Dat de marine moet snijden in de plannen voor 2021 heeft te maken met structureel hogere kosten. Met gelijkblijvende budgetten, keren de tekorten ook na 2021 terug, dat meldt een woordvoerder aan Marineschepen.nl. In dit artikel meer over de maatregelen voor 2021.
Mijnenjager Zr.Ms. Urk gaat tegen de kant en is op weg naar een onbekende bestemming: vervroegde uitdienststelling? (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Gisteren maakte de marine middels een videoclip bekend dat er maatregelen moeten worden getroffen om een sluitende begroting te kunnen presenteren. Marineschepen.nl schreef er zondagavond een artikel over dat maandag veelvuldig is gelezen. En dat is begrijpelijk, omdat dit ook voor veel personeelsleden nieuws was.
"Als er geen corona was geweest, hadden we alle commandanten en chef der equipages uitgenodigd voor presentaties en uitwisseling van gedachten", zegt de marinewoordvoerder in een telefonisch onderhoud met Marineschepen.nl. "Dan kom je al snel op 150 personen en dat kan nu niet."
De marine wilde snel en transparant communiceren over de maatregelen, en besloot dat te doen middels het publiek toegankelijke personeelsblad Alle Hens.
Structureel hogere kosten
Hoewel in de reacties op het bericht van zondag vaak het woord bezuinigingen te lezen was, gaat het niet om bezuinigingen die vanuit Den Haag (of de EU) zijn opgelegd. Het Commando Zeestrijdkrachten (CZSK) krijgt volgend jaar namelijk hetzelfde budget als in 2020, maar daar kan het CZSK minder mee. De oorzaak van de dreigende tekorten zijn hogere kosten. Er was geen sprake van één tegenvaller of een tijdelijke kostenpost, het gaat om een combinatie. Bijvoorbeeld de arbeidsvoorwaarden die zijn verbeterd, maar waar de kosten hoger van zijn dan verwacht. Daarnaast zijn oude schepen duur in onderhoud, de Nederlandse marineschepen worden steeds ouder en dus duurder. Een andere oorzaak is meer in het algemeen dat veel zaken duurder zijn geworden, vooral militaire spullen.
Het zorgelijke is dat de problemen dus niet met één zuinig jaar zijn opgelost. Er zal structureel meer geld bij moeten komen of de marine zal ook in de toekomst minder moeten doen.
Bijsturen
Het bijsturen om binnen de begroting te blijven is van alle tijden, maar in het verleden had de marine meer ruimte binnen het eigen budget om te schuiven. Die ruimte lijkt niet meer aanwezig. Wat bijvoorbeeld in het verleden gedaan werd om dreigende tekorten op te lossen, was het geld dat door vacatures overbleef, te gebruiken voor reserve-onderdelen. Dat kan niet meer.
De Canon van de Koninklijke Marine is nu ook in de webshop van Marineschepen.nl te koop. Prijs: € 29,99. (Beeld: Uitgeverij Walburgpers)
Mes moet aan drie kanten snijden
Bij het selecteren van de maatregelen die in ieder geval voor 2021 de problemen moeten oplossen, is geprobeerd om niet alleen naar het geld te kijken. "We hebben over de hele breedte gekeken. Je wilt dat het mes aan drie kanten snijdt: het moet geld opleveren, we willen mensen elders inzetten en we willen dat de opdracht van de CDS [commandant der Strijdkrachten, JK] nog steeds uitgevoerd kan worden."
Zoals gisteren bekend gemaakt wordt een mijnenjager uit de vaart genomen. Het gaat om Zr.Ms. Urk. De bemanning van dit schip wordt niet naar huis gestuurd. Met hen zijn persoonlijk afspraken gemaakt, zo meldt de marine, over vervolgfuncties. Enkelen worden herverdeeld over andere Mijnendiensteenheden (zij vullen vacatures in), anderen blijven op de Urk totdat de eenheid uit de vaart is genomen en het nodige detail is afgestort, weer anderen sorteren al voor op de toekomst door geplaatst te worden op de Geosea waarmee wordt voorbereid op de komst van de nieuwe mijnenbestrijdingsvaartuigen. De marine kwam ook personeel tekort op de Geosea. Dit was al de bedoeling, maar dan later.
