Vorige week heeft Japan de eerste van twee Mayaklasse destroyers in dienst gesteld. Bij een ceremonie op de marinebasis Yokosuka werd de Maya officieel deel van de Escort Division 1. Zusterschip Haguro voegt zich in maart 2021 bij de vloot. De nieuwe schepen zijn speciaal ingericht op de verdediging tegen allerlei soorten luchtdoelen, waaronder ballistische raketten.
JS Maya is 170 meter lang en een waterverplaatsing van maximaal 10.000 ton. Het schip is dan wel splinternieuw en voorzien van de nieuwste wapensystemen, op gebied van automatisering en sensoren is het verouderd. (Foto: Japanese Maritime Self-Defence Force)
De Mayaklasse is een verbeterde versie van de Atagoklasse destroyers. Die laatste is gebaseerd op de oudere Kongoklasse. De oorspronkelijke Kongo is op zijn beurt weer gebaseerd op de Arleigh Burke-klasse van de Verenigde Staten.
De nieuwe destroyers zijn met een lengte van 170 meter ongeveer 5 meter langer dan de Atagoklasse, en hebben een waterverplaatsing van ongeveer 8200 ton. De extra ruimte biedt mogelijkheden voor de integratie van nieuwe soorten verdediging in de toekomst, zoals laserwapens en railguns. De schepen, die ieder ongeveer 1,61 miljard dollar kostten, beschikken net als de twee Atagoklasse en vier Kongoklasse destroyers over het Aegis-gevechtssysteem. Specifiek gaat het om het Aegis Baseline J7 systeem, de Japanse benaming voor de Baseline 9/BMD 5.1 die door de Verenigde Staten en Japan gezamenlijk is bekostigd. Slechts twee jaar geleden is door de Japanse marine voor het eerst een test uitgevoerd met dit geupgrade systeem, waarbij succesvol de Ballistic Missile Defense-capaciteiten werden getoond.
De test in 2018 werd echter uitgevoerd vanaf de Atago, die speciaal daarvoor met dit systeem werd uitgerust. Met de komst van de twee Mayaklasse destroyers beschikt de Japanse marine nu voor het eerst over schepen waarbij vanaf het ontwerp rekening is gehouden met het implementeren van capaciteiten voor Ballistic Missile Defense (BMD). Ze maken daarvoor gebruik van de SPY-1D(V) radar, uit 1998, en de Northrop Grumman AN/SPQ-9B radar. Laatstgenoemde wordt gebruikt voor het afzoeken van de horizon. Het is opvallend dat op een nieuw schip dergelijke radars worden geplaatst. Nieuw is wel de SM-3 Block IIA raket die ballistische raketten voor korte en middellange afstanden kan vernietigen. Deze nieuwe missile is recent door Japan en de VS ontwikkeld.
Voor luchtverdediging is de Mayaklasse verder uitgerust met SM-6 raketten. Deze zijn bedoeld voor BMD in de lagere regionen, tegen doelen die zuurstof nodig hebben zoals vliegtuigen en antischipwapens, en zelfs tegen schepen. De schepen zijn ook in staat om SM-6 raketten af te vuren, Japan had de aankoop van deze raketten gepland staan voor 2019. Omdat er in de Verenigde Staten echter een tekort was aan onderdelen voor deze raketten is deze aankoop uitgesteld. Met deze aankoop zou Japan de eerste exportklant zijn voor deze multifunctionele raketten.
Maar het arsenaal bestaat niet alleen uit wapens van Amerikaanse bodem. De Mayaklasse beschikt namelijk ook de over de door Japan ontwikkelde Type 07 Vertical launch Anti-Submarine rocket, Type 90 raketten tegen oppervlaktedoelen en Type 68 torpedobuizen.
Hoewel de nieuwe Japanse schepen een verbetering zijn ten opzichte van de eerdere schepen en met 96 cellen voor raketten in hun verticale lanceerinrichting een flinke slagkracht hebben, zijn ze zo op het oog niet erg modern. Het aantal bemanningsleden op de schepen ligt nog altijd op 300 personen. Ook de nieuwe klasse is kennelijk gebaseerd op de behoudende Amerikaanse ontwerpen.
Nieuwe onderzeeboot
JS Maya is overigens niet de enige bijzondere toevoeging aan de Japanse marine deze maand. Op 5 maart nam de marine de eerste Soryuklasse onderzeeboot met lithium-ion batterijen in gebruik. En dat is wel een noviteit. De Japanse marine is de enige marine wereldwijd die gebruik maakt van een dergelijke technologie aan boord van een dieselelektrische onderzeeboot. Aan boord van alle andere onderzeeboten worden nog traditionele zink-accu's gebruikt, die vergeleken met lithium-ion een beperkte capaciteit hebben. De Oryu kan daarom voor langere perioden onder water blijven dan haar tien voorgangers in de Japanse Soryuklasse.
Lithium-ion heeft uiteraard bekende nadelen, zoals de relatief grote kans op brandgevaar. Japanse ingenieurs hebben hier blijkbaar een oplossing voor gevonden.
