Eind september zijn de twee verkochte mijnenjagers Haarlem en Middelburg op transport naar Pakistan gezet. De schepen werden in juni 2021 verkocht aan de Pakistaanse marine.
Hr.Ms. Haarlem, Alkmaarklasse, in 1984. (Foto: Koninklijke Marine/ NIMH)
Op 21 september zijn de twee voormalige mijnenjagers Haarlem en Middelburg aan boord van het heavy lift schip UHL Fame geplaatst en vertrokken naar de nieuwe eigenaar. Dat bericht Defence Insider op Twitter. UHL Fame werd op 28 september gespot in de Straat van Gibraltar en is nu, na een tussenstop in het Italiaanse Genua, op weg naar het Suezkanaal. Eind deze maand arriveren de twee mijnenjagers in Pakistan, waar ze in november in dienst zouden worden gesteld.
#EXCLUSIVE: The delivery of 2 former Royal Netherlands ???? Navy #Tripartite Class Minehunters to the Pakistan ???? Navy is underway. The ships, HNLMS Middelburg (M858) & HNLMS Haarlem (M853), were loaded onto the UHL FAME on the 21st of Sep at the Port of #Zeebrugge, Belgium ????. pic.twitter.com/sHGyQMdfR7
Tien jaar van te koop naar kannibalisering tot transport
De verkoop van de mijnenjagers aan Pakistan werd in juni 2021 bekend gemaakt. Dat gebeurde zo'n tien jaar na uitdienststelling van de schepen. De Haarlem was destijds net terug van de inzet in wateren bij Libië in 2011 toen de vlag definitief werd neergehaald.
De schepen waren het slachtoffer van de laatste grote bezuiniging op Defensie in 2011. Aanvankelijk stonden de schepen te koop, maar dat werd in 2014 teruggedraaid. In 2016 werd besloten, terwijl er werd geopperd om ze gezien de veranderde dreigingssituatie weer in dienst te nemen, de onderdelen van de schepen te gebruiken voor andere mijnenjagers. Ze werden gestript van hun meest waardevolle spullen, alvorens ze ontmanteld zou worden. De Haarlem werd in september 2018 naar Zeebrugge gesleept voor ontmanteling, de Middelburg volgde in januari 2019 richting de Belgische marinehaven.
In 2019 werd het plan echter weer teruggedraaid: geen sloop, maar verkoop. Bulgarije meldde zich voor twee schpen en kocht ze voor bijna 2 miljoen euro. De Haarlem en Middelburg werden twee jaar later ook verkocht.
Momenteel heeft de Koninklijke Marine nog vijf Alkmaarklasse mijnenjagers in dienst. Deze worden vervangen door de nieuwe Vlissingenklasse mijnenbestrijdingsvaartuigen die Nederland en België in Frankrijk hebben besteld.
Bekenden voor de Pakistaanse marine
Voor de Pakistaanse marine zijn de twee Alkmaarklasse mijnenjagers niet nieuw. Pakistan kocht in 1992 al dergelijke schepen van Frankrijk (Frankrijk, Nederland en België ontwikkelden deze Tripartite-schepen samen). De drie Munsifklasse mijnenjagers werden in de periode 1992 - 1998 in dienst gesteld.
Naast de Tripartite's deed de Pakistaanse marine ruime ervaring op met een Nederlands schip in de vorm van de Poolster. De oude tanker was van 1994 tot 2019 in Pakistaanse dienst.
Maar ook enkele nieuwe schepen hebben een Nederlands tintje; in 2019 en 2020 werden twee door Damen in Roemenië gebouwde korvetten van de Yarmookklasse opgeleverd. Dit jaar bestelde Pakistan nog eens twee schepen.
De Haarlem en Middelburg zijn allesbehalve nieuw. De Haarlem werd in 1984 in dienst gesteld, de Middelburg in 1986. Al snel na indienststelling werd Hr.Ms. Haarlem naar de Rode Zee en het Suezkanaal gestuurd om er mijnen te ruimen. Hoewel de Mijnendienst enkele jaren terug positief verrast was over de kwaliteit van het polyester, is de vraag wat de operationele waarde is van de oude schepen. Dat Pakistan (weer) oude schepen had gekocht, leverde dan ook gemopper op op een Pakistaans defensieforum. Toch zag een 'senior' forumlid het positief in: "De Nederlandse [schepen] zijn nauwelijks gebruikt, ze hebben ze alleen gebruikt voor het vervoer van munitie, dus ze zijn in prima staat. (...) Dit is een geweldige aankoop."
