Ook Nederland heeft nu een exemplaar van de door Defensie bestelde nieuwe luchtverdedigingsraket ESSM Block 2 overhandigd gekregen. Die eerste overhandiging gebeurde onlangs in de Verenigde Staten, zo laat Defensie vandaag weten. Deze vervanger van de huidige ESSM plaatst Nederland aan boord van de ASW-fregatten en de LC-fregatten Zr.Ms. De Ruyter en Zr.Ms. Evertsen.
Het project ESSM Block 2 ging voor Nederland in 2013 echt van start, toen het besloot om samen met Australië, Canada, Denemarken, Noorwegen en de Verenigde Staten deel te nemen aan de ontwikkeling van de nieuwe raket. Die ontwikkeling was overigens al in 1999 begonnen. Aanleiding was destijds dat nieuwe antischipraketten sneller zouden vliegen, complexere manoeuvres zouden uitvoeren en lager boven het zeeoppervlak zouden vliegen. De eerste ESSM, die sinds het begin van deze eeuw op onder andere de Nederlandse Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF'en) staat, is hier niet meer tegen opgewassen.
Na deelname aan ontwikkeling, werd ook besloten om de raketten te bestellen en dus kon de eerste Evolved Sea Sparrow Missile Block 2 overgedragen worden aan Nederland. Dat gebeurde, meldt Defensie, bij de fabrikant Raytheon.
Dat betekent niet dat Nederland ook het allereerste exemplaar heeft gekregen. De eerste lancering had in 2018 plaats, waarbij het een BQM-74E-luchtdoel neerhaalde. In juli 2022 kreeg de Amerikaanse marine de eerste exemplaren. Toch is het project nog niet helemaal afgerond, dat wordt pas in 2025 verwacht.
Block 2
De Block 2 is een op veel punten verbeterde raket. Het wapen, bedoeld voor luchtverdediging op korte en middellange afstand, is voorzien van technologie afkomstig van de SM-6-raket. Omdat de Block 2 voorzien is van een eigen radar, is het minder afhankelijk van (doelaanwijs)radars aan boord van het schip dat de raket lanceert. Daarnaast heeft de nieuwe raket een nieuwe fragmentatiekop (het deel van de kop dat door de ontploffing in scherven de lucht in gaat om zo het doel uit te schakelen). De software van de missile maakt het eenvoudiger om het wapensysteem aan te passen aan de ontwikkeling van de dreiging.
Fregatten
De nieuwe raket zal dus aan boord van de ASW-fregatten van België en Nederland komen. Ze worden ook geplaatst op in ieder geval twee LCF'en, te weten Zr.Ms. De Ruyter en Zr.Ms. Evertsen. Deze schepen worden, in tegenstelling tot de andere twee, voorzien van een nieuwe radar; de APAR Block 2. Deze radar is noodzakelijk om alles uit de ESSM Block 2 te halen, maar die radar van Thales komt later en is duurder dan gedacht. Defensie bestelt daardoor minder APAR's en komen ze te laat om vier LCF'en te voorzien, besloot de krijgsmacht een jaar geleden.
Overigens moet ook het Amerikaanse AEGIS worden aangepast om alles uit de Block 2 te kunnen halen. Die ontwikkeling is eveneens gaande.
Hoeveel ESSM Block 2-raketten Nederland heeft besteld, is niet bekend. Defensie zegt dat de voorraad vanaf nu jaarlijks wordt uitgebreid, maar dat de introductie van het nieuwe wapen is begonnen.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.
