Ook NAVO-landen bouwen door: 5 nieuwe onderzeeboten verwacht in 2024
Door: Frederik van Lokeren
Bericht geplaatst: 24-01-2024 | Laatst aangepast: 24-01-2024
Eerder berichtten we dat de Russische marine blijft doorbouwen aan haar onderzeeboten en dat de Russische marine in 2024 vier nieuwe verwacht. Ook aan NAVO-zijde worden verschillende onderzeeboten gebouwd, hoewel het bouwtempo van de grote landen zoals de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk afzonderlijk een pak lager ligt dan bij de Russische programma's. Gezamenlijk zal de NAVO echter in 2024 gelijke tred met Rusland houden en zelfs overstijgen; NAVO-landen zullen in 2024 drie nucleaire en twee conventionele onderzeeboten in dienst stellen.
Virginiaklasse-onderzeeboot USS Minnesota in aanbouw. (Foto: Amerikaanse marine)
Verenigde Staten: één, misschien twee nieuwe boten in 2024
Wat betreft de bouw van de snelle aanvalsonderzeeboten van de Virginiaklasse wordt voortgang geboekt. Allereerst zal USS New Jersey op 6 april 2024 in dienst worden gesteld. Dit wordt de 23e onderzeeboot van deze klasse.
De volgende twee boten, USS Iowa en USS Massachusetts, verlieten de loods op respectievelijk 18 juni en 6 mei van 2023.
Voor beide onderzeeboten is nog geen officiële datum bekend waarop deze in dienst zullen worden gesteld. Bij de Virginiaklasse zit er gemiddeld anderhalf tot twee jaar tussen het verlaten van de loods, waarin de onderzeeboten worden gebouwd, en indienststelling.
Beide aanvalsonderzeeboten kunnen in theorie nog tegen het einde 2024 in gebruik worden genomen, maar naar alle waarschijnlijkheid zal dit pas in 2025 gebeuren. De Amerikaanse scheepswerven blijken in staat om slechts één tot maximaal twee aanvalsonderzeeboten per jaar op te leveren.
Het duurt nog even voor de nieuwe generatie nucleaire onderzeeboten met ballistische raketten in dienst wordt gesteld, maar de bouw van de Columbiaklasse heeft onlangs wel een nieuwe mijlpaal bereikt. De achterste sectie van de onderzeeboot werd op 9 januari via een ponton geleverd aan de scheepswerf in Groton in de staat Connecticut. De sectie zal deel uitmaken van de onderzeeboot USS District of Columbia, de eerste boot van de Columbiaklasse.
Opvallend is de X-positie van de achterste roeren. Bij veel marines is die opstelling van roeren al lange tijd gebruikelijk, maar voor Amerikaanse onderzeeboten is dit nieuw.
In totaal wil de Amerikaanse marine twaalf boten van de Columbiaklasse in gebruik nemen ter vervanging van de bestaande boten van de Ohioklasse. USS District of Columbia staat gepland om tegen 2031 in de vaart te komen.
Verenigd Koninkrijk: één indienststelling
Het Verenigd Koninkrijk nadert de laatste fases van de bouw van de Astute-klasse. De zesde boot van deze serie van zeven, HMS Agamemnon, staat gepland om in de loop van 2024 in dienst gesteld te worden. Sinds 2020 slagen de Britse scheepswerven erin om elke twee jaar een boot van de Astute-klasse af te werken.
De bouw van de eerste boot van de vier geplande onderzeeboten van de Dreadnoughtklasse, voorzien van ballistische raketten, werd in 2016 gestart. Vermoedelijk zal HMS Dreadnought pas in de jaren dertig in gebruik worden genomen https://www.naval-technology.com/projects/dreadnought-class-nuclear-powered-ballistic-missile-submarines/?cf-view . Ook de tweede boot, HMS Valiant, en de derde boot, HMS Warspite, zijn in aanbouw. Aan de vierde, HMS King George VI, dient men nog te beginnen.
FS Tourville, Barracudaklasse, werd in 2023 uit de bouwhal gerold. (Foto: Naval Group)
Frankrijk: mogelijk één nieuwe onderzeeboot
Ook Frankrijk is bezig met de bouw van een nieuwe klasse nucleaire onderzeeboten. De Barracudaklasse dient als vervanging van de Rubisklasse dient. De derde boot, de Tourville, werd op 20 juli 2023 uit de loods gerold en zal in 2024 haar proefvaarten uitvoeren. Deze onderzeeboot wordt in 2024 of 2025 in dienst gesteld.
