Het Luchtverdedigings- en Commandofregat (LCF) Zr.Ms. De Zeven Provinciën heeft een enerverende periode in de Middellandse Zee gehad. Het LCF heeft geoefend met een Frans en een Amerikaans vliegkampschip. Ook heeft het fregat Russische marineschepen gevolgd. Dat schrijft de commandant van het schip, KLTZ Jasper Bol, aan Marineschepen.nl.
Zr.Ms. De Zeven Provinciën in de Middellandse Zee. (Foto: Franse marine)
Samen met Schiedam en Makkum
Morgen keert het fregat na ongeveer twee maanden terug in Den Helder. Het fregat is niet het enige schip dat terugkeert na een NAVO-reis. Ook Zr.Ms. Schiedam en Zr.Ms. Makkum varen deze week voor het eerst in lange tijd weer de Helderse marinehaven binnen. Beide mijnenjagers vertrokken in de laatste week van januari; de Schiedam werd onderdeel van het noordelijke mijnenbestrijdingsflottielje SNMCMG1 en de Makkum werd ingedeeld bij SNMCMG2 in de Middellandse Zee.
De Schiedam bracht onder andere een bezoek aan Londen en aan Noorse havens en deed mee met de grote gecombineerde oefening Joint Warrior en Joint Viking in de Noorse Zee. Dat schip is morgen weer thuis. De Makkum vertrok iets eerder (28 januari) en is ook als laatste van het drietal weer terug. Het oudste schip van de Nederlandse marine voer onder NAVO-vlag onder andere in het oostelijke deel van de Middellandse Zee. Begin maart was het flottielje, onder Turkse leiding, in de Griekse haven Souda Bay op Kreta. Vanuit Souda Bay nam het deel aan de Griekse mijnenbestrijdingsoefening Ariadne 23.
Zr.Ms. Makkum als onderdeel van SNMCMG2 in de Middellandse Zee. (Foto: NAVO)
Druk programma
Hoewel Zr.Ms. De Zeven Provinciën de afgelopen dagen voor de Zuid-Hollandse kust ter hoogte van Katwijk was te zien, was ook het LCF in het oosten van de Middellandse Zee. Na een bezoek aan Malta deed het schip mee aan de grootste Franse oefening in dertig jaar tijd en was het onderdeel van de taakgroep rond de Charles de Gaulle. Daarna, begin maart, sloot het schip aan bij het NAVO-eskader SNMG2.
"Dit is een van de permanente NAVO-vlootverbanden die sinds de invasie van Rusland in Oekraïne geactiveerd zijn als Very High Readiness Joint Task Force Maritime (VJTF-M) en daarmee direct inzetbaar zijn", schrijft commandant van De Zeven na vragen van Marineschepen.nl. "Zr.Ms. De Zeven Provinciën is dus formeel op inzet. We zijn aangesloten voor een periode van zo’n anderhalve maand, waarin de taakgroep gefocust is op het uitvoeren van Vigilant Activity; dat is feitelijk het tonen van onze aanwezigheid aan zowel onze NAVO-partners (ter geruststelling) als aan onze potentiële vijanden (ter afschrikking)."
"Tegelijkertijd voeren we een oefenprogramma uit om elkaar scherp te houden. Doorgaans bestaat SNMG2 uit zo’n 6 fregatten, vaak met een bevoorradingsschip. Tijdens onze deelname bestond SNMG2 uit USS James E Williams (stafschip), HMCS Fredericton, ITS Paolo Thaon di Revel, TCG Yildirim en FS Languedoc. We hebben een periode opgetreden als luchtverdedigingscommandant (Anti Air Warfare Commander, kortweg AAWC), verantwoordelijk voor de luchtverdediging van het verband. Daarnaast hebben we een week opgetreden als commandant van een kleinere taakeenheid om Russische eenheden te monitoren. Met de taakgroep hebben we havenbezoeken gebracht aan Split (Kroatië), Souda Bay (Kreta, Griekenland) en Aksaz (Turkije). Deze havenbezoeken stonden in het teken van het versterken van de partnerschappen met de landen die we bezochten, maar faciliteerden ook de verbroedering tussen de bemanningen van de eenheden in de taakgroep."
Ook heeft het LCF een bezoek aan Barcelona gebracht en is het schip via de Straat van Messina naar het gebied ten oosten van Sicilië gevaren. Bol: "Tijdens onze SNMG2-periode opereerden we in de Ionische en Adriatische Zee om vervolgens via de Egeïsche Zee in het oostelijk deel van de Middellandse Zee te patrouilleren." Het fregat sloot de periode af als onderdeel van de Amerikaanse Carrier Strike Group onder leiding van vliegkampschip USS George HW Bush (Nimitzklasse).
De Zeven Provinciën was tot en met medio april aan de NAVO-taakgroep verbonden. Na een havenbezoek aan Porto, werd de thuisreis aanvaard. Gisteren en vandaag doet het schip, in zicht van de haven, nog mee met de havenbeschermingsoefening Port Defender 23 bij Rotterdam.
Help je Marineschepen.nl?
Met jouw donatie kan Marineschepen.nl -onafhankelijk- nieuws- en achtergronden blijven publiceren.
