van de EMMV worden de verstrekte reddingvesten, tassen en jassen gepast, gecontroleerd en voorzien van label met naam. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
"Het is tijd om afscheid te nemen van je burgerkleding", zegt een van de baksmeesters tegen het groepje kersverse matrozen dat aangetreden staat voor het slaapgebouw. "Jullie gaan je omkleden." Een historisch moment voor de jongens en meisjes in shirtjes en spijkerbroeken. Er volgt een korte uitleg over wat zij precies uit de vele kilo's nieuw verstrekte kleding moeten vissen en hoe ze dat aan moeten doen. "Hoeveel tijd hebben jullie daarvoor nodig?" vraagt hij aan een van de matrozen, die rood aanloopt en geen idee heeft hoeveel werk het is. "Een kwartier", antwoordt hij. De baksmeester vindt het te ambitieus: "Wie heeft een ander idee?" Er wordt twintig minuten geboden. Akkoord. De eerste week zijn de baksmeesters vrij mild. Dat gaat nog veranderen.
"Pang!" zegt de baksmeester, het startschot heeft geklonken en de jongens en meisjes schieten het slaapgebouw in naar hun kamers, voor de grootste transformatie van hun leven.
Het echte startschot van hun marineloopbaan klonk een paar uur eerder. Het leven bij de marine begint immers al decennia op station Den Helder Zuid. Daar arriveerde vanochtend 'Opkomst 4' van 2017. Minus 1 persoon, want hij of zij had -na voorlichting, vele formulieren en een maandenlange keuring- toch besloten thuis te blijven, zonder zich af te melden.
Den Helder Zuid, waar het allemaal begint. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Grote schok
De 66 anderen waren wel gemotiveerd en dat was te merken. Er stond geen zooitje ongeregeld op Den Helder Zuid. Een aantal van de aanstaande matrozen had al een opleiding Veiligheid en Vakmanschap gedaan, en zij gaven het voorbeeld. De groep stond in no time netjes aangetreden en antwoordde als groep met twee woorden "Ja, sergeant" en "Nee, sergeant".
Toch blijft de eerste dag een grote schok. De meesten weten niet echt wat ze moeten verwachten. "Ze worden de eerste dagen bovendien overladen met informatie", zegt de baksmeester van bak 4, kwartiermeester Teun. De kwartiermeester is sinds januari één van de baksmeesters, na vele varende plaatsingen. "Er moet heel veel gebeuren in de eerste week. We gaan daarom door tot tien uur 's avonds, voordat ze echt slapen is het één uur 's nachts. Niet iedereen kan er mee omgaan. Al zijn we nog niet zo streng. Dat komt als we op Texel zijn." Dan worden ze ook fysiek aangepakt en ook dat is, voor sommigen erg zwaar. "Er zijn soms jongens van 18, 19 jaar die niet eens tien keer kunnen opdrukken." (De Defensieconditieproef, DCP-eisen voor mannen zijn 20 keer opdrukken en 2400m lopen in 12 minuten. Voor vrouwen is dat 10 keer en 1900m.)
Zover is het nog niet voor Opkomst 4. Als zo'n zestig keer "present, sergeant" heeft geklonken stapt iedereen in de bus naar Fort Erfprins, het thuis voor de komende acht weken.
Kwartiermeester Teun is tevreden als hij met zoveel mogelijk matrozen de eindstreep haalt en het gevoel heeft dat ze wat hebben geleerd waar ze na de EMMV ook wat aan hebben. Zelf kijkt hij met plezier terug op zijn eigen EMMV: "Dat is toch prachtig? Het was super. En nu ik baksmeester ben komen veel herinneringen terug." (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Ga voor die 10
In het gebouw De Zeven Provinciën op Erfprins heeft de complete opkomst zich inmiddels verzameld. De commandant van de SMVBO (School voor Maritieme Vorming, Bedrijfsvoering en Onderwijskunde) KLTZ Richard Platel, die eerder o.a. commandant was van onderzeeboten Zr.Ms. Dolfijn en Zr.Ms. Bruinvis, heet de opkomst welkom. Platel vertelt dat de jongens en meiden bij het in de bus stappen naar Erfprins militair zijn geworden en dat veel van hen gevraagd zal worden, later maar ook tijdens de opleiding: "Het zal aanpoten zijn, jullie zullen ups en downs meemaken, maar onthoud goed dat er ook heel veel leuke momenten tussen zullen zitten." Wijzend naar de baksmeesters: "Zij hebben de EMMV ook gedaan en ze zijn er sterker uitgekomen." Een belangrijk onderdeel van de EMMV is het maken van teamspelers: "Over acht weken hoop ik 66 militairen en teamspelers te zien."
