Naar verwachting zal over een week de EU-missie 'Aspides' van start gaan, de missie in de Rode Zee ter bescherming van de koopvaardij tegen aanvallen van Houthi-rebellen. De missie is een initiatief van Italië, Frankrijk en Griekenland. Maar ook andere landen zullen aansluiten. Zo heeft Duitsland al een fregat naar de Rode Zee gestuurd. Spanje heeft duidelijk gemaakt niet mee te gaan doen.
De Hessen op archiefbeeld, maar de omstandigheden zullen gisteren in de Golf van Biskaje niet veel anders zijn geweest. Vandaag vaart het schip langs de Portugese kust naar de Straat van Gibraltar. (Foto: Duitse marine)
Aspides ('schilden' in het Grieks) staat voor volgende week maandag 19 februari op de agenda in Brussel. Deze EU-missie is, volgens diverse media, een defensieve missie. De deelnemende landen zullen zich dus volledig richten op de verdediging van de schepen in de Rode Zee, Bab el Mandeb en de Golf van Aden. De verwachting is dat het definitieve groene licht vanuit Brussel ook het startsein van deze Europese missie zal betekenen.
De Italiaanse minister van Defensie Guido Crossetto zei tegenover Naval News dat Aspides tenminste drie schepen zal bevatten en verder eenheden voor inlichtingen en logisteieke ondersteuning, eenheden die het luchtbeeld opbouwen, bescherming bieden tegen cyberdreigingen, satellietondersteuning en strategische communicatie. Er zal bovendien worden samengewerkt met de EU-missie Atalanta.
Volgens Griekse media zal het hoofdkwartier van de missie gevestigd worden op de luchtmachtbasis in Larissa, ruim 200 km ten noordwesten van Athene. Italië neemt het commando ter zee op zich.
Vooruitlopend op de start van de missie heeft Italië alvast een fregat naar de Rode Zee gestuurd. De Caio Duilio (Orizzonteklasse) arriveerde eerder deze maand al in de Rode Zee.
Het Duitse fregat Hessen (Sachsenklasse) verliet afgelopen week de thuishaven en nadert momenteel de Middellandse Zee. Deelname van het fregat aan de missie moet nog worden goedgekeurd door het Duitse parlement, maar dat is volgens Duitse media slechts een formaliteit. België doet ook mee.
Frankrijk zal het FREMM-fregat Languedoc (al in de regio) laten deelnemen en vanuit Griekenland moet de Hydra nog vertrekken. Het Deense fregat Iver Huitfeldt is al eerder op pad gegaan, maar zal aansluiten bij Prosperity Guardian.
Antwoord van de EU
Als Aspides volgende week van start gaat, is dat twee maanden na de aankondiging van de Amerikaanse operatie Prosperity Guardian. Deze operatie, waar Nederland twee stafofficieren aan levert, kende een stroeve start. Mede doordat diverse landen, belemmerd door hun eigen grondwet, niet aan deel konden nemen (waaronder Duitsland). Spanje meldde zich na een enthousiast 'ja' af, ook Italië en Frankrijk lieten weten geen missie onder Amerikaans commando te willen.
Inmiddels is het, vooral dankzij Amerikaanse Tomahawks, een stuk veiliger voor civiele scheepvaart in de Rode Zee.
Met Aspides kunnen Duitsland, Frankrijk, Italië schepen onder EU-vlag laten opereren. Spanje had na start van Prosperity Guardian laten weten wel schepen te willen sturen, maar alleen een schip te sturen als de operatie onder de vlag van de NAVO of EU zal plaatsvinden. Desondanks zegt Spanje nu niet te willen deelnemen. Spanje levert namelijk al een schip aan Atalanta, zo is de redenering vanuit het land waar ook het hoofdkwartier van de antipiraterij-operatie Atalanta is gevestigd.
Nederland
Formeel heeft Nederland nog geen keuze gemaakt of het zal bijdragen aan een missie in de Rode Zee. De verwachting is dat Den Haag Zr.Ms. Tromp, dat toch door de Rode Zee zal varen, enkele weken in die wateren zal laten deelnemen aan een van de twee missies.
De vraag is nog welke keuze gemaakt zal worden. Ons land doet al mee aan Prosperity Guardian, met bondgenoten die de marine van oudsher goed liggen. Nederland zou uiteraard ook, bijvoorbeeld vanuit diplomatieke overwegingen, kunnen kiezen om aan te sluiten bij de EU-missie.
In eerste instantie heeft Nederland dan een eenheid voor relatief korte duur - al is dat heel wat met de huidige tekorten). Italië heeft voor de komende twaalf maanden schepen op roratiebasis toegezegd.
België
Het fregat Louise-Marie zal namens België een bijdrage leveren, dat schreef de Belgische defensie eind vorige maand al op haar website. Het M-fregat is voor zover bekend nog niet onderweg en koerst volgens AIS vanmiddag tussen de windmolenparken door in het Belgische deel van de Noordzee.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.
