Het identificatiesysteem van schepen, AIS, toonde afgelopen nacht een reis van Zr.Ms. Evertsen en HMS Defender van Odessa naar Sebastopol, de grootste havenstad op de Krim en in handen van Rusland. Er was echter sprake van een nep-signaal, want beide schepen zijn de hele nacht in Odessa gebleven.
Een dag voor aankomst in Odessa hadden de Defender (links) en Evertsen (rechts) nog geoefend met USS Laboon. Op de foto is in de verte een Project 22160 patrouilleschip van de Russische marine te zien, zo ontdekte @Capt_Navy. (Beeld: Marinetraffic.com)
Marineschepen.nl publiceerde vanochtend een artikel op basis van de AIS-informatie die aangaf dat beide schepen gisteravond Odessa hadden verlaten en vanochtend rond half zes (NL tijd, lokale tijd half vier) op een zeemijl van Sebastopol deed verschijnen. De Krim werd in 2014 door Rusland na een referendum onder Russen ingelijfd, korte tijd later raakten Oekraïne en Rusland met elkaar in oorlog.
Kort leek het er dus op dat de Evertsen en Defender de 12-mijls zone van de Krim in waren gevaren om duidelijk te maken aan Rusland dat Nederland en Groot-Brittannië de territoriale claim niet erkennen. Al snel bleek dat verhaal niet te kloppen. Een woordvoerder van de marine meldde dat de Evertsen en Defender nog in Odessa lagen en de haven die nacht niet hadden verlaten.
Het AIS-signaal suggereerde geen havenbezoek aan de door Rusland geannexeerde havenstad op de Krim.
Het nep-AIS signaal liet Zr.Ms. Evertsen op ongeveer 1 zeemijl voor de havenhoofden van Sebastopol omdraaien, alsof het een freedom of navigation-operatie was. (Beeld: Marinetraffic.com)
Zr.Ms. Evertsen had AIS sinds de aanloop naar Istanbul uit staan. Op websites als Marinetraffic.com waren gisteravond echter twee 'schepen' te zien die Odessa verlieten: de Evertsen en Defender. 'Netherlands warship' had daarbij dezelfde MMSI-registratie als het originele account. Nu wil dat niet altijd wat zeggen, marineschepen veranderen regelmatig accounts en gegevens. Zo wisselden HMS Richmond en HMS Defender onlangs nog van naam.
Voor zover bekend is er niet eerder misbruik gemaakt van AIS om een valse locatie van een Nederlands marineschip door te geven. De AIS van de Tromp leek eerder dit jaar van slag, maar dat was door slechte GPS-ontvangst in het dok in Den Helder.