KLTZ Richard Platel spreekt de nieuwe matrozen toe. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Bij het militair zijn hoort de krijgstucht. Daar krijgen de nieuwe militairen direct, na de toespraak van de commandant, een korte uitleg over, want de krijgstucht is echt anders dan het burgerwetboek. Drugsgebruik, ook thuis in vrije tijd, is ten strengste verboden wordt uitgelegd, want je bent 24/7 militair. En bij de afhandeling van bijvoorbeeld een verkeersongeval wordt de Koninklijke Marechaussee betrokken.
Voor de opleiding begint heeft iedereen zijn maten moeten laten opmeten in Soesterberg. De splinternieuwe uniformen liggen in grote tassen op naam in de bunker klaar voor iedereen. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Behalve eigen kleding, krijgen de leerlingen voor de periode van de EMMV ook extra middelen zoals een jas, reddingvest, lampje en een rugzak. Dat gebeurt helemaal aan de andere kant van Erfprins. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Nu de laatste spullen zijn opgehaald is het tijd om om te kleden. De baksmeester geeft de laatste aanwijzingen, terwijl een oud-EMMV'er heimelijk toekijkt. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Uniform
Het kan nog zo vaak gezegd worden dat je vanaf nu militair bent, zolang je op je sneakers en in je spijkerbroek loopt, voelt dat nog niet zo. Na de warme maaltijd in het bedrijfsrestaurant is het voor de bakken 3 en 4 eindelijk tijd om om te kleden.
Na twintig hectische minuten op de kamers, keren de dertig jongens en meiden weer terug in niet al te stijlvolle overals, met koppel en petje. Een mooi marineuniform zit er nog niet in gedurende de eerste weken en zeker de baret nog niet.
Het uniform verandert de groep en verandert helemaal hoe met de groep wordt omgegaan. Er gaan nieuwe regels gelden, legt de baksmeester uit. En, dat voel je op je klompen aan, dat zijn strengere regels. Regels voor het uniform bijvoorbeeld. Vanaf nu wordt bovendien in buddyparen gewerkt; iedereen heeft een buddy en met hem/ haar werk je en ben je (vrijwel) altijd samen. Daarnaast is rustig lopen over het terrein niet meer toegestaan voor de leerlingen: buiten moet alles in looppas. De baksmeesters zijn ook weer een stuk strenger. "Kaken op elkaar!" zegt een van de baksmeesters als er wat gefluisterd wordt in het achterste gelid van de aangetreden bak. Een andere korporaal spreekt even later een van zijn bakskinderen aan: "Wat sta je daar te lachen? Ja, jij!" Het loopt met een sisser af, het is tijd voor het volgende onderdeel: formulieren invullen voor de personeels- en medische administratie.
De baksmeesters zijn acht weken steun en toeverlaat, maar er valt niet met ze te sollen. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Terwijl de zojuist geklede militairen in looppas naar de volgende halte gaan, komt de volgende bak aan voor dezelfde transformatie. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Er wacht die eerste dag ook het nodige papierwerk. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Inleveren van je dierbaarste bezit
Tijdens de eerste week zijn de dagen lang, is het voor de nieuwe matrozen soms snel werken en soms ook lang wachten. Net als op zee. Verder zijn de verschillen met het leven straks op zee erg groot. Tijdens de eerste opleiding wordt de matrozen vaak precies gezegd wat ze moeten doen, is het kader streng en zijn er veel fysiek zware periodes. Eenmaal aan boord, na hun vakopleiding en stage, krijgen deze matrozen veel verantwoordelijkheden en wordt eigen initiatief verwacht, zeker op nieuwe schepen met nog meer techniek en nog minder bemanningsleden. Er is wel een hiërarchie maar streng is het niet. Fysiek zwaar is het doorgaans ook niet op zee, los van de bewegingen van het schip of bij bepaalde calamiteiten. Het is binnen altijd 20 graden, je krijgt vier keer per dag (prima) eten, je slaapt elke dag in je eigen bed, je kan elke dag douchen, je bent altijd binnen 200 meter van een verpleegkundige/ arts en je kan op ieder moment je telefoon opladen.
