Vier dagen en drie uur. Zo lang duurde de brand aan boord van het Amerikaanse marineschip USS Bonhomme Richard. Temperaturen liepen op tot 650 graden Celsius, 60 mensen moesten behandeld worden, het vuur is gedoofd. Maar de zorgen en vragen blijven over. Hoe kon de brand ontstaan? En vooral: hoe kon het schip zo lang branden?
Marinepersoneel met op de achtergrond USS Bonhomme Richard, LHD-6. (Foto: US Navy)
De Amerikaanse marinejournalist Chris Cavas verwees in een tweet van gisteren naar de Chinese evenknie van de Bonhomme Richard. Aan boord van dat schip, een Type 075 assault ship, brak op 11 april 2020, brand uit terwijl het op de werf in Shanghai lag voor de afbouw. "De brand brak uit op een zaterdagochtend, rond 0700 uur. Geen bemanning, geen werkende systemen, het schip was open en overal lag troep. Toch was de brand na 30 minuten onder controle…" Ondanks de grote hoeveelheid zwarte rook die uit het voertuigendek en dok kwam, was er de volgende dag aan de buitenzijde niets meer te zien van de brand. Het schip zal, volgens Chinese media, binnenkort naar zee vertrekken voor de proefvaart.
The #Chinese#Navy's 1st Type 075 #amphibious assault ship - very similar to US ships like the #BONHOMME RICHARD - reportedly will soon carry out initial sea trials. An amazing development if true - ship was launched only in Sept 2019. https://t.co/ZoQ4zMDw2o
De twee incidenten zijn niet zomaar te vergelijken, daar is te weinig informatie over beschikbaar. Maar het contrast is opvallend en geeft ook de zorgen rond de Amerikaanse marine weer. De herinnering aan de reeks aanvaringen van enkele jaren terug, helpen daar ook niet bij.
Afgebrand. (Foto: US Navy)
Kans op herhaling?
"Zou er nog een Bonhomme Richard ons te wachten staan?" vroeg de bevelhebber van de Amerikaanse marine, admiraal Michael Gilday, zich af. "Als je teruggaat naar 2017, wie had dan voorspeld dat we binnen een maand twee botsingen van die omvang zouden hebben gehad? Dus ik wacht niet tot 'nummer twee' besluit dat we hier een trend hebben. In een situatie als deze is één incident voldoende om vast te stellen dat er een trend zou kunnen zijn en ik zal het niet aan het toeval overlaten."
Gilday wil zo snel mogelijk een onderzoek opstarten en weten of er "systemische problemen" zijn die de Amerikaanse marine heeft. Een dergelijk onderzoek zal naast het onderzoek naar de oorzaak van de brand lopen.
En de vraag die vooral beantwoord moet worden is waardoor het zo lang duurde voor het vuur gedoofd kon worden. Nota bene aan boord van een schip dat op zee getroffen kan worden door raketten of op een mijn kan lopen. Daarom zal ook onderzoek worden gedaan naar het ontwerp van het schip.
Rear admiral Philip Sobeck merkte daar wel over op dat deze schepen van de Waspklasse ruim 1.000 bemanningsleden zijn en dat de kans groot is dat daardoor op zee een brand sneller opgemerkt wordt. Als dan ook de Halon-blusinstallatie werkt, is de kans op uitbreiding nog kleiner.
Sobeck zei ook dat de brand wel lang duurde, maar dat het schip die vier dagen van brand ook heeft overleefd.
Vreemde naam voor een Amerikaans schip
Een Frans klinkende naam voor een Amerikaans marineschip. Hoe zit dat? De naam Bonhomme Richard, overigens binnen de US Navy uitgesproken op z'n Frans, is afkomstig van het eerste schip met deze naam uit de 18e eeuw. Toen de Amerikaanse marine van de Franse koning het koopvaardijschip Duc de Duras kreeg, vernoemde commandant John Paul Jones het schip naar Benjamin Franklin. Franklin was destijds Amerikaans diplomaat in Parijs en had almanaks gepubliceerd onder de naam 'Poor Richard' in de VS en 'Bonhomme Richard' in Frankrijk.
Vervanging?
Een andere veelgehoorde, en door velen al beantwoordde vraag, betreft de toekomst van het schip. De verwachting is dat de Bonhomme Richard slechts een vaartocht naar de sloop rest, maar de Amerikaanse marine wil er -begrijpelijk- nog niet aan. Volgens Sobeck kan het schip gerepareerd worden, de vraag is of dat ook zal gebeuren. Voordat daar iets over gezegd kan worden, moet eerst de schade goed in kaart worden gebracht.
Er is op dat vlak al wel goed nieuws te melden. De grootste schade bevindt zich vanaf het hoofddek van het schip (dat is niet het vliegdek, maar lager) en daarboven. De ruimtes voor voortstuwing beneden in het schip zijn gespaard gebleven.
Ondertussen wordt veel gespeculeerd over hoe de Amerikaanse marine het eventuele verlies van het schip gaat opvangen. Bijvoorbeeld door oude Tarawaklasse schepen uit de mottenballen te halen of een extra schip van de nieuwe Americaklasse te bestellen. Het betekent hoe dan ook een groot gat in de beschikbaarheid van deze capaciteit.
Zelfs als het schip wordt hersteld, zal de Amerikaanse marine er lang niet over kunnen beschikken. En dat doet pijn, zeker als een net voor 250 miljoen dollar gemoderniseerd schip zo ernstig beschadigd raakt. Het doet pijn omdat door de US Navy deze amphibious assault ships naast de vliegkampschepen en onderzeeboten als cruciaal gezien in vooral de Pacific. Zelfs bij de Amerikaanse marine, die elf van deze kleine carriers en elf grote vliegkampschepen heeft, is de impact van zo'n brand als deze groot.
Dan is wel weer duidelijk hoe kwetsbaar Westerse landen en marines zijn geworden voor verlies van een of enkele schepen, schepen die in een conflictsituatie moeten kunnen worden ingezet. De steeds duurder en complexer (zie bijvoorbeeld ook MKS 180) wordende schepen zijn steeds moeilijker te vervangen.
