Chinees vliegkampschip Liaoning terug na oefenreis nabij Japan en Taiwan
Door: Frederik van Lokeren
Bericht geplaatst: 26-05-2022 | Laatst aangepast: 26-05-2022
Afgelopen weekend heeft een Chinees eskader gecentreerd rond het vliegkampschip Liaoning de Pacifische Oceaan verlaten en is het de Oost-Chinese Zee binnen gevaren. Daarmee kwam een einde aan een operationele ontplooiing van 20 dagen waarin het schip zowel in de Japanse Exclusieve Economische Zone (EEZ) als ten oosten van Taiwan opereerde. De oefenreis was intensiever dan ooit en is weer een nieuwe stap van China om langer en verder van huis te kunnen opereren. De oefening is mede een reactie op de steun die Taiwan uit het Westen krijgt.
De Liaoning op archiefbeeld. (Foto: Chinese marine)
Het vlooteskader, bestaande uit acht schepen, was eerder op 1 mei de Pacifische Oceaan binnen gevaren via de Miyako Straat nabij de Danjo eilanden waar het door Japanse P-1 en P-3C maritieme patrouille vaartuigen werd opgemerkt, zo liet het Japanse ministerie van Defensie weten. Ook het Japanse vliegdekschip Izumo, dat in de nabijheid opereerde, hield het eskader in de gaten.
Chinese oefeningen bij Japan en Taiwan
Het Chinese eskader bestond uit het vliegdekschip Liaoning, Type 055 kruiser Nanchang uit de Renhaiklasse, de Type 052D torpedobootjagers Xining, Urumqi en Chengdu, de Type 052C torpedobootjager Zengzhou en het Type 054A fregat Xiangtan. Een Type 901 bevoorradingsschip Hulunhu zorgde voor de logistieke steun voor dit eskader. Ook zouden onderzeeboten deel hebben uitgemaakt van het verband.
De opdracht van de Liaoning en haar eskader bestond er in om te oefenen in de Pacifische Oceaan in lijn met het jaarlijkse trainingsprogramma van de Chinese marine. Op 4 mei voerde het eskader een reeks vliegdekoperaties uit met J-15 gevechtsvliegtuigen en Z-18 helikopters. Deze oefening vond plaats op een locatie 230 kilometer ten zuid-zuidoosten van Okinawa. De vliegdekoperaties werden op vastgelegd door de Japanse marine.
Vliegdekoperaties werden eveneens gerapporteerd op 05 mei in een gebied 320 kilometer ten zuidoosten van Miyakojima. Op 6 mei werd het eskader opgemerkt nabij de Senkaku eilanden door de Taiwanese vissersboot Sheun Fu Yu 83. Tegelijk werd een Amerikaans Osprey vliegtuig opgemerkt die in dit gebied een verkenningsvlucht uitvoerde. Rond 10 mei had de Liaoning al een honderdtal vliegdekoperaties uitgevoerd nabij Japanse en Taiwanese wateren, zo liet het Japanse ministerie van Defensie weten. Verdere oefeningen vonden plaats tussen 11 en 12 mei in een positie 85 nautische mijlen van het Japanse eiland Ishigaki. Tussen 12 en 13 mei is het eskader de Japanse EEZ uit gevaren en werd het niet meer van nabij gevolgd.
De Liaoning op 4 mei tijdens vliegoperaties, gefotografeerd vanaf een Japans marineschip. Een J-15 stijgt op. (Foto: Japanse marine, via @CavasShips)
Tweede fase
Een tweede fase van oefeningen vond plaats op 18 mei toen het eskader een gesimuleerde aanval moest afslaan. Twee H-6J bommenwerpers van de Chinese luchtmacht, beiden bewapend met YJ-12 anti-scheepsraketten, vlogen door de Miyako Straat naar de Filipijnse Zee om de aanval uit te voeren. Tijdens hun passage door de Miyako Straat werden deze bommenwerpers geëscorteerd door de Japanse luchtmacht.
Op zaterdag 21 mei voer het eskader de Oost Chinese Zee weer binnen via de Miyako Straat. De torpedobootjager Zengzhou was echter reeds op vrijdag 20 mei gepasseerd. Volgens het Japanse Ministerie van Defensie heeft het eskader meer dan 300 vliegdekoperaties uitgevoerd tijdens deze 20 dagen, een gemiddelde van 15 vluchten per dag. Er zou naar verluid ook nachtelijke vliegdekoperaties werden uitgevoerd. Op zondag was het eskader reeds 390 kilometer ten noorden van Miyako en halfweg de route naar zijn thuisbasis.
Komend weekend wordt de carrier weer in de thuishaven van Qingdao verwacht.
Een Xian H6-J bommenwerper op 18 mei boven de Straat van Miyako. (Foto: Japanse marine)
Belang van de ontplooiing
De ontplooiing van de Liaoning en haar eskader in de Filipijnse Zee is een van de langere en meer intensievere die door het vliegdekschip is uitgevoerd. De vorige operatie dateerde van december 2021.
In het algemeen werd een hoog tempo aan vliegdekoperaties uitgevoerd op volle zee met zelfs nachtelijke vluchten die culmineerden in een gesimuleerde gevechtsoperatie tegen inkomende bommenwerpers. Het hoge tempo en de gevechtssimulatie wijst er op dat het schip naar alle waarschijnlijkheid bezig was om een reeks nieuwe vliegers op te leiden en hen de finale kwalificatie te geven. Naast het opleiden van vliegers, zo werd door het Japanse ministerie van Defensie gesteld, werd ook personeel getraind om later overgeplaatst te kunnen worden naar het vliegdekschip Shandong. Daarnaast is er ook de mogelijkheid dat een getrainde bemanning weldra nodig zal zijn voor de proefvaarten van het Type 003 vliegdekschip waarvan de aanbouw bijna compleet is.
Naast het opleiden van bemanningen en vliegers leert de Chinese marine alsmaar meer hoe het vlooteskaders voor lange tijd op zee moet houden en in welke condities men in de Filipijnse Zee moet opereren. Tegelijk krijgt de Chinese volksmarine een steeds beter beeld van de observatiemogelijkheden van de Japanse en Amerikaanse marines.
Tegelijk experimenteert China steeds verder met het samenstellen van een eskader aangevoerd door een carrier om tot een optimale balans te komen. Type 055 kruisers lijken nu een vast onderdeel te vormen van grotere eskaders en steeds meer torpedobootjagers vinden hun weg in vliegdekeskaders, terwijl het aandeel aan fregatten steeds minder lijkt te worden. Daarnaast zien we dat een Type 901 bevoorradingsschip in staat is om een vliegdekeskader minsten een maand lang van zijn noden te voorzien.
In het algemeen kan gesteld worden dat de Chinese Volksmarine steeds sneller zich ontwikkelt naar een volwaardige vloot die in staat is om steeds langer en intensiever zich op volle zee te ontplooien. Hoewel het gat met de Amerikaanse marine nog altijd enorm blijft maakt de Chinese Volksmarine steeds meer vorderingen waarbij het zich momenteel lijkt te focussen op het ontwikkelen van een sterke aanwezigheid ten oosten van Taiwan.
Behalve de oefenwaarde die de oefening heeft, komt de oefenreis ook op een moment dat de spanningen rond Taiwan verder oplopen. Elementen uit de oefeningen zijn, zo meldt Janes, een reactie op de steun die Taiwan van de VS en Japan is toegezegd mocht China Taiwan aanvallen.
