Na de decennialange bezuinigingen op Defensie, heeft de krijgsmacht er jaarlijks weer wat geld bij gekregen. Maar er is veel meer geld nodig om het materieel en personeel van nu het werk te kunnen laten doen en om te voorkomen dat er voor het materieel van de toekomst te weinig geld kan worden gereserveerd.
Zr.Ms. Karel Doorman (A833) met in de verte het gebouw Albatros, waar de marineleiding kantoor houdt. Archieffoto. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Vanochtend publiceerde Trouw een uitgebreid interview met de operationele commandanten, waaronder dus vice-admiraal Rob Kramer, commandant Zeestrijdkrachten. In een openhartig interview vertellen de admiraal en generaals over hun problemen: er is te weinig geld om te varen, vliegen en rijden. Er is te weinig geld voor personeel. Er is te weinig geld voor munitie en reserve-onderdelen.
Het geluid is natuurlijk niet nieuw. Demissionair minister van Defensie Ank Bijleveld benadrukte in aanloop naar de verkiezingen nog dat er fors meer geld bij moet, in een uitgelekt document dat in handen van De Telegraaf viel stond dat er dit jaar nog honderden miljoenen euro's bij moeten. Maar ook in het verleden werd door de voorgangers van Kramer, LGENMARNS Rob Verkerk en VADM Matthieu Borsboom gepleit voor meer geld.
Bijzonder is nu dat Defensie de boodschap zo eensgezind en in duidelijke woorden probeert over te brengen.
Voor de marine was vorig jaar al duidelijk dat dit jaar geschrapt moet worden in de plannen om binnen budget te blijven: een mijnenjager werd uit de vaart gehaald, oefeningen geannuleerd en onderhoud uitgesteld.
De timing van de noodkreet heeft alles te maken met de gesprekken die de politieke partijen na de verkiezingen gaan voeren, zodra de rust er is weergekeerd. Daarnaast is dit ook het moment dat de operationele commandanten hun zorgen kunnen uiten zonder dat de minister of staatssecretaris in de problemen kan komen -iets waar de Defensietop vaak voor vreest.
De meeste pijn ook zit bij de operationele commandanten. Steeds meer schepen in Den Helder liggen tegen de kant door allerlei problemen. De vloot wordt ouder en er is te weinig personeel.
Grotere problemen voor de toekomst verwacht
Zijn er dan ook acute problemen rond vervangingsprojecten zoals nieuwe onderzeeboten en fregatten? Marineschepen.nl heeft begrepen dat budgettekorten geen nieuwe problemen op de korte termijn bij de materieelsprojecten veroorzaken.
Op de langere termijn zou dat echter wel kunnen. Er gaat namelijk nu begroot worden voor de toekomstige projecten, zoals de vervangers van de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF'en). Men moet rekenen met het budget dat er nu is of dat verwacht wordt. Als er weinig geld valt te reserveren, is de kans ook groot dat de marine over tien jaar tegen een te krap budget voor bijvoorbeeld de nieuwe LCF'en aanloopt. Dat effect wordt versterkt door hard stijgende kosten van bijvoorbeeld wapensystemen. We hebben bij het Combat Support Ship gezien wat te kleine begroting kan betekenen voor een schip.
Dat te krappe budget van omstreeks 2030 heeft z'n herkomst in het heden, maar kan in 2030 niet zondermeer worden aangepast. Als het al mag is het een budgetoverschrijding.
