Marineschepen.nl
 
   
 

Contract Combat Support Ship ondertekend


Door: Jaime Karremann
Bericht geplaatst: 19-02-2020 | Laatst aangepast: 19-02-2020


Vandaag hebben Damen en Defensie het contract ondertekend voor de bouw van het Combat Support Ship, dat de naam Zr.Ms. Den Helder zal krijgen. Het is de eerste contractondertekening voor de bouw van een nieuw marineschip sinds in 2009 'halfzuster' Zr.Ms. Karel Doorman werd besteld. De contractondertekening had daarom ook plaats op de brug van de Doorman.

De Waard en Damen
De nieuwe CEO van Damen, Arnout Damen, en directeur DMO, VADM Arie Jan de Waard. (Foto: Defensie)

Zo'n drie jaar geleden zette de Defensie Materieel Organisatie (DMO) de eerste stappen richting het Combat Support Ship (CSS). Vandaag was eindelijk, een half jaar later dan oorspronkelijk gepland, het moment dat het contract ondertekend kon worden. "Het is een belangrijke mijlpaal," zegt kapitein ter zee (TD) Glijn van Marion, sinds enkele maanden projectleider van het CSS. "Damen staat in de startblokken om op volle snelheid de engineering te gaan doen en uiteindelijk is CZSK [Commando Zeestrijdkrachten] er bij gediend om zo snel mogelijk het schip in gebruik te nemen. Dus elke maand dat we eerder kunnen beginnen met de bouw, is ook weer een maand eerder opgeleverd aan CZSK."



Overleven op export
Met de Den Helder krijgt de marine, over vier jaar, eindelijk de vervanger van Zr.Ms. Amsterdam, het bevoorradingsschip dat in 2014 werd verkocht. Damen mag na vele jaren weer een Nederlands marineschip bouwen. De afgelopen jaren bouwde het bedrijf marineschepen voor onder andere Indonesië en Marokko, afgelopen weken leverde het marineschepen op aan Mexico en Pakistan en begon het onlangs aan schip voor Nigeria. Ook won Damen recent de aanbesteding voor de bouw van de Duitse MKS 180-fregatten.

Er zijn maar weinig marinewerven die elf jaar zonder opdracht van de thuisklant moeten zien te overbruggen, zeker niet als ze de enige marinewerf in een land zijn. Werven in Duitsland, Spanje, Italië, Turkije, bouwen continu voor hun 'eigen marine'. Het bouwen voor de thuisklant levert vaak de meest innovatieve schepen op en is een varend visitekaartje.



Daarom kijkt men bij Damen Schelde Naval Shipbuilding (DSNS) in Vlissingen erg uit naar een opdracht van de Koninklijke Marine. Die is er nu. "We zijn erg blij en dankbaar dat we na elf jaar mogen bouwen," zegt Richard Keulen, directeur verkoopondersteuning bij DSNS. "We bouwen al honderd jaar schepen voor de Nederlandse marine en we zijn blij dat we er mee door kunnen gaan. Als wij geen hoofdaannemer waren geweest voor Nederland, hadden we ook nooit de MKS 180-aanbesteding kunnen winnen. Maar het is niet alleen voor ons belangrijk, het is belangrijk voor de hele Nederlandse industrie."

Keulen deelt een lijst met honderd bedrijven die in Nederland zijn gevestigd en diensten en/ of producten gaan leveren voor het CSS. Op de lijst staan namen zoals Heinen & Hopman (o.a. luchtbehandeling), Van Dam (blastwerende deuren) en MARIN (onderzoek). Een deel van deze bedrijven heeft al werk verricht voor het nieuwe schip, met anderen zal na deze contractondertekening met Damen een contract gaan ondertekenen.

CSS
De meest recente artist impressie van het Combat Support Ship. (Beeld: Damen)

Samenwerking
"Daarnaast is het goed," vervolgt Keulen, "om weer met DMO [Defensie Materieel Organisatie] samen aan een schip te werken. We moeten die relatie vitaal houden om dit soort complexe projecten goed te kunnen blijven realiseren."

Volgens Van Marion is de ervaring die is opgedaan in dit project van belang voor toekomstige projecten, omdat binnen Defensie zelf ook veel is veranderd. "We weten nu goed waar we op moeten letten, wat we moeten voorbereiden en welke directies we moeten informeren. Alles wat we tot nu toe hebben gedaan, is dus ook een hele goede aanloop naar de volgende projecten zoals de vervanging van M-fregatten."

