Na Duitsland en de UK, heeft ook Spanje nu besloten om niet deel te nemen aan de Amerikaanse coalitie in de Straat van Hormuz. Japan wil geen schepen sturen, mogelijk wel maritieme patrouillevliegtuigen. De nieuwe regering in Londen lijkt echter weer toenadering te zoeken tot de VS.
JS Fuyuzuki, een destroyer van de Akizukiklasse. Japan stuurt misschien wel een schip, maar niet voor de Amerikaanse missie. (Foto: Amerikaanse marine)
De plannen van Washington om een internationale maritieme coalitie te vormen en scheepvaartverkeer in de Straat van Hormuz en omstreken te begeleiden, worden lastiger uitvoerbaar doordat opnieuw twee landen hebben besloten geen schepen te sturen. Spanje, doorgaans een trouwe bondgenoot van de VS dat bovendien met schepen voorzien van het Amerikaanse AEGIS-systeem vaart, had een fregat in de Amerikaanse carrier task group varen tot de taakgroep koers zette richting de Straat van Hormuz. Sindsdien kruist het fregat door de Arabische Golf, op afstand van de taakgroep, in afwachting van een opdracht vanuit Madrid. Want Spanje staat, net als de EU, niet achter het Amerikaanse plan om maximaal druk uit te oefenen op Iran.
Gisteren maakte het Spaanse dagblad El Confidencial bekend dat Spanje heeft besloten om geen schip te sturen naar een coalitie onder Amerikaanse leiding. Volgens de Japanse krant Mainichi zal ook Japan geen schepen naar de Straat van Hormuz laten koersen om deel te nemen aan het Amerikaans initiatief. Wel overweegt het om maritieme patrouillevliegtuigen te sturen en bestaat de kans dat het marineschepen naar de regio stuurt in het kader van een eigen missie, om de voor Japan belangrijke zeestraat toch te beveiligen.
Even leek het Britse voorstel voor een marinemissie een diplomatiek veilig alternatief voor de Amerikaanse Operatie Sentinel. Sinds de wisselingen in de Britse regering, lijkt de houding van Londen ten opzichte van de VS te zijn veranderd. De nieuwe Britse minister van Defensie Dominique Raab zei afgelopen weekend dat de Europese missie niet zonder de VS zou kunnen. Militair gezien heeft hij zeker een punt, maar omdat de regering van Johnson de banden met de VS juist verder wil aanhalen, is deze optie minder aantrekkelijk geworden voor sommige Europese landen. Want hoe Europees zal die missie dan zijn, als de VS er als onmisbare partner vanaf het begin toch wordt bijgehaald?
Zowel het Britse als het Amerikaanse initiatief krijgen de handen dus vooralsnog niet op elkaar. De Amerikanen kunnen op steun van Zuid-Korea rekenen en de VS zal naar verwachting vandaag ook Australië vragen, twee landen die op marinevlak veel samenwerken met de VS. Van eenheid onder de Amerikaanse bondgenoten is echter geen sprake. België en Frankrijk denken nog na, maar de kans dat zij ingaan op het verzoek vanuit Washington is klein. Dat betekent ook een allegaartje van nationale missies in de toch al onoverzichtelijke Straat van Hormuz; Britse, Franse, Amerikaanse, Indiase en straks Japanse marineschepen opereren relatief onafhankelijk van elkaar.
En erg rustig is het er voor de schepen niet, het Britse fregat in de regio had afgelopen maand "85 interacties" met de Iraanse Revolutionaire Garde.
Alternative to rejecting participation in the US-led #Gulf mission is not: doing nothing. It is rather launching an independent European initiative, if necessary without the #UK, should they choose the #USA. It is now up to #Germany whether #Europe can make this happen. #Hormuz
De voorzitter van de Commissie Buitenlandse Zaken van de Duitse Bondsdag, Norbert Röttgen, riep eerder deze week op om toch een Europese marinemissie op te zetten, zonder de VS en desnoods zonder de UK. Politiek misschien een aardige gedachte, maar dan moeten de Europese marines het niet alleen zonder Amerikaanse steun doen, ook zonder de tankers, fregatten, destroyers en vliegtuigen van de Royal Navy. En dat terwijl de Europese marines te weinig schepen hebben voor de nationale belangen en die van de NAVO.
De komende weken zullen we weten of en hoe de missies vorm gaan krijgen, en wat Nederland gaat doen. Wat de uitkomst ook is, vanuit Moskou en Peking kijkt men nu al met veel plezier mee.
