Op maandag 6 maart is in Noorwegen de grote amfibische oefening Joint Viking van start gegaan, deze wordt gecombineerd met Joint Warrior. Nederland maakt met Zr.Ms. Schiedam, Zr.Ms. Rotterdam, Zr.Ms. Karel Doorman en Zr.Ms. Van Amstel ook deel uit van de oefening, die loopt tot en met 17 maart. Het doel van Joint Viking is het oefenen van crisismanagement en het verdedigen van het Noorse grondgebied in samenwerking met internationale partners.
Zr.Ms. Karel Doorman en op de achtergrond Zr.Ms. Van Amstel in de koude Noorse Zee. (Foto: Defensie)
De oefening Joint Viking staat onder leiding van Noorwegen, Joint Warrior is een Britse oefening, maar ook Nederland heeft een flinke verantwoordelijkheid. Zo heeft commandant NLMARFOR commandeur Jeanette Morang de leiding over 18 schepen vanaf amfibisch transsportschip de Rotterdam. Verder heeft Nederland twee Cougar-transporthelikopters en een NH90-maritieme gevechtshelikopter richting het noorden gestuurd. Ook een groep mariniers van de 1 Marine Combat Group uit Doorn heeft de reis gemaakt. Zij zullen zich onder andere bezighouden met paradroppings landinwaarts, zo schreef Defensie.
Naast Nederland en Noorwegen maken ook Denemarken, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en aspirant NAVO-leden Finland en Zweden onderdeel uit van de oefening. De Britten hebben amfibisch transsportschip HMS Albion naar de oefening gestuurd.
Het mijnenbestrijdingsflottielje Standing NATO Mine Countermeaseures Group 1 (SNMCMG1) neemt ook deel aan de oefening en mijnenjager Zr.Ms. Schiedam is een van de schepen die via deze weg aansluit.
De oefening Joint Viking is voornamelijk een landoefening, Joint Warrior speelt zich af op zee. Beide scenario's sluiten op elkaar aan. Bij de reis richting Noorwegen hebben de schepen als onderdeel van Joint Warrior, de zee volgens Defensie "veiliggesteld".
Met meer dan 20.000 militairen, 40 schepen en 50 vliegende eenheden is de gecombineerde oefening de grootste van het jaar in Noorwegen.
Antwoord op Russische dreiging
De Noorse defensie licht, voor de Noorse lezers, het idee achter Joint Viking op haar website toe: "Om ervoor te zorgen dat de Noorse strijdkrachten en de NAVO ons land kunnen verdedigen, moeten we regelmatig oefenen. Het afgelopen jaar is de veiligheidssituatie in Europa sterk verslechterd door de oorlog in Oekraïne. De situatie laat echt zien hoe belangrijk een goede paraatheid en goed opgeleide strijdkrachten zijn - vooral voor een land dat verspreid en strategisch gelegen is als Noorwegen."
De oefening speelt zich ook af in het noorden van Noorwegen, omdat de natuurlijke omstandigheden hier zeer uitdagend zijn. Daar komt bij dat dit gebied een steeds belangrijkere rol in de internationale veiligheid speelt, aangezien door klimaatverandering de noordelijke routes steeds beter bevaarbaar zijn. Daarnaast zorgt de aanwezigheid van grondstoffen in de regio ook voor economisch belang.
In de Noorse media wordt ook de oorlog in Oekraïne en de energiecrisis en inflatie die daar het gevolg van waren als reden aangehaald om de oefening te houden. Dergelijke oefeningen worden echter lang van te voren gepland en Joint Viking staat al jaren op de agenda van voornamelijk het Korps Mariniers.
Help je Marineschepen.nl?
Met jouw donatie kan Marineschepen.nl -onafhankelijk- nieuws- en achtergronden blijven publiceren.
Of scan deze QR-code met je telefoon.
Meer info over donaties aan Marineschepen.nl lees je op de donatiepagina.
Logistieke uitdagingen
Joint Viking vindt voornamelijk plaats in de regio Troms, om preciezer te zijn in een gebied rond Bardufoss. Het logistieke deel vormt rond en tijdens de oefening een extra uitdaging, aangezien de infrastructuur van Noorwegen niet bijzonder geschikt is voor dergelijke militaire activiteiten. In de Noorse media wordt het gebrek aan een spoorlijn tussen Narvik en Tromsø aangehaald als probleem.
Hierdoor moeten de militairen zich verplaatsen over slecht onderhouden wegen, terwijl men aanhaalt hoe belangrijk spoorwegen kunnen zijn in een oorlog. Oekraïne wordt hierbij genoemd, met de constatering dat de spoorwegen in dat land stukken beter geregeld zijn dan in Noorwegen het geval is.
Qua logistiek en infrastructuur heeft de oefening ook impact op de burgers van Noorwegen. Zo is er 24 uur per dag een verbod op particuliere dronevluchten en wordt ook de commerciële luchtvaart in het gebied beperkt. Mensen die toch met een drone willen vliegen moeten 72 uur voor de vlucht toestemming aanvragen bij het National Air Operation Centre van Noorwegen, meldt de Noorse defensie.
Ook Type 45 torpedobootjager HMS Defender is bij de oefening betrokken, net als Tideklasse-tanker RFA Tidesurge. (Foto: RFA Tidesurge)
Tweejaarlijkse oefening
Joint Viking is een tweejaarlijkse oefening, alhoewel de vorm per jaar verschilt. Vorig jaar had op en rond IJsland de oefening Northern Viking plaats en in Noorwegen Cold Response. Het jaar ervoor werd Joint Viking afgeblazen vanwege het coronavirus.
Net als Joint Warrior is Joint Viking een oefening in het hoogste geweldsspectrum. Joint Warrior wordt twee keer per jaar georganiseerd.
Volgend jaar wordt er voortgebouwd op Joint Viking als er een nieuwe oefening georganiseerd wordt. Dit zal de grootste oefening in Noord-Europa zijn sinds de Koude Oorlog, welke onder de naam Nordic Response bekend zal komen te staan.
In een eerdere versie werd vermeld dat het om drie Nederlandse schepen ging, de deelname van Zr.Ms. Schiedam was daarin per abuis niet meegenomen. Dat is aangepast en de Schiedam is toegevoegd.
Auteur: Tobias Kappelle Tobias werkt sinds augustus 2020 als freelance journalist voor Marineschepen.nl. Daarnaast is hij vooral actief in de sportjournalistiek bij onder andere AD Sportwereld, Eurosport en Hockey.nl. Tobias studeerde Geschiedenis en Bestuurs- en Organisatiewetenschappen aan de Universiteit Utrecht en deed een master Media & Journalistiek aan de Erasmus University Rotterdam.
