Vijf jaar na raketongeluk krijgt Duits fregat nieuwe lanceerinstallatie
Door: Frederik van Lokeren
Bericht geplaatst: 31-07-2023 | Laatst aangepast: 31-07-2023
Het Duitse fregat F124 Sachsen zal binnenkort uitgerust worden met een nieuwe lanceerinstallatie, een Vertical Launch System (VLS). De installatie van de VLS komt vijf jaar nadat het fregat een catastrofale vernieling van haar VLS kende tijdens een lancering in 2018.
Pakketten behorende bij de nieuwe verticale lanceerinrichting van het type Mk 41 voor de Sachsenklasse, half juli in Wilhelmshaven. (Foto: BaainBw)
Tijdens deze periode van vijf jaar voer het fregat zonder een VLS. Het duurde twee jaar voor een nieuw VLS geleverd kon worden, gevolgd door een periode van drie jaar waarbij het fregat steeds operationeel actief was en niet vrijgemaakt kon worden voor de installatie van het VLS, meldt het Duitse blad Bild.
De Duitse inkooporganisatie BaainBw maakte half juli bekend dat de eerste delen van het nieuwe VLS in het Marine-arsenaal in Wilhelmshaven was geleverd. In Wilhelmshaven zal het VLS ook geplaatst worden.
F124
Het fregat Sachsen is het eerste van drie schepen uit de gelijknamige Sachsenklasse (F124). Het fregat werd gebouwd door Blohm & Voss en werd in december 2003 in dienst gesteld. De fregatten uit de Sachsenklasse zijn een verbeterde versie van de Brandenburgklasse.
Uitgerust met de APAR en SMART-L radars en in staat om stealthvliegtuigen en raketten te detecteren. De bewapening is gecentreerd rond een VLS voor onder andere SM-2 Block III-A missielen. Deze fregatten beschikken eveneens over Evolved Sea Sparrow Missiles (ESSM) voor luchtverdediging. Qua bewapening en rol vervullen de fregatten uit de Sachsenklasse dezelfde functie als de Nederlandse fregatten van De Zeven Provinciënklasse.
SM-2 raket ontploft bij lancering, lees hier het nieuwsartikel op Marineschepen.nl met achtergrondinformatie uit 2018.
Verbrand
In juni 2018 opereerde de Sachsen samen met het onderzeebootbestrijdingsfregat Lübeck in Noorse wateren. Op 21 juni lanceerde de Sachsen een SM-2 raket in een Noors test- en oefengebied. De SM-2 missiele geraakte echter niet volledig uit het lanceersysteem, terwijl de raketmotor bleef branden. Als een gevolg hiervan kwam de raket vlak boven het lanceersysteem tot ontploffing. De ontploffing beschadigde de brug, de VLS en twee bemanningsleden liepen lichte verwondingen op. Beide fregatten zetten vervolgens koers naar de Noorse haven Harstad om vervolgens terug te keren naar hun thuisbasis in Wilhemshaven.
Na het ongeval werden wereldwijd oefenlanceringen opgeschort en werd een onderzoek ingesteld. Inmiddels mag weer gelanceerd worden.
De VLS na de brand. (Foto: Duitse marine)
Vervanging
De aankoop van een nieuw VLS liet allereerst twee jaar op zich wachten. Volgens de Duitse Bundeswehr kwam dit omdat de VLS van Amerikaanse oorsprong was en de levering van een nieuw systeem eerst door de Verenigde Staten goedgekeurd diende te worden. Tijdens deze periode bleef het fregat operationeel inzetbaar.
Installatie van de VLS zelf is complex en vereist de nodige tijd. De Duitse marine besloot daarom om de VLS op de Sachsen pas te vervangen tijdens haar geplande onderhoudsperiode in 2023. Het eerder uit de vaart nemen van de Sachsen was operationeel niet wenselijk omdat dit zou leiden in een tekort aan operationele schepen om de taken van de Duitse marine uit te voeren.
De laatste drie jaar werd de Sachsen continu operationeel ingezet zonder de aanwezigheid van een VLS. Beelden van de een schietoefening eind mei 2022 tonen hoe de VLS is afgedekt met een metalen plaat waarop het wapenschild van de deelstaat Sasken is geschilderd.
In 2022 toonde de Duitse marine een beeld waaruit blijkt dat de ruimte waar de VLS zich had bevonden, tijdelijk afgedekt was met een stalen plaat. (Foto: Duitse marine)
Laser
Tijdens deze periode werd het fregat onder andere gebruikt om nieuwe high-energy laser systemen te testen als een verdediging tegen drones op korte en zeer korte afstand3. De Duitse marine valt hiervoor terug op het wapenconsortium Rheinmetall die hiervoor een laser aanbood met een vermogen tot 20 kW maar met een potentieel om op te schalen naar 100 kW.
Begin 2021 werd de beslissing reeds genomen dat het fregat Sachsen de praktische testen met deze laser zou uitvoeren. Deze testen vonden eerst plaats in juli 2022 in de baai van Eckernförde gevolgd door testen op 30 augustus 2022 op de Putlos Major trainingsgebieden. Verdere testen werden uitgevoerd met als culminatie een testcampagne in oktober 2022 waarbij de laser in bijna volledig operationele omstandigheden werd getest. Deze testen werden succesvol afgerond met de laser in staat om dynamische doelwitten aan te vallen.
Alvorens deze testen werden uitgevoerd was het fregat Sachsen nog operationeel actief tijdens de NAVO oefening Northern Viking in april 2022. Tijdens deze oefening was het fregat onderdeel van de amfibische landingsgroep opgebouwd rond het Amerikaanse landingsschip USS Kaersarge.
Naar zee
Misschien dat een laserwapen in de toekomst nog terugkeert op de Sachsen, maar de lanceerinstallatie wordt zeker teruggezet. Het zal echter nog even duren voor de Duitse marine weer over het fregat kan beschikken.
Auteur: Frederik Van Lokeren Frederik schrijft als freelancer voor Marineschepen.nl sinds 2022. Hij was als logistiek officier bij de Belgische marine (2010-2017) o.a. eenheids- commandant van mijnenjager BNS Lobelia tijdens de onderhousdsperiode en Hoofd Logistieke Dienst van het M-fregat BNS Louise-Marie. Nu is Frederik manager in de Supply Chain Business Consultancy bij Moore Belgium. Verder volgt Frederik nauwgezet maritieme en amfibische ontwikkelingen op de voet, met een specifieke interesse in de Russische marine en Marine Infanterie.
