Het Noorse antischipkruisvluchtwapen Naval Strike Missile (NSM) van Kongsberg is gekozen als het nieuwe antischipwapen van de Koninklijke Marine, dat maakte Defensie vanmiddag bekend. Opvallend: de NSM zal vooralsnog alleen geplaatst worden op de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF'en). Dit wapen vervangt de oude Harpoon.
Vanmiddag is het contract getekend tussen Defensie en het Noorse Kongsberg voor de levering van NSM's. Dat gebeurde na een vervangingstraject dat in mei 2018 publiekelijk bekend werd met een brief die naar de Tweede Kamer gestuurd werd. Dat was echter in een periode van financiële onzekerheid en het was dan ook regelmatig stil rond het project. Duidelijk werd wel dat MBDA met hun nieuwe Exocet, Saab met de RBS-15 Mk4, Rafael (Sea Breaker) en IAI die de Blue Spear voorstelde, net als Kongsberg, interesse hadden. Een aantal deden nog mee in de laatste ronde, maar uiteindelijk viel de keuze op NSM.
Hoewel de NSM een betrekkelijke nieuwkomer is in het veld, werd dit wapen sinds de Amerikaanse keuze voor NSM als de grote kanshebber gezien. Steeds meer andere (NAVO-)landen kozen voor dit wapen en onder andere Australische, Canadese, Spaanse, Britse, Duitse en uiteraard Noorse schepen varen of zullen gaan varen met de NSM. Wapensystemen die al in gebruik zijn bij een groot aantal landen hebben al snel een streepje voor, omdat dit voordelen biedt bij samenwerking.
De Naval Strike Missile was in de competitie op een interessant punt een afwijkend wapen; het zoekt met infrarood naar het doel en beschikt niet over een radar. Een belangrijk voordeel is dat de NSM zonder zelf signalen uit te zenden richting zijn doel vliegt. Het Noorse wapen vliegt niet sneller dan het geluid, maximaal 0,95 Mach en kan ook landdoelen aanvallen.
De NSM heeft in openbare bronnen een bereik van "meer dan 185 kilometer". Dat is, zo schrijft Defensie op haar website, "veel groter" dan het bereik van de Harpoon. Laatstgenoemde zou volgens openbare bronnen 124 km kunnen vliegen. Daarmee scoren beide missiles overigens niet erg hoog, de andere missiles in de laatste ronde hadden een groter bereik: RBS-15 Mk4 vliegt "meer dan 300 km" en de Israëlische Blue Spear 290 km.
Alleen LCF
Hoewel sinds de eerste brief tot in het meest recente Defensie Project Overzicht van september wordt gesproken over een nieuw surface-to-surface missile voor de LCF'en en de vervangers van de M-fregatten, is dit contract beperkt tot een wapen voor de LCF'en. Zowel de huidige M-fregatten als de toekomstige ASW-fregatten worden in het persbericht niet genoemd. De projectleider antwoordde na een vraag hierover van Marineschepen.nl: "Gezien de levensduur van de M-fregatten krijgen de huidige schepen niet de NSM. Voor wat betreft ASWF is het nog onbekend. Daar kunnen we nog geen uitspraken over doen."
De nieuwe geleide wapens zullen naar verwachting, zo schrijft Defensie, vanaf 2025 worden geleverd.
Help je Marineschepen.nl?
Met jouw donatie kan Marineschepen.nl -onafhankelijk- nieuws- en achtergronden blijven publiceren.
Of scan deze QR-code met je telefoon.
Meer info over donaties aan Marineschepen.nl lees je op de donatiepagina.
Harpoon
De oude Harpoon zal met de komst van de NSM dus niet direct uit het beeld in de Helderse marinehaven verdwijnen. Dat gebeurt pas met het vertrek van het laatste M-fregat. Tot die tijd zal de marine dus nog varen met de Harpoon Block 2, de gemoderniseerde versie van de oude die halverwege jaren '70 aan boord van de GW-fregatten, S-fregatten en Van Speijkklasse fregatten zijn intrede deed als eerste antischipkruisvluchtwapen van de Nederlandse marine.
Die keuze werd in 1974 gemaakt. En die keuze deed destijds wel wat stof opwaaien. Nederland was namelijk het eerste land ter wereld dat de Harpoon bij de Amerikaanse firma McDonnell Douglas bestelde, de Amerikaanse marine had dat nog niet gedaan. Wat alleen niet helemaal in goede aarde viel in Den Haag was dat de Nederlandse politiek niet was geïnformeerd over de keuze voor het wapen, dat ook niet in de Defensienota werd vermeld.
