Het ontwerp van de ASW-fregatten voor Belgïe en Nederland wordt vergroot om alle eisen te accommoderen. Dat laat Defensie middels een rapportage weten aan de Tweede Kamer. Het project loopt daardoor wel iets vertraging op. Ook de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF'en) moeten een nieuwe vertraging slikken: pas in 2029 hebben alle fregatten het nieuwe kanon.
Boven het concept van eind 2019, onder het in 2020 gekozen concept. Het onderste ontwerp is kleiner met onder andere minder ruimte voor kleinere onbemande vaartuigen en minder ruimte op de bak. Het onderste ontwerp blijkt te klein. (Beelden: DMO)
Een jaar geleden schreef toenmalig staatssecretaris Barbara Visser in de 'Afwijkingsrapportage ten opzichte van Defensie Projectenoverzicht 2020': "Het project Vervanging M-fregatten wordt bijvoorbeeld geconfronteerd met een uitdaging in ontwerp en het programma van eisen, waarbij de functionaliteit, het gewicht en de kosten van het schip in balans moeten
worden gehouden."
Directeur van de Defensie Materieel Organisatie (DMO) vice-admiraal Arie Jan de Waard zei daar begin dit jaar over tegen Marineschepen.nl dat er een technische uitdaging is. Simpel gezegd passen de gestelde eisen niet in het bestaande ontwerp. Overigens was dat ontwerp ten opzichte van de 'ideale' versie van eind 2019 verkleind omdat het niet binnen budget paste. Vergroting van het schip, zo zei De Waard, zou de oplossing zijn, maar dat heeft weer gevolgen voor de voortstuwing omdat het schip wel de vereiste snelheid moet kunnen halen. En daar zijn kosten aan verbonden, dus dat besluit lag niet zomaar voor de hand.
In het verleden was vergroten van een fregat en nog steeds voldoen aan de snelheidseisen eenvoudiger, omdat destijds fregatten gasturbines hadden. Gasturbines hebben veel meer vermogen dan diesels. Dat vermogen werd niet maximaal gebruikt, waardoor een groter schip niet direct grote gevolgen had voor de voortstuwing. De ASW-fregatten zijn dieselelektrisch en dat luistert veel nauwer.
Hoe dan ook is er nu, zo blijkt uit de Afwijkingsrapportage die gisteren is verstuurd aan de Kamer, besloten om toch het ontwerp te vergroten. De rapportage vermeldt hier over: "Daarnaast wordt de D-brief, de brief waarin een onomkeerbaar besluit
wordt aangekondigd, van het project
M-fregatten (ASWF) naar verwachting
op een ander moment verstuurd dan
gepland. In de D-fase is gebleken dat het
ontwerp aangepast moet worden op basis
van het eisenpakket voor een schaalbaar
en toekomstvast fregat. Het schip moet
groter worden om het eisenpakket te
accommoderen. Samen met de leveranciers
is meer tijd nodig om het ontwerp te
vervolmaken. Als gevolg hiervan verwacht
Defensie de D-brief in de periode eind
2022 - begin 2023 naar de Tweede Kamer
te versturen. Insteek is om de gevolgen
voor de instroomplanning zo veel mogelijk
te beperken. Dit wordt opgenomen in de
D-brief."
Hoe groot het schip precies gaat worden, is nog niet bekend.
De 127/64 LW van Leonardo aan boord van een Duits F125-fregat. Dit kanon is de moderne versie van de huidige 127mm kanons van de LCF'en. (Beeld: Still video Duitse marine)
Kanons: in 2029 laatste geplaatst
Terwijl het wachten is op de unboxing-filmpjes van het eerste nieuwe kanon voor de LCF'en, is het moment dat het laatste kanon geplaatst is, naar achteren geschoven. De oude Oto Breda 127mm kanons van de fregatten worden vervangen. Zr.Ms. Evertsen ligt momenteel onder het mes in Den Helder bij de Directie Materiële Instandhouding (DMI). Voor het nieuwe kanon wordt ook een nieuw munitie-, opvoer en opslagysteem aangelegd. Dat is een systeem dat verspreid is over drie dekken.
Defensie over het werk aan boord van de Evertsen: "De voorbereidingen
voor plaatsing van het eerste kanon zijn in volle gang. De
stalen constructie van het oude kanon is verwijderd en het
schip is toegankelijk gemaakt voor de plaatsing van het
eerste (semi-)automatisch munitie-opvoer en opslagsysteem.
De komende periode wordt de stalen constructie
van het schip aangepast zodat het eerste munitiesysteem
geplaatst kan worden."
Help je Marineschepen.nl?
Met jouw donatie kan Marineschepen.nl -onafhankelijk- nieuws- en achtergronden blijven publiceren.
Of scan deze QR-code met je telefoon.
Meer info over donaties aan Marineschepen.nl lees je op de donatiepagina.
De plaatsing van het nieuwe Leonardo 127/64 LW kanon heeft dus nogal wat voeten in de aarde. Om te voorkomen dat de fregatten de komende jaren vaak tegelijk in onderhoud zijn, immers twee schepen ondergaan nu nog het Instandhoudingsprogramma en later volgt nog de plaatsing van de nieuwe APAR Block 2 en raketten voor twee van de schepen, is besloten om "de groot onderhoudperiodes van de fregatten zo min mogelijk te laten overlappen".
Door meer tijd te reserveren, duurt het hele project langer. "Hierdoor verschuift de voltooiing van dit project van het
laatste schip naar 2029", meldt de Afwijkingsrapportage. De oude kanons zijn nu zo'n 50 jaar oud. Het is een tweede tegenvaller rond de vernieuwing van de LCF'en. Eerder werd besloten om twee van de vier fregatten te voorzien van de nieuwste APAR en nieuwste raketten.
Wachten op meer nieuws
Na de Afwijkingsrapportage is het nu wachten op de Defensienota die nog voor de zomer moet verschijnen. Volgens de Telegraaf zou Defensie op 2,4 miljard euro extra kunnen rekenen. In de Defensienota komt dan te staan hoe deze gelden worden besteed.
