De Indonesische scheepswerf PT PAL mag twee onderzeeboten bouwen voor de Indonesische marine. Als model werd de nieuwste Scorpène gekozen; de Scorpène Evolved. Daarmee wordt Indonesië de vijfde klant met Scorpène-onderzeeboten, een onderzeeboot die oorspronkelijk ontworpen werd door het Franse Naval Group en het Spaanse Navantia. Voor de Indonesische onderzeeboten zal Naval Group alle technologie en know-how doorspelen aan PT PAL, dat de volledige productie in handen neemt.
Illustratie van de Scorpène Evolved voor Indonesië. (Beeld: Naval Group)
Een intentieverklaring voor de aankoop van zes onderzeeboten werd al in augustus 2021 getekend tussen de Franse en Indonesische overheden. Een half jaar later tekenden Naval Group en PT PAL een memorandum of understanding voor studies en bouw van twee onderzeeboten. Deze week werd het contract getekend.
Lithium-ion
De onderzeeboten zijn een variant van de Scorpène, een familie van dieselelektrische onderzeeboten. Indonesië kiest meer bepaald voor de Scorpène Evolved, die zal beschikken over een diesel-elektrische aandrijving en gebruik maken van lithium-ion batterijen. "Dat maakt de onderzeeboot snel, stil, en kort de oplaadtijd van de batterijen fors in", zo staat te lezen in het persbericht van Naval Group.
De Franse scheepswerf geeft ook enkele specificaties mee van de onderzeeboten. Die worden 72 meter lang en kennen een bovenwaterverplaatsing van 1.600 tot 2.000 ton. Daarmee zijn ze zo'n tien meter langer, maar niet veel zwaarder dan de Nagapasaklasse, de Type 209-onderzeeboten van Daewoo die nu al in gebruik zijn bij de Indonesische marine. Verder zullen de onderzeeboten onder water een snelheid van zo'n 20 knopen kunnen bereiken, met een maximale duikdiepte van meer dan 300 meter. De boten kennen een autonomie van 12 dagen onder water en 78 dagen in totaal. De 31-koppige crew zou 240 dagen per jaar moeten kunnen rekenen op de boten.
De boten zijn zowel geschikt voor operaties in oceanen als in ondiepe wateren, en kunnen worden ingezet voor onderzeebootbestrijding, bestrijding van oppervlaktedreigingen, special operations en het verzamelen van inlichtingen. Voor operaties beschikt de Scorpène over het SUBTICS-combat management system en zes torpedobuizen, die de 18 torpedo's of raketten die de onderzeeboten kunnen vervoeren, afvuren.
Bouw in Indonesië
"Naval Group is vereerd deel te mogen uitmaken van dit nieuw hoofdstuk in de strategische alliantie tussen Frankrijk en Indonesië", zo zegt Pierre Éric Pommellet, CEO van Naval Group, in het persbericht. Het Aziatische land bestelde eerder al 42 Dassault Rafale-gevechtsvliegtuigen en 55 CAESAR-houwitsers van Nexter.
In dit geval gaat het echter niet zomaar om een aankoop: de onderzeeboten zullen namelijk volledig gebouwd worden in Indonesië, waarbij dus technische informatie over de boten wordt overgedragen aan PT PAL. Die werf was ook al betrokken bij de bouw van verschillende andere schepen en boten voor de Indonesische marine, zoals de Alugoro (de laatste van drie Nagapasaklasse onderzeeboten), twee Landing Platform Dock-schepen uit de Makassarklasse en de Martadinataklasse fregatten van Damen.
Nieuwe klant
De Scorpèneklasse wint zo opnieuw een klant voor zich. Zestien boten werden ondertussen al verkocht aan vijf klanten: Chili was de eerste klant, met twee boten, Maleisië volgde niet veel later met hetzelfde aantal. In 2005 werd India de derde klant; het land kocht zes onderzeeboten voor ongeveer drie miljard Amerikaanse dollar. Brazilië werd klant nummer vier en bestelde vier boten. Deze zijn iets langer en worden gebouwd door Itaguaí Construções Navais. De derde boot werd onlangs te water gelaten. Als onderdeel van de aankoop werd ook besloten om een vijfde boot te bouwen, gebaseerd op de Scorpène, die een nucleaire aandrijving krijgt en een pak groter zal uitvallen.
Ook Nederland heeft dieselelektrische onderzeeboten van Naval Group op het oog. Het gaat om grotere boten dan die uit de Scorpène-familie.
Wanneer de Indonesische marine de nieuwe boten in dienst kan nemen, of hoeveel ze zullen kosten, is voorlopig niet bekend.
Auteur: Kasper Goossens Kasper schrijft sinds november 2023 als freelance journalist voor Marineschepen.nl. Eerder werkte hij onder meer voor de Belgische nieuwswebsite Business AM, waar hij zich specialiseerde in defensie en geopolitiek. Wekelijks bundelt hij de belangrijkste gebeurtenissen in deze sectoren in een nieuwsbrief op Substack, 'Defense in Brief'. Kasper studeerde Journalistiek aan de Arteveldehogeschool in Gent.
