De negen nieuwe Australische fregatten zullen worden gebouwd op basis van het Type 26-ontwerp van het Britse BAE Systems. Het Spaanse Navantia en Italiaanse Fincantieri verloren de strijd om de mega-opdracht. Met de nieuwe fregatten is 35 miljard Australische dollar (22 miljard euro) gemoeid.
Artist impression van de Hunterklasse (Beeld: BAE Systems).
Het Type 26 fregat waarvan acht schepen voor de Britse marine worden gebouwd, gaat de basis vormen voor de nieuwe Australische Hunterklasse fregatten. Daarmee heeft BAE Systems een belangrijk doel bereikt, want van meet af aan was het Type 26 bedoeld voor de eigen markt én export naar met name Commonwealth landen zoals Canada en Australië. De Australische opdracht is het grootste Britse exportsucces in lange tijd.
Terug naar de roots
De Italiaanse scheepswerf Fincantieri had een aangepast FREMM-fregat ingediend. Het voordeel was dat de Italiaanse marine al even met deze schepen opereert en dat de romp volgens de Italianen nauwelijks aanpassing vereiste. Wel moesten de nodige sensoren, wapen- en computersystemen worden gewijzigd omdat de Australiërs met Amerikaanse wapens en eigen sensoren willen werken.
Ofschoon Navantia al jaren met Australië samenwerkt door de bouw van de twee helikoptercarriers van de Canberraklasse en de drie destroyers van de Hobartklasse, slaagde het Spaanse bedrijf er niet in om ook deze opdracht binnen te halen. Dat probeerden zij met een vernieuwd ontwerp van de F-100, het fregat dat ook de basis vormde van de Hobartklasse. Een derde grote opdracht kreeg het bedrijf mogelijk niet doordat er in Australië veel kritiek is op de kostenoverschrijding en vertraging van de eerder genoemde drie destroyers.
Met de bekendmaking van de Type 26 als toekomstig fregat keert de Australische marine terug naar haar roots. Hoewel de Australische marine veel met Amerikaanse schepen heeft gevaren, waren er tot 1998 altijd fregatten in dienst die ontworpen waren in het Verenigd Koninkrijk. Tot in de jaren '70 was het grootste deel van de Australische vloot Brits. De keuze voor BAE Systems betekent echter wel dat het aantal samenwerkingen met verschillende landen en scheepswerven weer is toegenomen.
De nieuwe Australische onderzeeboten worden in Frankrijk ontworpen door de Naval Group, de patrouilleboten in Duitsland door Lürssen, de destroyers in Spanje door Navantia en de fregatten straks door BAE Systems in de UK. Dat heeft een enorme impact, ondanks dat alle nieuwbouw door Australische werven in samenwerking met de buitenlandse scheepswerven worden gebouwd. Ter illustratie: voor de Australische onderzeeboten heeft de Naval Group een apart deel ingericht op de werf in Cherbourg en zijn tientallen Australische gezinnen neergestreken in het stadje in aanloop naar de bouw.
Behalve een versnippering van alle projecten, draagt weer een nieuwe partij ook niet bij aan familievorming van de vloot. Weliswaar heeft Australië een aantal eisen opgenomen zoals bijvoorbeeld een Amerikaans kanon en Aegis als CMS, maar ongetwijfeld zijn er talloze kleinere systemen en reserveonderdelen die zich niet op bijvoorbeeld de Hobarts bevinden.
Aan de andere kant zal er wel familievorming zijn tussen de Britse en Australische fregatten.
Onderzeebootbestrijding
De nieuwe fregatten worden groot. Ze hebben een lengte van ongeveer 150 meter en een waterverplaatsing van 8.800 ton. Het wapenpakket boven water is fors dankzij de Mk41 Strike Length VLS met 32 cellen. Hier worden in ieder geval ESSM en de SM-2 luchtverdedigingsraketten opgenomen tegen vliegende doelen tot ongeveer 160 km afstand. Deze worden aangestuurd door de nieuwe Australische CEAFAR2 radar. De Australische regering noemde verder echter ook Tomahawk kruisvluchtwapens als optie, maar ook missiles tegen onderzeeboten (zoals ASROC). In de midscheeps staan Harpoons opgesteld.
Je zou haast vergeten dat de schepen primair bedoeld zijn voor onderzeebootbestrijding. Daar zijn ze volgens BAE Systems dan ook speciaal voor ontworpen (en dat konden Navantia en Fincantieri niet zeggen). Als middelen tegen onderzeeboten zullen de schepen MU90 torpedo's, een Ultra S2150 boegsonar, plus Thales Sonar 2087 towed array (gesleepte sonar) en een Variable Depth Sonar (VDS). Uiteraard speelt de MH-60R Seahawk boordhelikopter een belangrijke rol in de onderzeebootbestrijding.
Abel Tasman
Behalve de keuze voor het ontwerp werden vorige week gelijk de namen van de eerste schepen bekend gemaakt. Het eerste schip zal HMAS Hunter gaan heten, het tweede schip HMAS Flinders en nummer drie krijgt zowaar een Nederlandse naam. Niet die van een Nederlandse marineofficier, maar van een ontdekkingsreiziger die in dienst was bij de VOC: HMAS Tasman.
2027
De schepen zullen worden gebouwd in Australië door ASC dat ook de Hobarts bouwde en de bouw van de nieuwe onderzeeboten op zich zal nemen. De kiel van HMAS Hunter wordt naar verwachting in 2020 gelegd, vanaf 2027 wordt het eerste schip in dienst gesteld.
De totale levensduurkosten van de schepen bedragen naar schatting 35 miljard Australische dollar, voor de bouw wordt gedacht aan een bedrag van 15 tot 20 miljard (9,5 tot 12,7 miljard euro).