En wat gebeurt er met de Urk? Dat is nog onzeker. Mogelijk wordt deze in reserve genomen, maar het bijna 34 jaar oude schip zou ook uit dienst gesteld kunnen worden.
Defensie krijgt meer geld
Er wordt niet bezuinigd op Defensie. In totaal krijgt Defensie ruim een miljard euro extra in 2021, en het Defensiebudget komt dan op ongeveer 11 miljard euro. Veel geld gaat echter naar het Defensie Materieel Fonds, verder krijgen de landmacht, Defensie Ondersteunings Commando (DOSCO) en het kerndepartement hun te besteden geld en dat is meer dan de kleine 800 miljoen voor de marine. De luchtmacht krijgt nog iets minder dan de marine. De begroting liet op Prinsjesdag ook zien dat de marine, of beter het Commando Zeestrijdkrachten (CZSK), meer zou krijgen als de gelden naar het Defensie Materieel Fonds worden verrekend, maar dat is niet wat men nu in Den Helder ervaart. De begrotingen waar mee gerekend wordt, wijken nauwelijks af van 2020.
Oude vloot met minder onderdelen
Een andere maatregel is minder reserve-onderdelen aanschaffen. Jaren geleden leverde dat grote problemen op. Toch voelt de marine zich genoodzaakt weer op dit punt te korten. Daar moet wel bij gezegd worden dat er afgelopen jaren weer meer onderdelen zijn ingekocht.
De stop op burgerpersoneel is minder ernstig dan het lijkt, de marine zit op dit moment al boven de vulling van 100%.
Zr.Ms. Zeeland op de Noordzee. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Patrouilleschepen minder op de Noordzee
Het uitstellen van onderhoud van Zr.Ms. Zeeland betekent dat er minder taken kunnen worden volbracht door de patrouilleschepen. De West blijft de prioriteit voor deze OPV's, die taken zal de marine kunnen blijven doen. Maar de OPV's waren ook actief op de Noordzee, dat zal de marine met een OPV tegen de kant, minder kunnen doen.
Ook hier snijdt het mes aan meerdere kanten. Want uitstel van onderhoud scheelt geld, het scheelt ook capaciteit bij de Dienst Materieële Instandhouding (DMI). En bij DMI liggen nog Portugese M-fregatten voor een update, er kan dus meer aandacht naar die schepen zodat zij ook weer op pad kunnen.
Mariniers geen jungletraining wel naar Verenigde Staten
Over het Korps Mariniers werd gisteren bekend dat er oefeningen geannuleerd zouden worden. Concreet gaat het om de jungletraining en een life firing exercise te Curacao. Volgens de woordvoerder is dat een kwestie van prioriteiten, want de bergtraining en de wintertraining in Noorwegen gaan wel door. Evenals een grote oefening in de Verenigde Staten. "Daar kunnen we gebruik maken van een groot oefengebied, met vliegtuigen en vuursteun, iets dat we anders niet kunnen bieden", zegt de woordvoerder.
Niet dramatisch
Wat voor het Korps Mariniers geldt, geldt ook voor andere delen van de marine: sommige dingen gaan niet door, heel veel andere wel. De marine wil bij monde van de woordvoerder benadrukken, "dat ook niet te dramatisch moet worden gedaan over de maatregelen. De marine ligt niet stil in 2021. Als je het OJP [Operationeel Jaarplan, JK] bekijkt, dat is geen leeg blad. De mariniers gaan naar de VS, de Evertsen gaat naar de Oost met een Brits eskader, er is veel inzet in NAVO-eskaders."
