De Russische nucleaire kruiser Pyotr Velikiy (Kirovklasse) werd gisteren samen met Udaloyklasse destroyer Severomorsk gespot ten noorden van Noorwegen. Het duo werd gefotografeerd door een Noors P-3C Orion maritiem patrouillevliegtuig.
De Pyotr Velikiy gisteren ter hoogte van Finnmark. (Foto: Noorse luchtmacht, bewerking: Marineschepen.nl)
Update 15 maart onderaan
De Pyotr Velikiy en Severomorsk waren na de oefening met lanceringen van kernwapens en kruisvluchtwapens, teruggekeerd naar de haven. Op beelden van de Sentinel-2 satelliet waren de schepen gisteren plots niet meer in hun haven te zien. De twee voeren op dat moment ten noorden van Noorwegen, zo blijkt nu uit een bericht van de Noorse krijgsmacht.
Zondagmiddag vertrok de Noorse Orion van de Noorse luchtmachtbasis in Andoya voor een routinepatrouille ten noorden van Noorwegen. De Orion detecteerde de twee Russische schepen in internationale wateren. "Daarnaast opereren momenteel twee andere Russische militaire schepen ten noorden en ten zuiden van de Lofoten en Vesterålen, niet ver van de geallieerde zeestrijdkrachten die deelnemen aan de Noorse militaire oefening Cold Response 2022", schrijft de Noorse defensie op haar website. Het is niet bekend om welke schepen dat gaat.
Wat de Russische schepen gaan doen, is niet bekend. Volgens het Noorse ministerie van Defensie is deze activiteit normaal gedurende Noorse oefeningen zoals Cold Response. In het verleden hield Rusland tijdens een dergelijke grote Noorse oefening ook zijn eigen oefeningen. Daarnaast is de Russische marine (net als NAVO-marines bij Russische oefeningen) geïnteresseerd in de bewegingen van de andere partij. Daarnaast wil Rusland zich ook vaker in het digitale domein laten gelden tijdens oefeningen. In 2018 stoorde Rusland, tijdens NAVO-oefening Trident Juncture, GPS-signalen. Eerder werd al gesproken over een Koude Oorlog 3.0 door de toename dergelijke activiteiten.
De kruisers van de Kirovklasse, waar de Pyotr Velikiy toe behoort, zijn de grootste en zwaarst bewapende oppervlakteschepen ter wereld. De klasse bestond oorspronkelijk uit vier schepen, waarvan het eerste schip in 1980 in dienst werd gesteld als Kirov (later Admiral Ushakov). De slagkruisers beschikken uit een formidabel wapenarsenaal met onder andere 20 supersone P-700 Granit (SS-N-19 Shipwreck) missiles tegen schepen, met een bereik van 625 km. Ook heeft iedere Kirov ruimte voor 160 luchtverdedigingsraketten. Deze schepen worden bovendien gemoderniseerd zodat ze ook de hypersone Zircon kunnen lanceren. Met dit wapen kan de Kirov landdoelen bestoken, met een kernlading. Tot de modernisering is alleen de Granit beschikbaar als kernwapen, maar dan dus tegen schepen.
De Kirovklasse kruisers zijn nucleair voortgestuwd, de schepen halen een topsnelheid van 32 knopen.
De Udaloyklasse destroyers, waar de Severmorsk er een van is, zijn oude Sovjettorpedobootjagers die ontworpen zijn om op onderzeeboten te jagen. De Severmorsk is eind 1987 in dienst gesteld.
De kruiser Pyotr Velikiy werd ook gefotografeerd door de Sentinel-2 satelliet. Hier is de kruiser te zien op 120 km ten noordoosten van Noorwegen, in internationale wateren, varend naar het zuidwesten. (Foto: Sentinel Hub/ Copernicus, bewerking: Marineschepen.nl)
Update 15 maart: Pyotr Velikiy geen dreiging
Zoals hierboven te zien, is de Pyotr Velikiy ook zichtbaar op satellietbeelden die door iedereen zijn te zien. Het schip is duidelijk herkenbaar aan de vorm van de boeg, de hoge snelheid, het rode dek en de afmetingen. Deze gigantische kruisers zijn 252 meter lang.
Marineschepen.nl heeft vragen gekregen na de berichtgeving van gisteravond over de Pyotr Veliky en de andere schepen, en of deze een dreiging vormen voor de NAVO-schepen. De Russische schepen vormen geen echte dreiging, ondanks de oorlog in Oekraïne en ondanks dat dit wel de zwaarst bewapende oppervlakteschepen van Rusland zijn. Zoals het Noorse ministerie van Defensie al had gemeld, zijn de scheepsbewegingen van de Russische marine zoals zij vaker zijn tijdens een grote NAVO-oefening. De verwachting is dat deze schepen zelf zullen oefenen om te laten zien dat zij er zijn en gereed zijn, en daarnaast inlichtingen willen verzamelen over de oefening Cold Response.
'In het diepste geheim' was even uitverkocht, maar de achtste druk is nu leverbaar via onder andere Bol.com.
Rusland is -zoals het er nu naar uitziet- niet uit op een oorlog met de NAVO en zeker niet op dit moment en in de regio waar de vier schepen momenteel opereren. Mocht het daar tijdens Cold Response toch van komen, zou dat voor de schepen, waaronder de Pyotr Velikiy, erg ongunstig uitpakken (ondanks aanwezigheid van Russische onderzeeboten en bommenwerpers vanaf land) omdat zij dan tegenover een veel groter NAVO-eskader zouden staan. Bovendien zal Rusland schepen zoals de Pyotr Velikiy tijdens een conflict liever in de Barentszzee houden om de onderzeeboten met kernwapens te beschermen. De Kirvklasse kruisers zelf hebben geen kernraketten voor doelen op land, die dreiging komt van vooral onderzeeboten met kernraketten.
Toch is en blijft het interessant om deze schepen te volgen, zeker in de buurt van zo'n groot NAVO-vlootverband.
Dat geldt ook voor de twee andere schepen die, zo meldt de Noorse Defensie, ten zuiden van de Lofoten opereren. Om welke marineschepen dat gaat, is niet bekend. Mogelijk gaat het niet om combattants maar om eenheden die inlichtingen verzamelen. Op 6 maart was het Russische spionageschip Yantar namelijk nog naar zee vertrokken, richting de Noorse Zee.
