Onverwacht? - commentaar
Hoewel Kamp in zijn brief laat weten dat de vertraging onverwachts komt, moet het bericht van Defensie bij lezers van Marineschepen.nl herkenbare elementen bevatten. Defensie onderzoekt momenteel de oorzaak van de vertraging en houdt het project tegen het licht om er lering uit te trekken, maar triest genoeg is in de afgelopen jaren op Marineschepen.nl door experts van buiten (en binnen) Defensie gewezen op de grote kans op vertraging. Overigens heeft Defensie zelf ook vermeld dat er risico's en onzekerheden aan de planning hingen.
De risico's zijn echter juist groter geworden door de opzet van het vervangingsprogramma die sterk afwijkt van het reguliere traject. Er wordt weleens gevreesd voor een 'nieuw ontwerp onderzeeboot' vanwege de risico's en vertraging, maar met het 'nieuwe ontwerp van het vervangingsprogramma' mocht duidelijk wel worden geëxperimenteerd.
Belangrijk punt is de dialoog met drie werven, in plaats van een dialoog met één werf. In eerdere artikelen is al aangegeven dat juist door met meerdere werven te praten, de werven minder snel het
achterste van hun tong laten zien. Ze zijn minder bereid om informatie te delen als ze niet zeker weten dat ze gekozen worden, want je weet nooit waar die kennis blijft.
Daarnaast is er lang kritiek geweest vanuit de werven op Defensie dat de eisen niet bekend waren. Defensie heeft vorig jaar wel eisen gedeeld, maar dat was voor een boot die op alle onderwerpen 100 punten scoorde. Defensie heeft, zoals uit de Kamerbrief blijkt, nog geen prioriteiten bekend gemaakt. Als er een werf wordt gekozen waarmee samen een ontwerp wordt gemaakt of aangepast, dan is de werf geneigd meer te vertellen als partner, maar ook meer vragen te stellen en samen tot een ontwerp te komen.
Er is echter niet voor één werf gekozen uit vrees dat de kosten hoog oplopen, terwijl dat voor andere projecten waar DMO meer ervaring in heeft, wel is gedaan.
Drie werven is drie keer meer informatie, DMO moet al die data uit diepgaande vragen wel kunnen beantwoorden. Daar is dus meer tijd voor nodig "dan gehoopt". DMO is weliswaar gegroeid op gebied van kennis en personeel, maar er werd al gevreesd dat DMO
onvoldoende capaciteit heeft, want zo groot als DMKM was is de huidige inkoop- en ontwerporganisatie niet. En in die tijd sprak DMKM ook met slechts één werf.
Dat 2028 onhaalbaar is,
kan ook geen verrassing zijn. Dat zou een Olympisch record vereisen van zowel DMO als de bouwer.
Het is jammer dat uitgerekend het vervangingsproject onderzeeboten hinder ondervindt van bureaucratische experimenten. Helaas is deze vertraging niet echt onverwacht. Het project is nog niet verloren en gelukkig gaat Defensie op zoek naar verbetering: "Ook wordt gekeken hoe kennis en capaciteit het best kunnen worden ingezet om het vervolg van het programma beter te laten verlopen."
Marineschepen.nl heeft begrepen dat Kamp in de relatief korte tijd dat hij minister zal zijn, speciale aandacht heeft voor dit vervangingsproject. Dat zou positief kunnen uitpakken.