Op de derde dag van het Nederlandse staatsbezoek en de handelsmissie aan Indonesie heeft Thales een belangrijk contract ondertekend met Len Industri, voor de complete modernisatie van een van haar korvetten. De ondertekening, waarbij ook koning Willem-Alexander aanwezig was, vond plaats in Jakarta. Het Indonesische korvet KRI Usman-Harun wordt voorzien van hetzelfde sensorenpakket als de Sigma-fregatten.
KRI Usman-Harun, het bijna 90 meter lange korvet is weliswaar in 2014 in dienst gesteld, maar lag lang te wachten op een nieuwe koper. De systemen zijn daardoor niet meer zo modern. De waterverplaatsing is bijna 2.000 ton. (Foto: Indonesische marine)
Het belang van deze handelsmissie voor Nederlandse ondernemingen is groot: meer dan 180 vertegenwoordigers van 112 bedrijven, organisaties en kennisinstellingen doen mee aan de missie. Nederland is dan ook een grote Europese investeerder in Indonesië, in 2018 werd ongeveer 4,2 miljard euro geïnvesteerd. De handelsmissie zelf staat onder leiding van minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Kaag, missieleider Hans de Boer (VNO-NCW) en minister van Infrastructuur en Waterstaat Van Nieuwenhuizen. Dinsdag maakte de Rijksoverheid bekend dat de handelsmissie in totaal ongeveer 1,2 miljard euro aan contracten zal opleveren, waaronder dus deze order voor Thales.
Usman-Harun
Indonesië vaart met meerdere marineschepen van Nederlandse origine, zoals de voormalige Van Speijkklasse fregatten, twee Sigma-fregatten en vier Sigma-korvetten. Een aantal van de Sigma's zijn in Indonesië gebouwd, maar komen allemaal van de tekentafel van Damen in Vlissingen.
KRI Usman-Harun is een van de drie korvetten van de Indonesische Bung Tomoklasse, en is niet afkomstig van een Nederlands, maar van een Brits bedrijf. De schepen werden oorspronkelijk gebouwd door BAE Systems Marine voor de marine van Brunei, maar werden nog voor de indienststeling verkocht aan Indonesië. Hierdoor zijn de schepen, ondanks dat ze bijna 20 jaar oud zijn, pas sinds 2014 in actieve dienst.
De schepen beschikken over een Oto Melara 76 mm kanon, twee 30 mm machinegeweren en acht Exocet antischipwapens. Ook beschikken de korvetten over 16 verticale lanceercellen voor de Seawolf SAM en een helidek voor de Eurocopter Panther, maar geen hangar.
Ondanks dat de schepen door BAE zijn gebouwd, hadden de korvetten van de Bung Tomoklasse al enkele Thales-sensoren. Deze korvetten maken, net als het 'Nederlandse' deel van de Indonesische vloot, gebruik van Thales-sensoren voor het vergaren van informatie en het geleiden van wapens.
Zo is reeds een Thales UK TMS4130C1 medium-frequency sonar en een Thales Scout radar geïnstalleerd, deze laatste is geschikt voor het detecteren van kleine doelen. Ook levert Thales de zogenaamde ECM Suite, Electronic Countermeasure Suite. Deze bestaat uit het Cutlass 242 ESM systeem, en een Scorpion jammer.
Deze Thales-systemen blijken al langer van waarde voor de Indonesische marine, in 2015 werd de Usman-Harun vanwege haar sonar capaciteiten ingezet om de zwarte doos te vinden van het vermiste AirAsia 8501 passagierstoestel.
Modernisering
De modernisering van de Usman-Harun zal bestaan uit vervanging van het huidige sensorpakket en dat wordt hierdoor moderner én in lijn gebracht met de Sigma-fregatten van Indonesië. In de toekomst beschikt het korvet over het TACTICOS Combat Management System, de SMART-S Mk2 radar, de STIR EO Mk2 radar, het EO vuurleidingssysteem en de Vigile 100 voor Elektronische Oorlogvoering (EOV).
Bovenstaande systemen komen in de plaats van de Britse radars; de Type 996/AWS-9 3D radar en de 1802SW doelaanwijsradar van BAE.
Het bedrijf Len Industri, waar Thales al langer een uitgebreide samenwerking mee heeft, zal de modernisering uitvoeren. Len Industri is een Indonesisch staatsbedrijf voor industriële elektronische apparatuur, en focust zich vooral op defensie, transport en ICT. Indonesië maakt graag gebruik van dergelijke constructies om de binnenlandse capaciteiten in de maritieme sector te versterken. De modernisering van KRI Usman Harun is echter pas de eerste grote modernisatie-opdracht voor dit bedrijf. De modernisering moet eind 2023 zijn afgerond.
Het is niet bekend of er plannen zijn om de andere korvetten van de Bung Tomoklasse ook te moderniseren.
Een conceptversie van de Omega, aangeboden aan Indonesië. (Beeld: Damen)
Nieuwe fregatten
Eerder dit jaar berichtte de Franse krant La Tribune dat Indonesië interesse heeft getoond voor de aanschaf van Scorpene onderzeeboten en twee Gowind korvetten. Deze berichtgeving zou volgens de minister van Defensie in Indonesië echter meer een wens zijn aan de Franse zijde. Deze aankoop zou dan ook precies het tegenovergestelde bereiken van wat Indonesië, ook met de modernisering van de Usman-Harun wil bereiken, namelijk familievorming. Wanneer dezelfde typen schepen en systemen worden gebruikt is het voor Indonesië veel eenvoudiger om de schepen te opereren en ze te onderhouden. Nu is het natuurlijk mogelijk om de Gowind's te voorzien van hetzelfde sensorenpakket als de Sigma-fregatten en nu de Usman Harun, maar aangezien er al sterke relaties bestaan tussen Damen Schelde en de Indonesische industrie, is een Franse aankoop op het eerste gezicht niet logisch.
Daar komt bij dat de strijd eerder lijkt te gaan tussen het Deense ontwerp gebaseerd op de Iver Huitfeldtklasse en de Omega van Damen. Volgens Indonesische media lijkt de voorkeur uit te gaan naar de Iver Huitfeldtklasse.
Overigens, of het nu gaat om de Franse, Nederlandse, Deense ontwerpen, op alle ontwerpen staan sensoren van Thales Nederland. Net als straks op de Usman-Harun.
