Bouw nieuwe Duitse fregatten van start
Bericht geplaatst: 03-11-2011
De bouw van het Duitse fregat Baden-Württemberg is woensdag 2 november officieel van start gegaan. In het Noord-Duitse Hamburg vond een uitgebreide ceremonie plaats om kiellegging te vieren. De Baden-Württemberg is het eerste schip van de gelijknamige klasse (ook bekend als F125 fregatten) van vier schepen voor de Duitse marine.
Kiellegging ceremonie bij Blohm + Voss in Hamburg. (foto: ThyssenKrupp)
De ceremonie was georganiseerd door ARGE F125, het consortium van de scheepswerven ThyssenKrupp Marine Systems AG (Blohm + Voss) en Friedrich Lürssen Werft. Het betrof een nieuwe mijlpaal in de bouw van de nieuwe scheepsklasse. Drie jaar geleden werd namelijk begonnen aan het ontwerpen van de fregatten, maar al in 1997 begon de Duitse marine met de eerste plannen voor de vervanging van de Duitse S-fregatten (in Duitsland bekend als Bremen klasse, of F122 fregatten).
Grootste fregatten ter wereld
De breedbeeldschermen van de ontwerpers zijn maximaal benut, want de F125 fregatten zullen met een lengte van 149,5 meter de grootste fregatten ter wereld zijn. De vraag is dan natuurlijk of het wel fregatten zijn, en geen torpedobootjagers (destroyer). Maar "fregatten" klinkt politiek vaak minder beladen.
Overigens is die minder heftige naam geen garantie voor een lagere prijs. De Duitse marine zal namelijk maar liefst 2,6 miljard Euro moeten neertellen voor de vier schepen. In de Duitse pers is daar de nodige kritiek op geweest. De 650 miljoen Euro kostende schepen, werden direct vergeleken met de slechts 175 miljoen kostende Absalon klasse uit Denemarken. Deze vergelijking gaat scheef, omdat de Deense specificaties een stuk bescheidener zijn. Hoe dan ook, is 650 miljoen Euro per stuk een behoorlijk bedrag.
Artist impression van de nieuwe Duitse fregatten. (foto: ARGE F125)
Een aparte klasse
De nieuwe schepen moeten gaan functioneren in een nieuwe omgeving. De Baden-Württemberg klasse is namelijk vooral ontworpen om lang te opereren in kustwateren, in samenwerking met land- en luchtmacht (joint). Daarom is bijvoorbeeld aandacht besteed aan een uitgebreid digitaal netwerk en ook aan een nieuw kanonsysteem dat landdoelen op grote afstand kan aanvallen. Daarnaast zullen de schepen ook niet-dodelijke wapens geïnstalleerd krijgen, iets dat nu vaak wordt gebruikt tegen piraten. Ook is het ingericht om meer evacuees te kunnen herbergen.
Zoals gezegd heeft de Duitse marine extra aandacht besteed aan het voortzettingsvermogen: de schepen moeten tot twee jaar weg kunnen blijven, 5.000 uur per jaar operationeel kunnen zijn (ook in tropische wateren) zonder dat groot onderhoud noodzakelijk is. Op allerlei vlakken heeft dat gevolgen gehad voor het ontwerp, bijvoorbeeld op gebied van "onderhoudsarme" voortstuwing (diesel-electrisch en gas).
Maar als een schip twee jaar weg is, heeft dat enorme gevolgen voor de bemanning. Daarom zullen deze schepen twee ploegen krijgen. Zij zullen elkaar gedurende de reis meerdere malen afwisselen. De bemanning zelf bestaat uit niet meer dan 120 m/v. De schepen kennen een sterke automatisering, maar ook in het ontwerp zelf is rekening gehouden met de kleine bemanning: de opbouw bestaat uit twee "eilanden", die allebei alle essentiele systemen bevatten om met het schip te varen en vechten. Mocht een deel van het schip uitgeschakeld zijn, kan men toch overleven.
Al is deze filosofie niet in één dag op papier gezet. Pas rond 2005 was evolueerde de F125 klasse van een traditioneel fregat naar een schip dat joint in kustwateren moet opereren. Toen werd ook gekeken naar het MONARC systeem: een 155mm howitzer op een marineschip. Dit werd in die periode getest, maar zonder succes.
De toekomst?
Met de F125 klasse heeft de Duitse marine keuzes gemaakt. Dat is ten koste gegaan van onderzeebootbestrijding; de schepen krijgen geen sonar (de NH-90 boordhelikopter heeft die wel, dus dat is goed gedekt mocht die aan boord zijn). Ook krijgen ze geen raketten tegen luchtdoelen op afstand, anders dan het laatste redmiddel: RAM.
Waar dan die kosten van 650 miljoen Euro per stuk in zitten, is van een afstand lastig te achterhalen. De sensoren en wapensystemen zijn voor het prijskaartje en de grootte bescheiden. Aan de andere kant, als de exploitatiekosten lager liggen is de aanschafprijs zo weer terug verdiend.
Duitsland heeft duidelijk gekozen voor een concept dat past in deze tijd. De schepen moeten echter 30 tot 40 jaar mee. 10 jaar geleden had geen enkele levende Westerse marine man op piraten gejaagd. Of de Baden-Württemberg klasse echt voor de toekomst zal zijn gebouwd, is nog maar de vraag. We gaan de komende decennia ongetwijfeld weer verrast worden.
In februari 2013 zal de Baden-Württemberg gedoopt worden. In maart 2016 moet dit eerste schip in dienst worden gesteld. In december 2018 gaat het laatste schip van deze klasse (Thüringen) in dienst gesteld worden.
De Duitse marine heeft een optie voor meer fregatten van deze klasse.
Sinds 13 augustus 2001
