Volgens Elsevier Weekblad kan Nederland geen fregatten richting de Straat van Hormuz sturen, omdat de kanons van de zes fregatten niet zouden werken. Dat de kanons van de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF'en) verouderd zijn en gebreken vertonen, is een feit, maar dat ook het kanon van Zr.Ms. Van Speijk niet gebruikt zou kunnen worden is volgens het Hoofd Technische Dienst van het schip niet waar.
76mm Oto Melara-kanons van Zr.Ms. Van Speijk en patrouilleschip Zr.Ms. Holland. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
"De sterk verouderde boordkanonnen op de zes marinefregatten kampen met ernstige storingen en zijn feitelijk buiten gebruik gesteld. Het kabinet beslist volgende week over deelname aan een missie naar de Straat van Hormuz, maar kan eigenlijk geen fregat sturen," begint het artikel in Elsevier Weekblad vandaag. Een bron zou tegen Elsevier gezegd dat het kanon van M-fregat Zr.Ms. Van Amstel niet zou werken omdat de afgeschoten granaten voortijdig explodeerden.
Nederland overweegt momenteel een fregat te sturen naar de Straat van Hormuz om daar koopvaardijschepen te beschermen tegen aanvallen. De dreiging ter plaatse bestaat uit een combinatie van snelle aanvalsbotjes met explosieven of raketten, onderzeeboten, antischipwapens vanaf land en vanaf schepen. Voor in ieder geval de kleine bootjes zijn de kanons een belangrijk onderdeel van de verdediging, deze wapens kunnen ook ingezet worden tegen luchtdoelen. Andere middelen zijn de .50 of MAG-machinegeweren, de Goalkeeper en zelfs NATO Sea Sparrow-raketten kunnen ingezet worden tegen zeedoelen.
Als de kanons niet werken, kan ook geen schip worden gestuurd, is de redenering van Elsevier. Wat is er aan de hand met de kanons? Doen ze het echt alle tien niet? Dat lijkt sterk overdreven. Of alleen de zes op de fregatten niet? (Want de OPV's hebben dezelfde kanons als de M-fregatten.)
Even een foto van de twee scheepsklassen waar we het over hebben. Links een Luchtverdedigings- en Commandofregat met het 127mm Oto Breda kanon (schip uit 2001, kanon circa 1969). Rechts een M-fregat (de Van Speijk) met een 76mm Oto Melara uit de jaren '90. De kanons van de LCF'en worden vervangen, deze vertonen regelmatig gebreken. De M-fregatten zijn ouder (en daar zijn ook gebreken, maar dat is een ander verhaal), maar hebben een jonger kanon dat beter werkt. Dat kanon wordt niet vervangen. Beide kanons zijn gemaakt door een Italiaans bedrijf dat nu Leonardo heet. De 76mm Oto Melara is een succesproduct en in gebruik bij zestig marines over de hele wereld. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Allereerst het 76mm kanon van de Van Speijk, immers dat schip wordt genoemd om richting de Straat van Hormuz te gaan als de regering daartoe besluit. Volgens het Hoofd Technische Dienst (HTD) van Zr.Ms. Van Speijk, verantwoordelijk voor de technische en wapentechnische systemen aan boord, is er met het kanon niets aan de hand. Het schip, momenteel op zee, heeft afgelopen maanden zeker twee schietoefeningen met het kanon afgerond. De laatste oefening had in juni plaats en toen werkte het kanon goed.
De 76mm kanons van de M-fregatten stammen uit de jaren '90 en zijn net als het platform op leeftijd, maar de museale kanons staan aan boord van de LCF'en. Deze Oto Breda werden dit jaar precies 50 jaar geleden geproduceerd. De 127mm kanons zijn dus dringend aan vervanging toe, al wordt er nog wel zo nu en dan mee geschoten. Maar al ruim tien jaar geleden schreef de toenmalige staatssecretaris van Defensie Jack de Vries aan de Tweede Kamer: "Er treden regelmatig defecten op bij de tweedehands Oto Breda 127mm kanons, veroorzaakt door het langdurige gebruik."
In juni 2016 werd daarom door de minister van Defensie Jeanine Hennis de verwerving van een nieuw kanon aangekondigd. De A-brief verscheen in mei 2018 en volgens het Materieelprojectenoverzicht van september 2018 zou de invoering van het nieuwe kanon lopen van 2019 t/m 2023. Dat lijkt iets vertraagd. Volgens een woordvoerder van het ministerie van Defensie wordt verwacht dat in 2020 het contract wordt getekend voor de nieuwe kanons, geschat wordt dat in 2023-2024 de nieuwe wapensystemen worden geleverd en geplaatst. Overigens zijn er maar weinig aanbieders van kanons en zijn er slechts twee 127mm kanons die aan de eisen voldoen: het nieuwe kanon van Leonardo en de Mk 45 Mod 4 van BAE Systems.
Elsevier Weekblad spreekt van een ander wapen dat wel op de Nederlandse schepen zou staan: "Vijandelijke helikopters of speedboten kunnen worden afgetroefd met zeer sterke laserwapens die de piloot of de roerganger verblinden. Meestal keren zij dan om." Voor zover bekend bij Marineschepen.nl is een dergelijk "dazzler"-wapen niet bij de Nederlandse marine operationeel. Hoewel een dergelijk wapen wel van pas zou kunnen komen (en bij steeds meer marines z'n intrede doet) in een scenario met aanvallen door veel snelle bootjes.
Al met al zijn de problemen met de kanons niet zo groot dat er geen schip naar de Straat van Hormuz gestuurd kan worden.
