De bestaande bestelling van twee ASW-fregatten wil Defensie verdubbelen. Dat is wat bronnen tegen Marineschepen.nl zeggen. De verwachting is dat dit plan is opgenomen in de Defensienota, die aanstaande donderdag wordt gepubliceerd. Een derde fregat voor België wordt verwacht, maar is nog niet zeker.
Illustratie van de ASW-fregatten. De bouw van deze schepen start begin 2025. (Beeld: Defensie)
In juni 2023 werd het contract voor de bouw van twee ASW-fregatten voor Nederland en twee voor België getekend. Over een mogelijke uitbreiding van die order wordt in Nederland en België al langer gesproken, nog voor het contract werd getekend. Begin dit jaar bevestigde Defensie dat de optie voor "extra fregatten" wordt meegenomen, vooruitlopend op mogelijke verdere groei van het Defensiebudget. In België is de bestelling van een derde fregat veel openlijker besproken, maar ook daar werd het aan een toekomstige regering overgelaten.
Met de groei van het budget is in Nederland nu de keuze voor het uitbreiden van het contract gemaakt, zo begrijpt Marineschepen.nl uit gesprekken met diverse bronnen. Het gaat daarbij dus niet om één extra fregat, maar om twee extra schepen.
Marineschepen.nl heeft Defensie vragen gesteld naar aanleiding van de informatie, maar Defensie wil niet inhoudelijk reageren.
Er is, zo liet Defensie begin dit jaar wel weten, geen optie in het contract opgenomen voor extra fregatten. Als zo'n optie er wel is, vraagt de werf bij leveranciers de tarieven op voor het geval van extra bestellingen en wordt een prijs in het contract opgenomen voor de extra schepen. Nu moet voor een aanvullende order dat werk alsnog worden gedaan en moet onderhandeld worden voor het nieuwe contract.
In België lijkt de bestelling van een derde fregat iets verder weg, maar wordt deze wel verwacht. In de Belgische Kamer was de wens voor een extra fregat de afgelopen jaren duidelijk aanwezig. De N-VA, de grootste partij in België en aan zet bij het formeren van een nieuwe regering, had een derde fregat bovendien in het verkiezingsprogramma staan.
Eerste uitbreiding sinds 1994
Als de twee extra fregatten in dienst worden gesteld, betekent dat een uitbreiding van het fregattenbestand. Nederland heeft nu op papier namelijk zes fregatten, dat aantal zal dan naar acht gaan: vier Luchtverdedigings- en Commandofregatten en twee M-fregatten nu, worden dan vier vervangers van de LCF'en, plus vier ASW-fregatten.
Een groei van het aantal fregatten heeft sinds 1994 niet meer plaatsgevonden. Destijds zorgden de indienststellingen van M-fregatten Hr.Ms. Van Nes en Van Galen voor de toename, want in 1994 werd alleen afscheid genomen van S-fregat Hr.Ms. Callenburgh.
Voor de groei in het bestand daadwerkelijk zichtbaar zal zijn, moeten we nog geduld hebben. De indienststelling van het eerste ASWF wordt verwacht in september 2029, daarna volgen jaarlijks de ASW-fregatten om beurten voor Nederland en België. Dit schema volgend zou het derde Nederlandse ASW-fregat in 2033 volgen, het derde Belgische schip in 2034 en tot slot het vierde Nederlandse ASWF in 2035. Ruim veertig jaar na de vorige uitbreiding.
Dat betekent ook dat de marine nog tijd heeft om het personeelstekort op te lossen, waardoor de afgelopen jaren juist met minder schepen dan gewenst gevaren kon worden.
Hoe de plannen er precies uit zullen zien, zal Defensie donderdag uit de doeken doen tijdens de presentatie van de Defensienota.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.