Defensie krijgt er weer meer geld bij. Veel van dat geld gaat naar het nieuwe Defensiematerieelfonds voor nieuw en bestaand materieel. Ook op gebied van nieuw materieel werd vandaag tijdens Prinsjesdag iets positiefs gemeld: de vervanging van de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF’en) is deels teruggedraaid. De nieuwe fregatten worden toch eerder dan gepland aanbesteed. Verder zijn het vooral vertragingen.
Vier keer een Luchtverdedigings- en Commandofregat. (Foto: Defensie)
Prinsjesdag 2020 was anders dan andere jaren, maar de grote hoeveelheid documenten en informatie die op een dag werden verspreid, was toch vergelijkbaar met voorgaande jaren. Marineschepen.nl heeft de begrotingen den het Defensie Projectenoverzicht bestudeerd en behalve verschuivingen in budgetten vielen ook verschuivingen in projecten op.
Eerste vervanger LCF in 2032
Terwijl veel projecten naar achteren zijn verplaatst door onder andere corona (over die vertragingen later meer), was er een belangrijk project waarvan de tijdlijn meer contouren heeft gekregen. Dat betreft de vervanging van de LCF’en. De vier fregatten die momenteel worden gemoderniseerd, werden in de periode 2001-2005 in dienst gesteld en bereiken rond 2030 hun einde levensduur.
Aanvankelijk werd gepland dat de vervanging van deze schepen al eerder zou beginnen en in 2021 al de A-brief (het eerste publieke document) naar de Tweede Kamer verzonden zou worden. In november 2019 werd echter bekend dat het hele project verder in de toekomst opgeschoven zou worden; de A-brief werd voor 2026 in de agenda gezet.
Dat is nu toch weer vervroegd: het Defensie Projectenoverzicht meldt dat de A-brief in 2023 zal verschijnen en het eerste schip in 2032 zal instromen.
Meer meldt het document niet, maar uit eerdere interviews die Marineschepen.nl met de directeur van DMO vice-admiraal Arie Jan de Waard hield, bleek dat Nederland wil onderzoeken of de schepen met Duitsland vervangen kunnen worden. In dezelfde periode wil Duitsland hun F124 fregatten vervangen.
De defensiebegroting 1971-2021. Paars zijn de niet-krijgsmachtdeelgebonden uitgaven. Donkerblauw de marine. Een groot deel van het paarse vlak in de grafiek zijn gelden in het DMF. (Beeld: Marineschepen.nl)
De defensiebegroting 2021 uitgesplitst. (Bron: Defensie)
Weer meer geld voor Defensie
Er is, ondanks de Coronacrisis, sprake van een stijging van het budget van Defensie komend jaar. De miljoenennota, die vandaag gepresenteerd werd, meldt een budget van 11,628 miljard euro voor de Nederlandse Defensie. In 2019 was het budget nog 10,477 miljard euro. Na decennia van bezuinigingen is het de achtste toename op rij. Ook ten opzichte van de rijksuitgaven als geheel is er sprake van een grote stijging, maar komt nu op het niveau van 2011.
De stijging van het budget is onderdeel van het plan om in 2024 te voldoen aan de NAVO-norm, die voorschrijft dat het budget voor Defensie 2% van het BBP dient te zijn. Toch blijft die norm nog ver uit zicht; in 2021 komt het percentage uit op 1,48%.
Op het eerste gezicht is er geen budgettoename voor de Koninklijke Marine, landmacht en luchtmacht. Het marinebudget is gedaald naar 794,314 miljoen euro, is 132 miljoen lager dan vorig jaar. Ook de andere krijgsmachtonderdelen krijgen op papier minder in 2021. Dit wordt veroorzaakt doordat bijvoorbeeld budgetten voor onderhoud en instandhouding onder het nieuwe Defensiematerieelfonds (DMF) zullen vallen. Voor 2021 betreft dat 175,446 miljoen euro. Zonder het DMF, zou het budget van de marine dus 968,446 miljoen zijn. Een toename van 42 miljoen euro.
Het Defensiematerieelbegrotingsfonds is in 2020 middels een wetsvoorstel aangenomen. Het idee hierachter is dat er een voorspelbare en schokbestendige Defensiematerieelbegroting ontstaat. Alle toekomstige kosten die te maken hebben met uitgaven, verplichtingen en ontvangsten ten behoeve van de ontwikkeling, verwerving, instandhouding en afstoting van materieel, IT-middelen en infrastructuur van het Ministerie van Defensie, zullen vanaf 2021 niet meer worden opgenomen in de Defensiebegroting, maar in het DMF. Dit is de voornaamste reden van het verschil in budget voor de marine van vorig jaar en dit jaar.
Vervangers mijnenjagers, onderzeeboten, fregatten: vertraagd
Terug naar het Defensie Projectoverzicht. Daar wordt het effect van de coronacrisis op de materieelprojecten ook duidelijk: vertragingen.
Zo zal de bouw van de nieuwe Belgische en Nederlandse mijnenbestrijdingsvaartuigen niet in februari 2021 starten, maar in mei 2021. Een kleine vertraging die vooralsnog alleen het eerste schip, voor België, treft. Het tweede schip, voor Nederland, ligt nu nog op schema.
Net als de mijnenbestrijdingsvaartuigen gaat de bouw van het Combat Support Ship in mei 2021 van start en dat is ook iets later dan eerder werd gedacht.
België moet niet alleen langer wachten op de eerste mijnenbestrijder, ook het eerste nieuwe Belgische fregat komt later. “De industrie zal naar verwachting het eerste schip in 2027 opleveren. Na een integratie- en testperiode kan dit schip in 2028 aan het CZSK worden overgedragen. Het tweede schip volgt een jaar later in 2029. De Belgische schepen volgen in 2030”, meldt Defensie in het overzicht.
Het is geen verrassing, gelet op de discussies in de Tweede Kamer, maar ook de nieuwe onderzeeboten komen weer later. De D-brief komt in 2022 in plaats van in 2021 en de eerste nieuwe boot zal naar verwachting in 2028 worden opgeleverd, ook een jaar later.
Zo moet het LCF er uit gaan zien met het nieuwe kanon. Op een foto van Zr.Ms. De Ruyter in 2017 is het nieuwe kanon geplakt. (Foto en bewerking: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Nieuw kanon in 2023
Het eerste nieuwe 127/64 LW kanon van Leonardo wordt in 2023 geplaatst op een LCF. Daar komt ook een verbouwing bij kijken omdat er benedendeks een Automatic Ammunition Handling System moet worden ingericht. Dit systeem moet de munitie vanuit het magazijn beneden in het schip opvoeren naar het kanon, zonder dat iemand met de granaten hoeft te sjouwen. Op afstand kan ook de juiste soort granaat worden gekozen.
In 2026 zijn alle schepen voorzien van nieuwe kanons.