De cultuurschok, de teamvorming en nadruk op discipline horen echter wel bij een eerste militaire vorming, die de nieuwe marinemannen en -vrouwen een goede basis moet geven. Wat de schok compleet maakt is iets dat op de eerste dag van de opleiding op het programma staat en waar iedere moderne mens diep in zijn/ haar hart door wordt geraakt: het inleveren van de telefoon voor ruim een week.
Het avontuur
Hoe belangrijk de EMMV ook is, de opleiding is slechts het begin. André (26) was binnenvaartschipper totdat hij per toeval in contact kwam met een korporaal die op Zr.Ms. Evertsen was geplaatst. Het leek André ook wel wat: "Ik zocht meer uitdaging. En bij de marine lijkt het me mooi werk. Schepen, varen, maar ook een bijdrage kunnen leveren na bijvoorbeeld een humanitaire ramp." De voormalig binnenvaartschipper koos voor de Operationele Dienst Operaties (ODOPS), "Het werken in de commandocentrale is ontzettend interessant. Daar komt alle informatie binnen en worden de wapensystemen ingezet. Dat is waar het echt gebeurt", zegt André, die zich uitgebreid via internet heeft geïnformeerd. "Ik volg op Twitter Ed van Kesteren [tot voor kort hoofd EMMV, deed uitgebreid verslag van de EMMV], heb de documentaire Adelborsten gezien en heb vaak Marineschepen.nl bezocht." Ook las André het boek 'In het diepste geheim' over Nederlandse onderzeebootoperaties tijdens de Koude Oorlog, toch ziet hij zichzelf later het liefst op een fregat.
Noa (20) koos eveneens voor de marine vanwege de oeroude belofte: join the navy, see the world. Zij deed de opleiding MBO verpleegkunde en gaat bij de Logistieke Dienst Geneeskundige Dienst (LDGD) aan de slag. "Ik deed mijn buitenlandstage in Spanje en ik dacht: 'ik wil meer zien van de wereld'. Ik ken niemand in mijn omgeving die bij de marine heeft gewerkt, maar iedereen was wel heel positief. Ze zeiden dat ik m'n passie moest volgen." Het gaat Noa niet alleen om het varen, "het varen lijkt me leuk, maar ook missies met de mariniers of met een medisch hospitaal in het buitenland lijken me mooi."
Maar eerst de EMMV met succes afronden. Zowel André als Noa hebben zich ook fysiek voorbereid. André deed vooral aan crossfit. Noa ging vijf keer in de week fitnessen en zwemmen: "Toch denk ik dat ik mijn grenzen zal moeten opzoeken, maximaal gaan. En ik verwacht er fysiek en mentaal sterker uit te komen."
Tips: hoe kom je de eerste week door?
Een paar tips om je voor te bereiden op de eerste week van de EMMV.
Zorg voor een goede fysieke voorbereiding. Lopen/ hardlopen is het belangrijkste. Hoewel veel nadruk wordt gelegd op de marsen (met bepakking) op Texel en daarna, leg je ongemerkt dagelijks op de kazerne grote afstanden af. En dat allemaal in looppas op zware schoenen.
In de eerste week is veel nieuw. Maar dat hoeft het niet allemaal te zijn. Leer de rangen en standen en bekijk de uniformen zorgvuldig (vooral het boordtenue en tenue 6). Je leert dat uiteraard ook tijdens de opleiding, maar het duizelt een stuk minder als je de eerste dag de rangonderscheidingstekens kunt herkennen en bijbehorende aanspreektitels weet.
Ontspan. De EMMV is totaal anders dan het normale leven: veel nieuwe theorie- en praktijklessen, fysiek zwaar en je wordt vaak onder druk gezet. Maar het is (zeker achteraf) ook leuk. Het is ook anders dan de rest van de marine. Neem de EMMV serieus en houd je aan de regels, maar het is allemaal niet zo ernstig als het soms lijkt. Als je geen blessure oploopt en je weet een beetje te relativeren is de EMMV een mooie tijd.
Net als op andere beelden en teksten op Marineschepen.nl rust op bovenstaande foto's en tekst auteursrecht. De beelden en tekst mogen niet zonder schriftelijke toestemming van Marineschepen.nl gekopieerd worden.
