Taiwan heeft nieuw amfibisch transportschip, maar krijgt ook kritiek op koers
Door: Frederik van Lokeren
Bericht geplaatst: 27-06-2023 | Laatst aangepast: 27-06-2023
De Chinese marine is de grootste ter wereld en bouwt continu nieuwe schepen. De marine van Taiwan is een stuk kleiner en heeft een verouderde vloot, maar bouwt ook nieuwe schepen. Zo is onlangs een nieuw amfibisch transportschip, de Yushan, in dienst gesteld. Toch klinkt er kritiek op de Taiwanese koers: een rechtstreekse confrontatie met de Chinese krijgsmacht kan het niet (meer) afslaan, is de gedachte. Daar zijn dus andere schepen voor nodig, klinkt de kritiek. Die worden echter ook gebouwd.
De Yushan vlak na de doop in 2021. De schepen vertonen grote gelijkenis met de schepen van de Amerikaanse San Antonioklasse. (Foto: Taiwanese marine)
Op maandag 19 juni stelde de Taiwanese marine op de marinewerf in Kaohsiung een nieuw amfibisch transportschip in dienst, de Yushan. De Yushan is het eerste schip uit een klasse van vier 2 LPD's (landingsplatform-dok ), met een lengte van 153 meter en een breedte van 23 meter, en een waterverplaatsing van 10.600 ton. De Yushan is in staat om een 673 mariniers te transporteren, het equivalent van een bataljon.
De bewapening bestaat uit een Mk-75 76mm kanon op de boeg, twee Mk-15 Phalanx zelfverdedigingssystemen en twee TC-2N raketsystemen. Elk TC-2N systeem is in staat om acht Hsiung Feng II antischeepsraketten of 16 Hai Chien luchtafweerraketten af te vuren.
Verjonging van de amfibische vloot
De keuze voor amfibische transportschepen voor de Taiwanese marine is geen absurde keuze gezien het feit dat Taiwan meerdere eilanden zowel in de Oost als Zuid-Chinese Zee heeft. De bekendste eilandengroepen zijn Penghu, Kinmen en Matsu; eilandengroepen die zich dicht bij de Chinese kust bevinden. In het geval van Kimen gaat het om een afstand van 10 kilometer van de Chinese havenstad Xiamen in de provincie Fujian. Taiwan heeft op deze eilandengroepen een beperkte militaire aanwezigheid. In de Zuid-Chinese Zee heeft Taiwan de controle over het eiland Taiping en het Zhongzhou-rif. Beide gebieden in de Zuid Chinese Zee worden eveneens opgeëist door China, Vietnam en de Filippijnen.
De amfibische transportschepen kunnen ingezet worden om snel militair materieel en troepen van Taiwan naar de eilanden te sturen. Zo kan Taiwan in geval van een conflict in de Zuid-Chinese Zee de eigen eilanden versterken of via amfibische operaties de eilanden van tegenstanders innemen.
Momenteel opereert de Taiwanese marine met verschillende amfibische platformen zoals twee Newportklasse tank landingsschepen uit de jaren ’70, vier LST-1 tank landingsschepen uit de Tweede Wereldoorlog en een Anchorageklasse landingsplatform-dok dat eveneens in de jaren ’70 in dienst was bij de Amerikaanse marine.
Een laatste amfibisch landingsschip, de Kaohsiung uit de Dukes Countyklasse is ondertussen uit dienst genomen en dient als een testplatform voor de Sea Orynx-luchtverdedigingssysteem en lokaal door Taiwan ontwikkelde phased-array radars.
De Yushanklasse zal de huidige amfibische vloot vervangen. Zo zal de Yushan als vervanging van de Hsu Hai, het Anchorage klasse landingsplatform-dok, dienen.
Modernisatie van de Taiwanese marine
De indienststelling van de Yushan vormt onderdeel van een algemene modernisatie van de Taiwanese marine. Zoals eerder reeds vermeld werd door Marineschepen.nl, opereert de Taiwanese marine grotendeels met schepen die in de jaren ’70 en ’80 in gebruik werden genomen, vaak bij de Amerikaanse marine.
De torpedobootjagers uit de Kee Lungklasse zijn van oorsprong Amerikaanse torpedojagers uit de Kiddklasse die begin jaren ’80 in dienst werden genomen bij de Amerikaanse marine.
De fregatten uit de Chi Yangklasse gingen eerder door het leven als de Knox-klasse binnen de Amerikaanse marine die in het verleden ook dienst deden bij de Spaanse, Egyptische en Griekse marines. Verder beschikt de Taiwanese in haar oppervlaktevloot nog over OH Perryklasse fregatten die eerder al dienst deden bij de Amerikaanse marine en over Franse La Fayetteklasse fregatten die in 1996-1998 in dienst werden genomen door Taiwan.
De Taiwanese oppervlaktevloot is bijgevolg sterk verouderd met de meeste schepen die ondertussen al 50 jaar in dienst zijn. Als gevolg hiervan is de Taiwanese marine reeds enkele jaren bezig met een vervanging en modernisatie programma van haar oppervlaktevloot. Zo omvat dit programma onder andere een mid-life update voor de zes Kang Dingklasse (La Fayetteklasse) fregatten5 waarbij het fregat Xi Ning als eerste aan de beurt is. De modernisatie zal drie jaar in beslag nemen en omvat onder andere de installatie van nieuwe radars en lanceercellen. Een belangrijke mijlpaal is het integreren van de Taiwanese kruisraketten met Franse gevechtssystemen6.
