De Amerikaanse marine is aan het experimenteren met Unmanned Underwater Vehicles (UUV's) die gelanceerd worden vanuit de torpedobuis van een onderzeeboot. Dit alles gebeurt terwijl de industrie bezig is met het ontwikkelen van drones voor onderzeeboten. Ook voor de Nederlandse marine kan interessant zijn, aangezien Nederland over Amerikaanse wapensystemen beschikt.
De nieuwe UUV's van medium-grootte voor de Amerikaanse marine worden ontworpen door het programma Executive Office Unmanned and Small Combatants. Het doel is om over drones te beschikken die vanaf een onderzeeboot verkennend werk kunnen verrichten op het gebied van bijvoorbeeld mijnenbestrijding, zo wordt gemeld door de website Defense News.
De foto die van de onderzeeboot genomen is, laat zien dat het schip op dat moment door het Suezkanaal voer ten noordoosten van Caïro. De brug over het Suezkanaal is immers duidelijk herkenbaar.
Captain (kapitein ter zee) Kevin Smith, leider van het project, zei deze week bij het jaarlijkse Naval Submarine League's symposium dat het proces zich momenteel in de 'critical design review' fase bevindt.
Lanceren is één, aan boord halen is iets anders
Tot op heden lanceren onderzeeboten voornamelijk torpedo's en raketten uit hun torpedobuizen. Ook een torpedo is een soort onderwaterdrone, maar er worden andere eisen gesteld aan de lancering van een torpedo dan aan een UUV. De torpedo is in ieder geval niet bedoeld om terug aan boord te keren middels de torpedobuizen en dat maakt het werken met een drone zo lastig; deze moet de onderzeeboot weer terugvinden en precies de juiste (geopende) torpedobuis met een diameter van 53cm weer binnenvaren.
De industriële partners van het project, Leidos en L3Harris Technologies, hebben met eigen middelen een demonstratiemodel gebouwd voor de marine om alvast mee te oefenen. Ergens in de komende jaren zullen de medium UUV's daadwerkelijk worden ingezet voor officiële operaties. De Amerikaanse marine plant in de loop van volgend jaar in ieder geval een onderwaterdrone te kunnen inzetten die gelanceerd en aan boord gehaald kan worden via de torpedobuis.
Om alvast kennis en ervaring op te doen experimenteert de Amerikaanse marine nu al met soortgelijke onderwaterdrones te experimenteren.
Elf oefeningen met UUV's
Zo is er onder meer met een Remus UUV van het bedrijf HII getest, onder de vlag van operatie 'Yellow Moray', geleid door Submarine Force Atlantic. Deze onderwaterdrone werd succesvol gelanceerd vanuit de torpedobuis van een onderzeeboot om vervolgens weer binnengehaald te worden in dezelfde buis.
Ook andere UUV's zijn getest. Zo heeft de Amerikaanse marine tijdens elf internationale oefeningen UUV's gebruikt, waarbij de focus lag op mijnenbestrijding. Ook zijn er in september van 2022 UUV's naar de Oostzee gestuurd om de Nord Stream-ontploffing te onderzoeken.
Verder is er in het Midden-Oosten door Amerikaanse UUV's onderzoek naar de zeebodem en havens gedaan en zijn er missies uitgevoerd met betrekking tot de verdediging van havens. In de Stille Oceaan vonden tien oefeningen plaats met vier partnerlanden voor onder andere mijnenbestrijding.
Protoype van de A-18M van Exail (voorheen ECA Group) in de Noordzee. Dit is een onderwaterdrone van medium-grootte voor de Belgische en Nederlandse mijnenbestrijdingsvaartuigen. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Voordelen voor de Nederlandse marine
Het grote voordeel van het werken met een drone vanuit een torpedobuis is dat elke onderzeeboot een potentieel drone-moederschip wordt.
UUV's kunnen informatie verzamelen op plekken waar onderzeeboten niet kunnen komen en zijn de risico's kleiner voor het personeel. Ook diplomatiek gezien zijn de gevolgen stukken minder ernstig als er iets misgaat met een UUV.
Voor de Nederlandse marine kunnen de tests van de Amerikanen interessant zijn. Nederland gebruikt Amerikaanse torpedo's, torpedobuizen die hier dus voor geschikt zijn en beschikt over Remus UUV's en soortgelijke onderwaterdrones. Het is goed mogelijk dat er ook voor de Nederlandse marine dus mogelijkheden komen om te testen met drones vanuit een torpedobuis.
Auteur: Tobias Kappelle Tobias werkt sinds augustus 2020 als freelance journalist voor Marineschepen.nl. Daarnaast is hij vooral actief in de sportjournalistiek bij onder andere AD Sportwereld, Eurosport en Hockey.nl. Tobias studeerde Geschiedenis en Bestuurs- en Organisatiewetenschappen aan de Universiteit Utrecht en deed een master Media & Journalistiek aan de Erasmus University Rotterdam.
