Het water staat de marine aan de lippen. Behalve de Van Speijk gaat ook Zr.Ms. Johan de Witt eerder uit de vaart. Dat blijkt uit een interview in de Defensiekrant van vrijdag.
Zr.Ms. Johan de Witt, een Landing Platform Dock, in een Noors fjord in 2018. (Foto: Jan Dijkstra/ Defensie)
Update: Inmiddels heeft de marine bevestigd dat de maatregel is genomen in verband met personeelstekort. Lees hier meer.
Afgelopen week sloeg het bericht dat de marine Zr.Ms. Van Speijk vanwege personeelsgebrek niet meer varende kan houden in als een bom. Uit een interview in de Defensiekrant blijkt nu dat de Van Speijk niet het enige schip is dat dat lot treft. Opmerkelijk is dat deze info terloops naar buiten komt in een vraag van de interviewer: "Zr.Ms. Johan de Witt wordt na de zomer eerder aan de kant gehaald dan gepland. Nu de Van Speijk. Waar eindigt dit?"
Het eerder uit de vaart halen van de Johan de Witt stond niet in het rijtje van besluiten van afgelopen najaar en is mogelijk een recent besluit. De Van Speijk moet naar de kant omdat er te weinig personeel is, over de Johan de Witt heeft de marine verder niet formeel gecommuniceerd.
De Johan de Witt, het tweede amfibische transportschip van de marine, kwam in 2018 terug uit onderhoud. Als het schip dan de normale cyclus van vier jaar in de planning had staan, zou het dus pas in 2022 in onderhoud gaan.
Nu zal het schip dus net als het M-fregat Van Speijk voor lange tijd in de Nieuwe Haven komen te liggen. Overigens met een kernbemanning aan boord, omdat schepen niet zomaar op slot kunnen en jaren later weer opgestart kunnen worden.
Lower readiness
Uit het interview met de commandant van Zr.Ms. Van Speijk bleek ook dat het schip al een jaar als force of lower readiness voer. "Dat betekent dat we met een kleinere bemanning voeren (100 van de 160 personen) en qua taken al langere tijd afschalen. Maar daardoor werd de Van Speijk wel een soort trainingsschip voor opleidingen. Dat werd zelfs de hoofdtaak. Dat kan nu niet meer. Ook zijn we niet te zien op de Rotterdamse Wereldhavendagen."
Marineschepen.nl had eerder begrepen dat de commandocentrale periodes op slot was.
Bijzonder schip
Zr.Ms. Johan de Witt is een bijzonder schip binnen de NAVO: het is een marineschip dat speciaal gebouwd is als varend commandoplatform. Grote hoeveelheden varende, vliegende en rijdende eenheden kunnen vanaf dit schip worden aangestuurd. Dat kan dankzij de ruimte voor een staf van 400 personen. Bekender is dat het schip zelf mariniers aan land kan zetten als landing platform dock, middels landingsvaartuigen en helikopters. Na de Karel Doorman is JWIT het grootste Nederlandse marineschip (176 meter, 15.500 ton waterverplaatsing). Zr.Ms. Johan de Witt werd door Damen gebouwd en in 2007 in dienst gesteld.
Hoe verder?
De situatie bij de marine lijkt zorgelijker dan ooit. De problemen zijn niet zomaar opgelost, en er lijkt in politiek Den Haag weinig beweging te zijn. De problemen zijn niet eenvoudig; de marine heeft een budgettekort en personeelstekort.
Met het stilleggen van schepen wordt het probleem niet opgelost. Zoals in een interne nota door de marine is beschreven, bespaart het uit de vaart halen van marineschepen op korte termijn een klein beetje geld, maar zijn de kosten op langere termijn veel groter. Toch is de keuze begrijpelijk, want in het verleden kampte de marine ook met tekorten, toen werd zoveel mogelijk de schone schijn opgehouden. Nu lijkt de Admiraliteit te hebben gedacht: we gaan niet meer doen alsof het allemaal goed gaat.
