Gisteravond en vanochtend ontving Marineschepen.nl meerdere vragen over een artikel van FHM over 'het foutje' bij de Indiase marine waardoor een nucleaire onderzeeboot zou zijn gezonken nadat een bemanningslid een luik open had laten staan. Klopt dat verhaal wel? Waarschijnlijk deels wel, al is het een oud incident.
INS Arihant, een nucleaire onderzeeboot met kernraketten. (Illustratie: Chanakyathegreat/ CC-BY-SA-3.0)
Gisteren publiceerde het online magazine FHM opzienbarend onderzeebootnieuws over een Indiase sub, INS Arihant, in de rubriek 'entertainment'. De FHM-redacteur had een artikel gelezen dat door The National Interest was herkauwd. "De Indiase marine was dan ook erg trots op hun nieuwste aanwinst: een kernonderzeeër genaamd INS Arihant ter waarde van $2.9 miljard. Die blijdschap was echter van korte duur omdat een knuppel zo slim was om een luikje open te laten staan. Hierdoor werd de peperdure onderzeeboot in één klap de vernieling in geholpen." Zo schrijft FHM.
Een aantal FHM-lezers mailden Marineschepen.nl met de vraag of dit echt klopte, of dat het een staaltje fake news van de bovenste plank was. Het verhaal klopt, voor zover is na te gaan, in grote lijnen.
INS Arihant is de eerste nucleaire onderzeeboot met ballistische raketten (SSBN) van India, die bovendien in India zelf is gebouwd. Een hele prestatie voor het land dat nog altijd zwaar op Rusland en de VS leunt als het gaat om defensiematerieel. In augustus 2016 werd de 111 meter lange onderzeeboot in dienst gesteld. Eind 2016 of begin 2017 ging het echter mis, al werd het pas een jaar later bij toeval door de Indiase media ontdekt.
Volgens de berichten zou de Arihant water binnen hebben gekregen toen het in de haven lag. De oorzaak zou een openstaand luik zijn geweest, waardoor het zeewater in het voortstuwingscompartiment terecht was gekomen. Toen de media van het incident hoorden, in januari 2018, was de Arihant alweer gerepareerd. De reparatie aan de SSBN zou tien maanden hebben geduurd. Of de berichtgeving klopt is moeilijk te achterhalen, omdat de Indiase marine niet op de berichten wil reageren. De onderzeeboot is immers een strategisch wapen, waar doorgaans niets over wordt gecommuniceerd.
Aan de andere kant worden er ook vraagtekens gezet bij de lezing dat er water in het achterste deel van de onderzeeboot, waar de kernreactor zich dus bevindt, zou terecht zijn gekomen. De Arihant zou daar helemaal geen luik hebben. Dat er een luik is in het deel van de voortstuwing is inderdaad onwaarschijnlijk, maar er bevinden zich achter het sail genoeg luiken. Namelijk die van de ballistische raketten die verticaal zijn opgesteld en er zal ongetwijfeld een ontsnappingstoren met luiken zijn.
Zeker is wel dat de Arihant niet is gezonken en dat het dus niet op zee is gebeurd. Als de onderzeeboot zou zijn gezonken, zou de boot verloren zijn en zou op z'n minst een deel van de bemanning zijn omgekomen.
Hoe dan ook ligt het incident voor de Arihant alweer ver in het verleden, de onderzeeboot maakt sinds november 2018 weer operationele patrouilles.
Hr.Ms. Zeehond (1961-1990) raakte in de problemen door een niet goed gesloten luik in 1971. (Foto: NIMH/ Koninklijke Marine)
Nederlands incident
Zijn er dan helemaal geen incidenten geweest met luiken op open zee? Nou, dat ook weer niet. Dat overkwam de bemanning van Hr.Ms. Zeehond op 13 april 1971 nabij de Bahama's. Dat blijkt uit het scheepsjournaal van de Zeehond en verhalen van bemanningsleden. Hr.Ms. Zeehond is een driecilinderonderzeeboot en was van 1961 t/m 1990 in dienst bij de Koninklijke Marine.
De Zeehond was op weg naar een Amerikaanse torpedo-lanceerrange in wateren bij de Bahama's voor het testen van de Mk 37 torpedo toen op 12 april 1971 de commandant van de onderzeeboot besloot om de bemanning tijd te gunnen om te gaan zwemmen. De onderzeeboot werd, uiteraard aan de oppervlakte, gestopt en de bemanning dook de oceaan in. Die maandag werd ruim 4 uur "gelucht aan dek en gezwommen", waarna de Zeehond boven water weer verder richting Nassau voer.
De volgende ochtend om 0800 uur ging de Zeehond onder water voor een duik naar maximale diepte, 225 meter. Op een diepte die groter was dan 60 meter kwam de bemanning tot de ontdekking dat het achtertorpedolaadluik lekte. Volgens bemanningsleden waren balkjes die het luik moesten zekeren na het zwemmen niet goed vastgezet, waardoor het luik ontzet raakte en door een dunne opening zeewater naar binnen spoot. De Zeehond is direct naar boven gegaan voor inspectie. Het luik is daarna gerepareerd, maar de Zeehond is die reis niet dieper meer dan 45 meter gegaan.
