Op de jaarlijkse defensiebeurs van de NIDV in Rotterdam, een event dat sinds dit jaar NEDS heet, was er geen groot nieuws op marinegebied. Maar het gonsde wel van de achtergrondverhalen over de lopende marineprojecten. Opvallend waren vooral de verwachtingen op gebied van het CSS en de nieuwe onderzeeboten. In december wordt over beide projecten het langverwachte nieuws verwacht.
Het model van het CSS Zr.Ms. Den Helder op de stand van de toekomstige bouwer Damen. Meer over de Den Helder. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Staatssecretaris van Defensie Barbara Visser sprak gisterochtend in Ahoy een volle zaal toe, maar wie hoopte op nieuws over marineprojecten kon rekenen op een teleurstelling. Op de beurs zelf klonken vooral hoopgevende geluiden. Daar werd door velen reikhalzend uitgekeken naar de B-brief over nieuwe onderzeeboten en de contractondertekening van het Combat Support Ship (CSS).
De B-brief, waar in zal staan welke partijen of partij door zal gaan naar de volgende ronde, zal volgens velen in december verschijnen. Enkelen spreken van 6 december, maar de meest gehoorde datum is nu vrijdag 13 december. Voor de vier aanbieders van onderzeeboten in deze aanbesteding, die met grote stands aanwezig waren op de NEDS, zijn het vanzelfsprekend spannende tijden, al zal dat ook zo zijn voor DMO.
De Defensie Materieel Organisatie zal namelijk na het verschijnen van de B-brief aan de slag moeten met de overgebleven aanbieder(s). Het is nog onduidelijk hoeveel dat er zullen zijn, vast staat wel dat voor de organisatie die zich nu probeert te herstellen van decennialange inkrimping het veel zal uitmaken of er één, twee of drie partijen zijn waar het straks een intensief traject mee in moet gaan. Vanoudsher ging de marine met één bouwer in gesprek om zo samen tot een optimaal resultaat te komen, terwijl vooraf afspraken waren gemaakt over de winstmarge. Ondanks dat mede deze manier van werken goedkopere schepen dan in het buitenland heeft opgeleverd, is de verwachting dat er toch meerdere partijen worden doorgelaten naar de volgende ronde. Financiën verwacht dat dan goedkopere onderzeeboten besteld kunnen worden.
Vertegenwoordigers van de verschillende aanbieders van onderzeeboten staan de pers te woord. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Combat Support Ship
Het contract van het Combat Support Ship (CSS) zou in de zomer van 2019 worden getekend, maar dat verschoof langzaam. Gedurende enige tijd zag het er naar uit dat het contract van de toekomstige bevoorrader Zr.Ms. Den Helder tijdens de NEDS ondertekend zou worden. Behalve een mooi model van het schip bij de stand van Damen was er verder weinig aandacht voor het CSS.
De verwachting is dat dat echter binnenkort gaat veranderen. Insiders zeggen dat alles gereed is en dat het wachten is op het onderzoek van de Auditdienst Rijk, dat onderzoek doet naar het financiële beheer van alle ministeries. Daarna kunnen de handtekeningen onder het contract.
Geduld
"Dat contract zou een mooi kerstcadeau zijn," zegt een medewerker van een bedrijf dat onderdelen zal gaan leveren aan Damen voor het CSS. Veel leveranciers kijken enorm uit naar de ondertekening, omdat zij dan eindelijk aan het werk kunnen. Tot die tijd moeten zij personeel wel in dienst houden, waar ze nu weinig werk voor hebben, in afwachting van het groene licht.
Op de beursvloer klinkt achter de schermen kritiek op de stroperige besluitvorming van Defensie. Niet alleen vanuit de industrie, die na het goede nieuws over extra geld voor Defensie langer dan gedacht moet wachten op opdrachten, maar ook meerdere militairen zuchten bij alle regelgeving. Dat betekent overigens niet dat de projecten stilliggen, wordt ook benadrukt, want er gebeurt veel achter de schermen.
Zoals het er nu dus naar uitziet wordt het wachten in december beloond.