Frankrijk heeft daarnaast plannen om haar strategische nucleaire onderzeeboten van de Triomphantklasse te vervangen. De vier nieuwe onderzeeboten heten momenteel nog SNLE 3G (Sous-Marin Nucléaire Lanceur d'Engins de Troisieme Génération/ Nucleaire Onderzeeboot Lanceerplatform voor Raketten van de 3de Generatie). De kiellegging voor de eerste SNLE 3G-onderzeeboot staat voor begin 2024 gepland, met 2035 als leverdatum voor de eerste boot. Dan zal om de vijf jaar een nieuwe boot geleverd worden, tot 2050.
Op 30 november 2023 werd de eerste S-80-onderzeeboot in dienst gesteld. De Isaac Peral is een conventionele onderzeeboot, gebouwd door Navantia in Cartagena. Eind dit jaar wordt de indienststelling van onderzeeboot nummer twee verwacht. (Foto: Navantia)
Spanje: één nieuwe dieselelektrische onderzeeboot
Naast nucleaire onderzeeboten zijn verschillende kleinere Europese marines bezig met de bouw van dieselelektrische onderzeeboten. Zo zal Spanje naar verwachting eind 2024 de Narciso Monturiol van de S-80-klasse in dienst stellen. De eerste twee boten van de S-80-klasse, de Isaac Peral en de Narciso Monturiol, zijn niet uitgerust met Air Indepent Propulsion (AIP), maar zullen tijdens grote onderhoudsperiodes worden uitgerust met het Bio-Ethanol Stealth Technology (BEST) air-independent propulsion van Navantia. De laatste twee boten van de S-80-klasse zullen de AIP reeds tijdens de bouw geïnstalleerd zien.
Turkije: één onderzeeboot erbij
Turkije is op dreef met de bouw van zes onderzeeboten van de Reisklasse. Deze boten zijn een variant van de Type 214 die door Duitsland werd ontwikkeld en beschikt over een AIP-aandrijving. De eerste boot van is de Peri Reis die in maart 2021 te water werd gelaten en het grootste deel van 2023 doorbracht met proefvaren. De Peri Reis zal naar alle waarschijnlijkheid in februari 2024 door de Turkse marine in dienst worden gesteld.
Italië, Duitsland, Noorwegen, Zweden en Nederland
Hoewel Italië de bouw plant van een vernieuwde versie van de Duitse Type 212A zijn er geen leveringen voorzien voor 2024. De eerste boot van deze vernieuwde serie, Type 212NFS, zal in 2027 worden opgeleverd met een tweede boot in 2029.
In het hoge noorden plannen Duistland en Noorwegen om gezamenlijk zes Type 212CD-onderzeeboten in gebruik te nemen. Noorwegen heeft er vier besteld, Duitsland de overige twee. De verdeling van de leveringen verloopt geschranst met de eerste boot die in 2029 voor Noorwegen geleverd zal worden. Duitsland krijgt de derde en vijfde boot in deze klasse die respectievelijk in 2032 en 2034 geleverd worden, terwijl de laatste boot voor Noorwegen in 2035 verwacht wordt.
Zweden plant dan weer om twee onderzeeboten Blekingeklasse in gebruik te nemen waarvan de eerste boot in 2027 in dienst zal worden genomen, met de tweede boot die tegen 2029 voorzien is.
In Nederland loopt de aanbesteding voor de vervanging van de Walrusklasse onderzeeboten, waarvan de beslissing in het eerste kwartaal van 2024 zal vallen. Drie bedrijven nemen deel aan deze aanbesteding, namelijk het Franse Naval Group, het Zweedse Saab en het Duitse tkMS.
Polen en Canada hebben ook plannen om hun onderzeeboten te vervangen. Die programma's bevinden zich in de opstartfase.
Auteur: Frederik Van Lokeren Frederik schrijft als freelancer voor Marineschepen.nl sinds 2022. Hij was als logistiek officier bij de Belgische marine (2010-2017) o.a. eenheids- commandant van mijnenjager BNS Lobelia tijdens de onderhousdsperiode en Hoofd Logistieke Dienst van het M-fregat BNS Louise-Marie. Nu is Frederik manager in de Supply Chain Business Consultancy bij Moore Belgium. Verder volgt Frederik nauwgezet maritieme en amfibische ontwikkelingen op de voet, met een specifieke interesse in de Russische marine en Marine Infanterie.
