In de Defensienota werd een bestelling van extra NH90-helikopters aangekondigd, maar was nog niet duidelijk hoeveel machines Defensie wil bestellen. Minister van Defensie Ruben Brekelmans heeft daar de Tweede Kamer na vragen over geïnformeerd: drie extra exemplaren.
NH90-helikopters op het dek van Zr.Ms. Karel Doorman in 2022. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
In 2000 bestelde de Koninklijke Marine 20 NH90-helikopters ter vervanging van de 21 Lynx-helikopters van de Marineluchtvaartdienst (MLD). Nog voor de NH90 werd geleverd, ging de MLD op in het Defensie Helikopter Commando (DHC). Tussen 2010 en 2016 werden de Nederlandse helikopters opgeleverd. Sinds het ongeval met de NH90-helikopter van Zr.Ms. Groningen in 2020, waarbij twee bemanningsleden omkwamen, heeft het DHC 19 NH90's.
Dat aantal zal dus groeien naar 22 helikopters, zo blijkt uit de beantwoording door minister van Defensie Brekelmans op Kamervragen.
In de Defensienota 2024 werd opnieuw de aandacht gevestigd op de behoefte om "langer inzetbaaar te zijn" op zee en dus "zijn meer schepen en maritieme helikopters nodig". Daar komt bij dat er meer behoefte is aan bescherming tegen onderwaterdreiging, waaronder tegen onderzeeboten, zo meldde de Defensienota.
Met de drie extra helikopters wil Defensie de "maritieme en amfibische
(gevecht)operaties" versterken. De langdurige inzet van schepen met een boordhelikopter kan worden gecombineerd met
korte operaties met helikopterondersteuning door mariniers vanaf het schip.
Een archieffoto van een NH90-helikopter, die de HELRAS-sonar heeft laten zakken. Deze verdwijnt onder water en klapt vervolgens uit. De helikopter heeft verder een radar om onder andere periscopen en schepen op te sporen, FLIR om periscopen, personen, schepen, etc te zien. De NH90 kan sonoboeien in het water laten vallen die vervolgens actief (ping) of passief (luisteren) naar onderzeeboten. Met ESM kan de onderzeeboot radaruitzendingen detecteren. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Behalve extra NH90's worden ook twee extra ASW-fregatten besteld. Deze schepen hebben als specialisatie onderzeebootbestrijding, maar kunnen ook voor andere maritieme taken worden ingezet. De NH90-helikopters zijn voor de ASW-fregatten een belangrijk middel voor het bestrijden van onderzeeboten.
Ervaringen net zo verschillend als de helikopters zelf
Hoewel de beschikbaarheid van de NH90, net als bij de Lynx, tegenvalt, zijn de geluiden vanuit de marine over de prestaties van de NH90 positief. "De NH90 is een goede helikopter. Een generatie jonger dan de Amerikaanse Seahawk, en deels vergelijkbaar met de Canadese Cyclone en ook met de Britse Merlin", zei de detachementscommandant van NH90's aan boord van de Karel Doorman in 2022. "Er zijn weinig MPH's [maritime patrol helicopters] die kunnen wat onze NH90 kan."
Er zijn grote verschillen tussen de helikopters per land en niet alle landen zijn tevreden met hun NH90-versie. Zweden, Australië en Noorwegen hebben hun NH90's vervangen of zijn dat van plan. Noorwegen heeft in 2022 alle maritieme NH90's aan de grond gezet en annuleerde de nog te leveren toestellen. Die kwestie is nog niet afgehandeld en een rechtszaak lijkt onvermijdelijk.
België is niet tevreden over de landversie van de NH90 en wil die vervangen. Voor hun maritieme variant is het (al dan niet gedwongen door de internationale samenwerking) anders: enkele jaren terug werd gemeld dat België een extra NH90 wil bestellen. Dat zou dan het vijfde Belgische toestel worden.
Frankrijk heeft begin dit jaar acht extra NH90's besteld en Spanje bestelde in 2018 ook een reeks extra toestellen.
Vorig jaar was al besloten om de bestaande Nederlandse NH90's te moderniseren. Het gaat dan om onder andere verbeteringen op sonargebied, integratie van de nieuwe Mk54-torpedo, vernieuwing van de systemen voor elektronische oorlogsvoering en vervanging van Link 11 door Link 22. Die update staat voor 2028 gepland.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.