Vijf Nederlandse (voormalige) marineschepen maken aanstaande zaterdag 31 augustus deel uit van de in totaal elf schepen tellende vlootschouw tijdens de nationale herdenking van de Slag om de Schelde in Terneuzen. Er wordt dan gevierd dat 75 jaar geleden geallieerde troepen de weg baanden voor de bevrijding van Nederland. De vlootschouw is onderdeel van een groot festijn die dag, waarbij vooral de vrijheid wordt gevierd.
De saluutbatterij van Zr.Ms. Evertsen in 2013 op het IJ in Amsterdam, in verband met de inhuldiging van koning Willem-Alexander en koningin Maxima. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
De Slag om de Schelde, de grootste militaire operatie in Nederland tijdens WOII, vond plaats in 1944. Ze was bedoeld om de door de nazi's bezette Scheldemonding te openen voor geallieerde legers. Canadezen, Polen, Britten, Belgen en Noren waren betrokken bij de amfibische landingen en aanvallen op open terrein.
Geallieerde schepen
Om die moeizaam bevochten zege te vieren, zijn schepen van de destijds geallieerde marines gevraagd deel te nemen aan de vlootschouw. Noorwegen kon geen schip leveren, maar is aanwezig met het Noors militair orkest. Wel zijn er fregatten uit België, Canada en Frankrijk, respectievelijk BNS Louise Marie (M-fregat), HMCS St John's (Halifaxklasse) en FS La Motte-Picquet (Georges Leyguesklasse). Polen stuurt het landingsschip ORP Poznan (Lublinklasse) en Amerika vaardigt torpedojager USS Ramage (Arleigh Burkeklasse) af, met zijn 154 meter het grootste schip bij de vlootschouw.
De voormalige Belgische mijnenveger Bernisse, dat vlak na WOII mijnen ruimde voor de kust en in 1995 buiten dienst werd gesteld, is ook van de partij.
Nederland is met vier schepen vertegenwoordigd: de voormalige mijnenvegers Mahu (actief van 1960 tot 1983) en Naaldwijk (operationeel tussen 1955 en 1994). Ook de Zeefakkel, een opnemingsvaartuig uit 1950 dat van 1972 tot 2000 werd gebruikt als opleidingsschip bij de marine, doet mee. Zr.Ms. Evertsen, dat in het voorjaar nog inlichtingen verzamelde over Russische eenheden in de Zwarte Zee, heeft een speciale rol en vuurt tijdens de vlootschouw 35 saluutschoten af.
De vlootschouw in Terneuzen is betrekkelijk klein van opzet. In 2007, de vorige keer dat er een vlootschouw van marineschepen in Nederland werd georganiseerd, namen twintig marineschepen er aan deel. In 2005 werd in het kader van 200 jaar Slag bij Trafalgar door de Britse marine een vlootschouw gehouden waar maar liefst 174 marineschepen aan meededen.
Zie onderaan deze pagina foto's van de deelnemende marineschepen.
Vliegshow
Alle schepen varen van Vlissingen naar Terneuzen waar ze rond vier uur die dag vanaf de Scheldeboulevard te zien zullen zijn. Onder het publiek zijn koning Willem Alexander en koningin Maxima, die eerder die dag de herdenking officieel openen, en minister-president Rutte. Niet alleen de schepen zorgen voor (audio)visueel spektakel. Er landen parachutisten en er vliegen vier historische vliegtuigen over, waaronder een Spitfire die heeft deelgenomen aan D-Day, de historische landing van geallieerde troepen in Normandië, die vooraf ging aan de Slag om de Schelde.
In Terneuzen is het op het Vrijheidsplein de hele dag feest: er is muziek van MAAN, Roel van Velzen, Ben Caplan en Lavinia Meijer. Er is ook een Vrijheidsboulevard met verhalen over de bevrijding van Zuid-Nederland. Aan de vooravond van de viering zijn er in Vlissingen speciale activiteiten. De Britse mijnenveger HMS Hurworth (Huntklasse) vuurt daar saluutschoten af vanaf de Westerschelde om de onthulling van de Roll of Honour aan de Oranjedijk kracht bij te zetten. Op deze twintig meter lange 'roll' staan namen van de 69 gevallen bevrijders van Vlissingen.
De viering op 31 augustus, georganiseerd door Het Nationaal Comité 4 en 5 mei, de gemeente Terneuzen en de provincie Zeeland, is de start van een jubileumjaar - in 2019 en 2020 wordt met verschillende activiteiten en bijeenkomsten gevierd dat Nederland 75 jaar geleden is bevrijd.
Meer informatie over de herdenking is te vinden op de site vrijheid.nl.
Foto's deelnemende schepen Zr.Ms. Evertsen eerder dit jaar in de Middellandse Zee als vlaggenschip van NAVO-eskader SNMG2. (Foto: Hans van Pijkeren)
De Mahu, de laatste varende mijnenveger van de Van Straelenklasse. (Foto: FaceMePLS/ CC By 2.0)
De Bernisse, de voormalige Belgische AMS 60-mijnenveger BNS Spa. (Foto: Raphodon/ CC By 3.0)
De Naaldwijk, hier op een foto in actieve dienst. (Foto: Koninklijke Marine/ Nederlands Instituut voor Militaire Historie)
De Zeefakkel als schip van het Zeekadetkorps Hellevoetsluis. (Foto: Zk2mike/ CC By 3.0)
M-fregat BNS Leopold I (ex-Hr.Ms. Karel Doorman) voor de kust van Afrika. (Foto: Belgische marine)
De Amerikaanse torpedobootjager USS Ramage (Arleigh Burkeklasse). (Foto: US Navy)
