De Russische onderzeebootpatrouilles in de Atlantische Oceaan "zijn op een hoger niveau dan we in jaren hebben gezien", dat zei generaal Cavoli, commandant van de Amerikaanse strijdkrachten in Europa, tijdens een toelichting in het Amerikaanse Congres. Uiteraard zijn de Russen niet alleen in de oceaan actief, de Deense marine heeft bevestigd dat het een Russisch schip heeft gefotografeerd bij Bornholm, vlak voor de Nord Stream-explosies.
Een Yasenklasse onderzeeboot. Rusland wil elf van deze nucleaire onderzeeboten, vijf zijn momenteel in aanbouw. (Foto: Russische ministerie van Defensie)
Woensdag beantwoordde de Amerikaanse landmachtgeneral Christopher Cavoli vragen in het House Armed Services Committee over defensie-aangelegenheden in Europa. Cavoli deed dat als commandant van het United States European Command. Cavoli heeft tegelijkertijd ook een belangrijke rol binnen de NAVO; hij is Supreme Allied Commander Europe (SACEUR) en heeft de leiding over het militaire commando van de NAVO. De generaal valt binnen de NAVO rechtstreeks onder de voorzitter van het Militair Comité luitenant-admiraal Rob Bauer.
Hoewel een groot deel van de hoorzitting in Washington ging over de oorlog in Oekraïne zelf, werd ook aandacht besteed aan bredere ontwikkelingen. Op een vraag over Russische onderzeebootactiviteiten in de Atlantische Oceaan, die ondanks de grote inspanning en verliezen van de Russische krijgsmacht plaatsvinden, antwoordde Cavoli:
"Een groot deel van de Russische krijgsmacht is niet negatief beïnvloed door dit conflict. Bijvoorbeeld hun onderzeese strijdkrachten. Het is lastig om, zoals u maar al te goed weet, over oorlogvoering op zee en onze inspanningen te praten. Ik kan wel zeggen dat de Russen actiever zijn dan we ze in jaren hebben gezien. En hun patrouilles in de Atlantische Oceaan en door de Atlantische Oceaan zijn meestal op een hoog niveau... op een hoger niveau dan we in jaren hebben gezien. En dit is, zoals u al aangaf, ondanks al hun inspanningen die ze in Oekraïne ondernemen."
Het is niet de eerste keer dat gemeld wordt dat Russische onderzeeboten actiever zijn in de Atlantische Oceaan. Reeds in 2016 zei de NAVO dat het niveau van de Russische onderzeeboot-activiteit vergelijkbaar was met tijdens de Koude Oorlog.
Ondanks de oorlog in Oekraïne zijn die activiteiten dus niet afgenomen, maar juist toegenomen, volgens Cavoli. Ook zijn luchtmachtcollega generaal VanHerck, heeft dat eerder gezegd tijdens een hoorzitting in Washington.
Tegenover Newsweek zei de Britse minister van Defensie Ben Wallace vorige week bovendien dat Groot-Brittannië Russische onderzeeboten volgt en dat is gebleken dat Russische boten langs "vreemde routes" varen, die afwijken van het normale patroon. Het ging volgens Wallace om operaties in de Atlantische Oceaan, Ierse Zee en Noordzee.
Zeker is dat Rusland stevig blijft doorbouwen aan nieuwe onderzeeboten en volgens de onlangs gepensioneerde admiraal James Foggo is Rusland verder met het bouwen van stille onderzeeboten dan China. Het is echter niet goed bekend wat de Russen precies doen onder water. Overigens, ook de activiteiten van de NAVO-onderzeeboten zijn niet bekend. Waarschijnlijk is ook op dat vlak de activiteit toegenomen. Ook boven water zal dat zo zijn. De aandacht voor onderzeebootbestrijding binnen de NAVO is deze week maar weer gebleken tijdens de onderzeebootbestrijdingsoefening Dynamic Mongoose in de Atlantische Oceaan. Namens Nederland doet Zr.Ms. Van Amstel mee, zoals Marineschepen.nl eerder berichtte.
De SS-750 met een roodwit-gestreepte Prizklasse reddingsonderzeeboot. (Foto: Russisch ministerie van Defensie)
Nord Stream
De Russische onderwateractiviteiten blijven niet beperkt tot de Atlantische Oceaan en de Noordzee. De Deense Defensie heeft tegenover de Deense krant Dagbladet Information bevestigd dat het Deense patrouilleschip Nymfen (Dianaklasse) op 22 september 2022 foto's heeft gemaakt van het Russische schip SS-750, dat voer toen ten oosten van Bornholm. Vier dagen later werd de Nord Stream-gasleiding ten zuidoosten en noordoosten van Bornholm opgeblazen.
De SS-750 is een ondersteuningsschip van de Russische Oostzeevloot en is bedoeld om te werken met Prizklasse reddingsonderzeeboten. Volgens het Russische ministerie van Defensie werd er in september geoefend in het redden van onderzeebootbemanningen uit een onderzeeboot op de zeebodem op 100 meter diepte. Volgens onderzoeker Oliver Alexander is de Oostzee op een paar plekken diep genoeg, een gebied ten noordoosten van Bornholm is er daar één van.
Alexander is er samen met Dagbladet Information, via de Deense variant van de Wet open overheid, in geslaagd informatie los te krijgen van de Deense marine over wat de Nymfen heeft gezien en gefotografeerd in september. De onderzoekers richten zich nu op of de marine ook een Prizklasse reddingsonderzeeboot heeft gefotografeerd.
Wie achter de Nord Stream-explosies zit is nog altijd niet bekend. Andere media wezen eerder naar een 'pro-Oekraïense groep'.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.