Of scan deze QR-code met je telefoon.
Meer info over donaties aan Marineschepen.nl lees je op de donatiepagina.
Middellandse Zee is belangrijker geworden
M-fregat Zr.Ms. Van Amstel is sinds maandag onderdeel van SNMG1, drie Nederlandse schepen hebben net hun bijdrage afgerond, Nederland is dus actief op NAVO-gebied. Met Zr.Ms. De Zeven Provinciën en Zr.Ms. Makkum ging het bovendien om wateren iets verder van huis. Nederland lijkt daarmee de focus terug te vinden uit het verleden. Bol: "Nederland wil een geloofwaardige bijdrage leveren aan de NAVO-inzet. Dit deden we altijd al, maar vanwege allerlei andere missies (Anti Piraterij bijvoorbeeld) die 10 jaar geleden heel actueel waren, is de deelname aan de permanente vlootverbanden wel eens minder geweest dan we zouden willen."
"Sinds de verovering van de Krim door Rusland en de NAVO-summit in Wales in 2014, is CZSK [Commando Zeestrijdkrachten, ofwel de marine] bezig om de focus weer te leggen op onze core business, namelijk het leveren van gevechtskracht op zee. Daar zijn onze fregatten voor ontworpen en daar trainen we voor. Daarbij past de - bij voorkeur - doorlopende deelname in SNMG1 (taakgroep ook bestaande uit fregatten) en SNMCMG1 (taakgroep t.b.v. mijnenbestrijding) die beiden opereren in de Atlantische Oceaan en de Oostzee. Nederland had in 2022 ook de leiding over SNMG1 met onder andere Zr.Ms. De Zeven Provinciën, Zr.Ms. Karel Doorman en later Zr.Ms. Tromp als stafschip."
"Indien praktisch mogelijk proberen we ook aan te sluiten bij SNMG2 en SNMCMG2 (de andere taakgroep t.b.v. mijnenbestrijding) die opereren in de Middellandse Zee en de Zwarte Zee. In dat gebied opereren we van nature minder vaak, maar met het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, de vlootopbouw van Rusland in dit gebied en het sluiten van de Zwarte Zee is dit een belangrijker inzetgebied geworden, ook voor Nederland."
SNMG2 gezien vanaf het Nederlandse LCF. Van voor naar achter zijn te zien het nieuwe Italiaanse patrouilleschip ITS Paolo Thaon di Revel (PPA), de Amerikaanse torpedobootjager USS James E Williams (Arleigh Burkeklasse) en het Canadese fregat HMCS Fredericton (Halifaxklasse). (Foto: Zr.Ms. De Zeven Provinciën)
Schaduwen van Russische schepen
Rusland heeft al jaren en vooral sinds het begin van de oorlog in Oekraïne een eskader opereren vanuit de Russische marinehaven in Tartus (Syrië). Dat leverde dus ook specifieke opdrachten op voor het Nederlandse fregat. "We merken dat meer dan vroeger de programma’s onderhevig zijn aan wijzigingen als gevolg van real world activity", schrijft Bol. "We zijn immers direct inzetbaar als VJTF(M). Zo zijn een aantal havenbezoeken op korte termijn veranderd, in tijd verplaatst of geheel geschrapt. Dit heeft vaak te maken met Russische activiteit in de regio en/of verplaatsingen van belangrijke NAVO-eenheden, zoals de vliegdekschepen FS Charles de Gaulle en de USS George HW Bush. Deze trekken de nodige Russische aandacht en dat heeft natuurlijk ook effect op ons operationele schema."
"We opereren daarom ook vaker in kleinere taakeenheden op verspreide locaties om te zorgen dat we als NAVO op meerdere plaatsen tegelijk zijn. Er wordt dus de nodige flexibiliteit verlangd."
"Zo is de vorige patrouille eigenlijk volledig aangepast, omdat we gedurende een week vrijwel continu een Russisch fregat en inlichtingenschip hebben geschaduwd. Wij houden hen dan in de gaten en stellen vast of hun gedrag overeenkomt met de verwachtingen op basis van eerdere waarnemingen. Zij houden ons natuurlijk ook in de gaten en testen onze reacties. We reageren professioneel en treden de-escalerend op. We zijn altijd gereed om op te schalen, maar dat is met het huidige beeld niet nodig gebleken."
Welke schepen de De Zeven Provinciën schaduwde is niet bekend gemaakt. Frederik Van Lokeren, redacteur van Marineschepen.nl, houdt op zijn eigen blog wekelijks de Russische scheepsbewegingen in de gaten. Volgens hem was toen het LCF in de Middellandse Zee was, in ieder geval de Admiral Grigorovich (Grigorovichklasse) in die wateren. De Admiral Kasatonov (Gorshkovklasse) was begin maart vertrokken. De aanwezigheid van een inlichtingenschip in die wateren is niet publiek bekend. Enige tijd terug werd gesproken over de Yuri Ivanov, zegt Van Lokeren, maar van dat schip is al lang niets meer vernomen. Dat er dus over een AGI in dit gebied wordt gesproken, is, zo zegt Van Lokeren, bijzonder.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.
