De huidige twee M-fregatten Zr.Ms. Van Speijk en Zr.Ms. Van Amstel maken nog altijd deel uit van het aanbod aan Griekenland. Volgens Griekse media heeft Damen bovendien Sigma 10514-fregatten voorgesteld aan de Grieken, en een modernisering van de MEKO-fregatten door Thales.
M-fregat Zr.Ms. Van Amstel begin december op de Noordzee. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Defensie heeft de M-fregatten niet zelf aangeboden, zo laat een woordvoerder van Defensie vanmiddag aan Marineschepen.nl weten. Wel heeft Damen bij Defensie "het tijdspad richting afstoting" van de Van Speijk en Van Amstel opgevraagd. "Dat staat iedereen vrij," voegde de woordvoerder er aan toe en verwees voor meer informatie naar Damen. Damen wil echter niet inhoudelijk reageren.
Terwijl er in Nederland weinig wordt gedeeld over het Nederlandse aanbod, publiceren Griekse media met enige regelmaat over de verwerving van nieuwe fregatten voor de Griekse marine. Griekenland is momenteel het land met het grootste aantal Nederlandse fregatten ter wereld. Maar de Griekse vloot is verouderd. Frankrijk, de Verenigde Staten, Duitsland en Nederland hopen voor de nieuwe fregatten te mogen zorgen. Lastig punt is de eis van de Griekse marine dat de aanbieder ook een snelle oplossing heeft in de vorm van schepen die op korte termijn beschikbaar zijn.
Een oplossing die in september, via Griekse media, opdook is de verkoop van de huidige M-fregatten in Nederlandse dienst. De Commandant der Strijdkrachten LADM Rob Bauer verscheen prompt in Athene, kort daarna gevolgd door de NIDV, de brancheorganisatie van de Nederlandse defensie-industrie.
Een model van het Sigma 10514-fregat voor Indonesië op de stand van Damen tijdens een beurs. Voorop zijn het Oto Melara 76mm kanon te zien (in stealth behuizing), de verticale lanceerinrichting voor raketten en daarachter het Rheinmetall 35mm Millennium-kanon. De schepen van 105 meter lengte hebben verder Exocets, MBDA VL MICA-raketten tegen luchtdoelen en torpedo's. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Het was een tijdje stil rond het Nederlandse aanbod, maar deze week doken er weer berichten op. Defencereview.gr spreekt van een voorstel dat is ingediend. Dat voorstel zou bevatten:
• vier Sigma 10514-fregatten, vergelijkbaar met de vier fregatten van Indonesië en Mexio, voor 800 miljoen euro per stuk
• modernisering van de Hydraklasse fregatten (MEKO 200 HN van Duitse makelij) door Thales Nederland
• twee M-fregatten voor 230 miljoen euro
• Thales Tacticos combat management systeem op alle fregatten voor familievorming
De M-fregatten worden expliciet als tussenoplossing genoemd, maar de vraag is in hoeverre ze dat ook echt kunnen zijn. Het tijdspad voor afstoting dat Defensie aan Damen heeft gestuurd is niet bekend, maar gelet op de vervangingsplannen van de M-fregatten en de grote vraag naar inzet van de schepen, zullen de M-fregatten normaliter tot 2028 blijven varen.
Opvallend is dat de 'vervangers van de M-fregatten' (het project-zonder-naam, dat in het buitenland vaak wordt verward met het Omega-fregat), geen deel uit maakt van bovenstaande opsomming.
'VS niet gevraagd'
Hoewel eerder door Griekse defensiejournalisten die Marineschepen.nl sprak, de Fransen en Amerikanen veel kansen werd toegedicht vanwege hun politieke steun aan de Grieken tegen Turkije, lijkt deze nieuwe stap een goed signaal te zijn voor de kansen van een Nederlands aanbod. Defencereview.gr voegde toe dat de Amerikanen geen verzoek is gestuurd om een voorstel te doen. In november wisten Griekse media te melden dat de Amerikanen zo goed als zeker waren van de overwinning, maar dat komt niet overeen met de meest recente berichten.
Het aanbod van de VS bestaat uit vier Multi-Mission Surface Combatants (MMCS) en de Littoral Combat Ships (LCS) als tussenoplossing. Wat de Amerikanen niet helpt is dat het LCS regelmatig in het nieuws is met ernstige technische problemen en te weinig slagkracht. De MMCS, gebaseerd op het LCS, is een exportvariant en net als het LCS maar matig voorzien van sensoren en wapensystemen. De Grieken zouden naar verluidt meer interesse hebben in de grotere en veel zwaarder bewapende destroyers van de Arleigh Burkeklasse, en dat geeft aan waar de behoefte ligt.
Frankrijk is in de race met twee FREMM-fregatten die Griekenland zou kunnen leasen met een optie tot koop. De fregatten Elzas en Lorraine worden genoemd, voor 150 miljoen euro per jaar, als tussenoplossing. De finale oplossing zou dan bestaan uit FDI-fregatten die momenteel nog in ontwikkeling zijn.
Volgens Defencereview.gr was het Nederlandse voorstel goedkoper dan de Franse en Amerikaanse plannen.
