Noorwegen overweegt zes nieuwe fregatten te bouwen. Daar zoekt het land, dat zelf geen marinewerf heeft, bondgenoten voor om samen te werken. De huidige Fridtjof Nansenklasse-fregatten worden bij voorkeur niet gemoderniseerd. Dat schrijven Noorse media na berichtgeving van de Noorse tabloid VG.
VG zegt het voorstel van de Noorse marine aan het Noorse ministerie van Defensie te hebben ingezien. In dat voorstel zou de marine een hard oordeel vellen over de huidige fregatten. De schepen zouden volgens dat voorstel niet voldoen aan de uitdagingen van vandaag en kunnen niet verder ontwikkeld worden om aan de huidige of toekomstige eisen te voldoen. Die fregatten werden gebouwd door het Spaanse Navantia en zijn voorzien van het Amerikaanse AEGIS, met een kleinere radar. De oorspronkelijke vijf schepen werden in de periode 2006-2011 in dienst gesteld, in 2018 zonk de Helge Ingstad na een aanvaring.
Behalve zes fregatten zou het voorstel ook 24 kleinere schepen bevatten; waaronder mijnenbestrijdingsvaartuigen en patrouilleschepen.
Bondgenoten
De Noorse marine wil de plannen tegenover VG niet inhoudelijk bevestigen. Wel zei de commandant van de Noorse marine vice-admiraal Rune Andersen tegen VG tijdens de oefening Joint Viking, "dat een nieuwe constructie voor de oppervlakteschepen van de marine op dit moment deel uitmaakt van de interne discussie van de Noorse defensie." De huidige fregatten zijn volgens Andersen "veeleisend" en "zo duur dat we moeten nadenken over wanneer we ze moeten vervangen".
Tegen VG zegt Andersen toenadering naar bondgenoten te zoeken en "dat we een model willen waarin we strategische partnerschappen aangaan met hechte bondgenoten. Verschillende van hen hebben inmiddels nieuwe scheepsprogramma's die in dit plaatje passen."
Scandinavië
De timing van de Noorse plannen valt samen met die in andere landen. Er gebeurt veel op dit moment in Europa op gebied van scheepsbouw. Eerder berichtte Marineschepen.nl al over de Zweedse plannen om internationaal samen te werken op gebied van nieuwe korvetten. Hoewel Finland een interessante optie heeft met hun nieuwe fregatten, is een Zweedse delegatie ook in Nederland geweest.
Ondertussen lijkt Duitsland een eigen koers te gaan varen met hun toekomstige F127-fregat nu de Duitse marine, in tegenstelling tot Nederland, een voorkeur voor het Amerikaanse AEGIS heeft. Een nieuwe samenwerking tussen Noorwegen en Duitsland behoort tot de mogelijkheden. Beide landen hebben elkaar ook gevonden op gebied van onderzeeboten. En Noorwegen heeft ruime ervaring met AEGIS. De voorwaarde moet dan wel zijn dat Noorwegen goede ervaringen moet hebben gehad met AEGIS, maar onbevestigde berichten beweren het tegenovergestelde.
Tegelijkertijd heeft Denemarken plannen en is Nederland natuurlijk bezig met twee ASW-fregatten (met België) en vier vervangers van de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF'en).
Zowel Noorwegen als Duitsland, Zweden, Finland, Denemarken en Nederland zijn op marinebouw ook actief in Northern Naval Shipbuilding Cooperation (NNSC). Dat is een initiatief van de Nederlandse en Zweedse defensie materieelorganisaties die onderzoeken of zij kunnen samenwerken.
Nederland probeert (of probeerde) samen met Duitsland een gezamenlijk fregat te bouwen ter vervanging van de LCF'en en de Duitse F124. Zoals vermeld is, lijkt Duitsland met hun F127 een andere richting uit te gaan, maar een samenwerking met Scandinavische landen behoort ook tot de mogelijkheden. Staatssecretaris van Defensie Christophe van der Maat noemde die landen dan ook in het commissiedebat in de Tweede Kamer op 7 november: "Wij zijn nu bezig te bezien of wij samen met de Duitsers - niet alleen met de Duitsers, maar in de eerste plaats met de Duitsers - tot standaardisatie kunnen komen en of we gezamenlijk tot een programma kunnen komen. De ambitie gaat eigenlijk verder. Nederland en Duitsland willen vervolgens kijken of ook andere landen daaraan mee willen doen. We weten namelijk dat er meer landen zijn, ook in Scandinavië, die met gelijksoortige vragen zitten. Dat is waar ik op koers, maar dan moeten we eerst Duitsland aan boord hebben."
Eind mei maakt de Noorse Defensie het plan voor de toekomst bekend.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.