Daarnaast plant Taiwan eveneens de bouw van nieuwe fregatten. Een eerste plan voorzag de bouw van tien tot vijftiennieuwe fregatten met een waterverplaatsing van 4.500 ton die moeten dienen om bevoorradingsschepen naar de Taiwanese eilanden te escorteren en de handelsroutes naar Taiwan open te houden. Echter, door problemen in het ontwerpen en ontwikkelen van deze fregatten, werd het project in december 2021 stopgezet en werd er de voorkeur gegeven aan de bouw van acht lichte fregatten met een waterverplaatsing van 2.000 tot 2.500 ton. Taiwan liet echter wel doorschemeren dat de bouw van de 4.500 ton zware fregatten op een later tijdstip mogelijk hervat wordt.
Geen echte wijziging in asymmetrische maritieme verdediging
De Taiwanese plannen om de conventionele oppervlaktevloot te vernieuwen wordt langs Amerikaanse zijde bekritiseerd. Amerikaanse analisten zouden hebben geprobeerd Taiwan te overtuigen dat een conventionele oppervlaktevloot in het nadeel van Taiwan speelt, aangezien de Chinese marine de afgelopen twee decennia haar eigen conventionele vloot op kwalitatief en kwantitatief vlak enorm heeft uitgebreid. Zij raden bijgevolg dan ook aan dat Taiwan zich moet focussen op een asymmetrische verdediging10. Deze asymmetrische verdediging zou opgebouwd moeten worden met kleine raketboten en mijnenleggers om een Chinese invasievloot vlak voor de kust de eerste schade toe te brengen. De plannen om de conventionele vloot te vernieuwen worden dan ook aanzien als een stap weg van het asymmetrische “Overall Defense Plan”.
Taiwan heeft zich echter niet alleen gericht op conventionele oorlogvoering. Taiwan heeft namelijk in de afgelopen jaren een vloot van 32 patrouilleschepen met raketten van de Kwang Hua IV-klasse gebouwd. Elk schip uit deze klasse is in staat om vier Hsiung Feng II anti-scheepsraketten met een bereik van 250 kilometer af te vuren. De Kwang Hua IV-klasse kan 33 knopen varen en perfect vanuit de kustwateren aanvallen doen op een naderende Chinese aanvalsvloot.
Daarnaast is Taiwan bezig met de bouw van twaalf Tuo Chiangklasse korvetten, waarvan het eerste schip in 2015 in dienst werd gesteld. De bouw van deze catamarans moet tegen 2026 afgerond zijn. Bewapend met acht Hsiung Feng II en vier supersone Hsiung Feng III antischeepsraketten of zestien Tien Chien II luchtverdedigingsraketten, zijn deze schepen beter bewapend dan de schepen van de Kwang Hua IV-klasse.
Naast het prototype zullen er zes korvetten in een luchtverdedigingsrol worden gebouwd en vijf in een antischeepsrol.
De Tuo Chiangklasse dient eveneens als basis voor de Anpingklasse patrouilleboten voor de Taiwanese marine. Hoewel uitgerust voor de kustwacht, kunnen de schepen uit de Anpingklasse in oorlogstijd uitgerust worden met anti-scheepsraketten om zo de Tuo Chiangklasse te versterken. Dit concept werd op 24 maart 2022 met succes getest aan boord van de Anping.
Een belangrijk project op gebied van asymmetrische oorlogvoering is de vervanging van de Hai Lungklasse onderzeeboten, van Nederlandse makelij. Deze onderzeeboten uit de jaren '80 worden vervangen door acht nieuwe onderzeeboten die door Taiwan worden ontworpen en gebouwd. De bouw van de eerste onderzeeboot, met een waterverplaatsing van 2.500 ton, ging in 2021 van start en moet in 2025 in dienst worden gesteld.
Commentaar
In conclusie kunnen we stellen dat Taiwan momenteel hard werkt aan de bouw van de asymmetrische maritieme capaciteit. Deze capaciteit wordt verzorgd door de schepen van de Kwang Hua IV, Tuo Chiang- en Anpingklassen. Tegen 2026 zouden alle schepen in dienst moeten zijn.
Tegelijk merken we op dat Taiwan ook haar conventionele oppervlaktevloot wenst te moderniseren. Het in dienst namen van het amfibische landingsschip Yushan is een eerste gepasseerde mijlpaal in dit modernisatie- en verjongingstraject. De komende jaren zal Taiwan verder inzetten op de bouw van nieuwe fregatten om de rest van de verouderde oppervlaktevloot te vervangen.
Het bouwen van een nieuwe oppervlaktevloot brengt de nodige kritiek met zich mee aangezien deze conventionele vloot in aantallen zich niet kan meten met de Chinese marine en bijgevolg in een oorlogsscenario een makkelijk doelwit is. Men dient echter waakzaam te blijven dat een conventionele oppervlaktevloot van fregatten en amfibische schepen noodzakelijk is in vredestijd om de Taiwanese eilanden voor de Chinese kust en in de Zuid Chinese Zee te beschermen en te bevoorraden, alsmede om de maritieme handelsroutes te beschermen.
Auteur: Frederik Van Lokeren Frederik schrijft als freelancer voor Marineschepen.nl sinds 2022. Hij was als logistiek officier bij de Belgische marine (2010-2017) o.a. eenheids- commandant van mijnenjager BNS Lobelia tijdens de onderhousdsperiode en Hoofd Logistieke Dienst van het M-fregat BNS Louise-Marie. Nu is Frederik manager in de Supply Chain Business Consultancy bij Moore Belgium. Verder volgt Frederik nauwgezet maritieme en amfibische ontwikkelingen op de voet, met een specifieke interesse in de Russische marine en Marine Infanterie.