In de haven van de Oekraïense stad Berdyansk, aan de Zee van Azov, is vanochtend een Russisch Alligatorklasse landingsschip in brand geraakt. Volgens Oekraïense berichten hebben de Oekraïense strijdkrachten de haven waar Russische landingsschepen materieel aan het ontladen zijn met succes aangevallen, maar een ongeluk met munitie aan boord van het schip valt niet uit te sluiten. Eén Russisch landingsschip is daarbij waarschijnlijk gezonken.
Vuurbal boven een landingsschip. (Beeld: Twitter)
Herziene versie van 14:45 uur
Russische media hadden nadat maandag Alligatorklasse landingsschip Orsk afmeerde in Berdyansk, meerdere filmpjes verspreid over de verscheping van materieel door de Russische marine naar die havenstad voor de strijd rondom onder andere Marioepol. Op de beelden waren onder andere pantserwielvoertuigen te zien die met de kraan op de kade werden gezet. Dat de landingsschepen in die haven lagen was dus geen geheim.
Orsk wordt ontladen. (Beeld: RT)
Op een foto die gisteren, 23 maart, zou zijn genomen, zijn vier landingsschepen te zien die de haven van Berdyansk naderen. Vanochtend waren er naar alle waarschijnlijkheid echter drie landingsschepen in de haven.
Vier landingsschepen en een sleepboot arriveren in Berdyansk.
Vanochtend waren zeker drie landingsschepen ter plaatse, toen een explosie plaatshad aan boord of in de buurt van een van de Russische landingsschepen. Het schip zou vanochtend om 07:45 plaatselijke tijd zijn geraakt door een aanval met een ballistische raket voor de korte afstand. Een Tochka-U SRBM om precies te zijn. Dat een aanval met dergelijke raketten mogelijk was, bleek al uit een Russisch filmpje van 19 maart, dat onderdelen van een Tochka-U op de kade toonde.
Maar er zijn vaker onjuiste berichten verspreid. De oorzaak zou ook een sabotage of een ongeluk kunnen zijn geweest.
Een Alligatorklasse landingsschip, de Orsk of de Saratov, raakte in ieder geval in brand. Op beelden is te zien dat twee landingsschepen van de Ropuchaklasse, het zou gaan om de Cesar Kunikov en de Novocherkassk, van de kade wegvaren.
Alligatorklasse Saratov op archiefbeeld. Deze schepen stammen uit de jaren '60 en worden vervangen door de Ivan Grenklasse. Veertien schepen werden gebouwd en toen deze oorlog begon, waren er nog vier in dienst. Drie van deze, de Nikolay Vilkov, Saratov en de Orsk, behoren tot de Zwarte Zee Vloot, de Vilkov is in onderhoud. Het vierde schip is onderdeel van de Pacifische Vloot. De schepen van de Alligatorklasse zijn 113 meter lang en hebben een waterverplaatsing van ongeveer 4500 ton. Zij hebben ruimte voor honderden mariniers, maar kunnen ook tientallen voertuigen herbergen in hun enorme ruim. In de opbouw is de accommodatie gevestigd voor de mariniers en voor de bemanning. Deze bemanning bestaat uit 55 personen. (Foto: Russische marine)
— ???????????? ?????????????????? (@KallergisK) March 24, 2022
Dit is een satellietfoto van Sentinel-satelliet van dinsdag 22 maart, waar de Orsk niet op staat. Kennelijk was het schip maandag weer vertrokken om nieuw materieel op te halen. Een Alligatorklasse landingsschip lag vanochtend op de plaats van de rechter rode rechthoek (aangebracht door Marineschepen.nl), de andere twee waren bezet door Ropucha's. Op deze foto is ook goed te zien dat de haven klein is, wat het voorbereiden op een aanval vergemakkelijkt. (Beeld: Sentinel/ Copernicus)
De positie van de Ropucha naast de Alligator op bovenstaande foto is niet helemaal zeker, maar is gebaseerd op andere beelden waarop beide schepen vlak naast elkaar te zien zijn. Ook valt op dat beide Ropucha's snel weg zijn, en die kans is kleiner als het schip aan de andere kant van de kade had gelegen.
Op deze foto zijn drie landingsschepen te zien. (Foto: Twitter)
Links zijn hier kranen te zien van de kade. Het schip links is een Ropuchaklasse, maar rechts ook. Dat staat op deze foto waarschijnlijk niet in brand, want dat is het Alligatorklasse schip dat aan de binnenkant ligt. (Foto: Twitter)
Ook deze twee schepen zijn niet helemaal ongeschonden. Er zijn berichten dat er doden zijn gevallen aan boord de Ropucha's, en op beelden is te zien dat rook van de schepen komt, op één schip zijn zelfs vlammen te zien. Op een satellietbeeld van Sentinel zijn deze schepen ook vastgelegd, maar daar is al geen rookpluim meer waar te nemen. Waarschijnlijk is de schade aan boord van de Ropucha's beperkt.
Dat geldt niet voor het landingsschip van de Alligatorklasse. Dat schip is waarschijnlijk gezonken.
Een foto van het brandende marineschip. Links is een Ropuchaklasse landingsschip te zien, rechts een Alligatorklasse landingsschip in brand. (Beeld: Twitter)
Wat verder het vermelden waard is, is dat het boegnummer op het voorste landingsschip (55 of 53) niet voorkomt in de lijst van boegnummers op Russische landingsschepen. Bij de Bykovklasse korvetten zijn de boegnummers helemaal weggeschilderd, mogelijk dat de nummers op deze schepen zijn gewijzigd.
Een dikke rookpluim is te zien vanaf het punt waar de Alligatorklasse eerder lag. (Foto: Sentinel/ Copernicus)
Verlies
De aanval op de haven van Berdyansk leverde het eerste grote maritieme succes voor Oekraïne op. Eerder werd weliswaar het tot zinken brengen van een Bykovklasse patrouilleschip geclaimd, maar dat bleek niet te kloppen. Ook zou enkele dagen geleden een Russische Raptor snelle aanvalsboot zijn uitgeschakeld, maar daar ontbreekt het bewijs van.
Hoewel de het waarschijnlijk gezonken Alligatorklasse landingsschip stokoud is, is het verliezen van dit schip op deze manier een groot verlies voor Rusland. Ten eerste omdat nu een deel van de amfibische capaciteit verloren gaat. Maar ook omdat nu de haven van Berdyansk mogelijk enige tijd niet meer te gebruiken is voor de Russen. Als het landingsschip inderdaad gezonken is, kan de kade op die plaats niet meer gebruikt worden. De explosies waren heftig, dus er is kans op meer schade dan alleen de Alligator; denk aan kranen of objecten waar goederen werden opgeslagen.
Tot slot is het een grote tegenvaller in het geheel van Russische tegenvallers. Tot op heden was de inzet vanuit zee niet heel groot, maar wel succesvol. Zeker in de Zee van Azov waren meerdere amfibische landingen en werden de amfibische schepen sinds enkele dagen veel ingezet om materieel te verplaatsen naar het strijdgebied rond Marioepol. Aan deze voorspoed voor de Russische marine is met een grote vuurbal voorlopig een einde gekomen.