Morgen beginnen
Hoewel Damen al langer bij het CSS-project betrokken is, is de contractondertekening meer dan een formaliteit. Van Marion: "Nu gaan er allerlei processen in werking. Nu wordt er 100% van de capaciteit bij DSNS op gezet, de eerste betalingen gaan plaatsvinden. Damen gaat contracten sluiten met onderleveranciers. Dat kan niet plaatsvinden zolang er geen overeenkomst tussen de Staat der Nederlanden en Damen bestaat. De eerdere samenwerking had plaats op basis van een contract voor de projectdefinitiefase. Wat we nu hebben getekend is echt het bouwcontract.

"We werken al jaren met DMO aan het CSS," zegt Keulen over het project waar geen aanbesteding aan vooraf ging. "We hebben al best veel bereikt. Er is een bestek geschreven, er zijn contractdocumenten opgesteld, tegelijk met technische documentatie. En dat allemaal natuurlijk binnen de kaders van 'product, tijd en geld'."

"In de volgende fase gaan we de engineering voortzetten en beginnen met het inkoopproces. Sommige producten hebben een levertijd van een jaar. Dan volgt de detailed design en vervolgens begin 2021 de bouw," zegt Keulen.

Voor DMO betekent het ook een nieuwe fase in de samenwerking. Een fase die projectleider Van Marion overigens goed kent, want hij was als technisch coördinator betrokken bij de bouw van de Karel Doorman. Van Marion: "Wij gaan nu het proces opstarten om alle engineeringproducten van Damen Schelde te beoordelen. Daar beginnen we vanaf morgen mee. Dat betekent ook dat we met een ander team van Damen gaan werken. Tot op heden werkten we met het proposalteam, vanaf morgen met het projectteam van Damen Schelde. Dus we gaan bijvoorbeeld een projectleidersoverleg opstarten, een technisch overleg en op basis van de afspraken het project uitvoeren."

Het schip wordt in Roemenië gebouwd en daarna afgebouwd in Den Helder. Keulen: "In Den Helder wordt het schip voorzien van de SEWACO [sensor-, wapen- en commandosysteem], en moet je denken aan installatie, integratie en inbedrijfssteling."

Halfzuster
Het Combat Support Ship (CSS) bouwt door op het Joint Support Ship (JSS) Zr.Ms. Karel Doorman vanuit het oogpunt van familievorming en kostenreductie. Dat betekent echter niet dat de 'bevoorradingselementen' van de Doorman zomaar naar het CSS gesleept kunnen worden. "We hebben allerlei nieuwe eisen moeten accommoderen," zegt Keulen. "De techniek is verder gegaan in de afgelopen elf jaar en het schip moet ondanks het halfzuster-idee wel klaar zijn voor de toekomst. Dus moesten we goed kijken welke elementen we moesten of wilden vernieuwen en welke we zoals op het JSS wilden houden. Dat was een flink en ingewikkeld traject en het is ook een complexer schip geworden."

"Een voorbeeld van verbetering is cybersecurity, die is nu geavanceerder dan die op die van de Karel Doorman," zegt Van Marion. "Maar ook LED-verlichting, energiezuinige diesels die bovendien minder uitstoot produceren."

Keulen: "Maar het halfzuster-idee heeft wel geholpen. Want de basis van het JSS was goed. Het JSS en CSS hebben zichtbare en onzichtbare parallellen, zoals hulpwerktuigen en kranen, de brandblusinstallatie, luchtbehandeling, commandocentrale en brug."



Toekomst
Er zijn meer vernieuwingen die niet zichtbaar zijn, maar wel van groot belang zijn voor de toekomst. Namelijk meer aandacht aan het traject ná de oplevering. KTZ Van Marion: "Wat bij vorige projecten vaak gebeurde was dat als we projecten niet binnen budget konden krijgen, dat we dan al heel snel bezuinigden op instandhoudingsvoorbereiding. We hebben bij dit project heel bewust gekozen om dat niet te doen. We hebben een flink deel van het projectbudget aangewend voor instandhoudingsvoorbereiding. De ondersteuning aan de ingebruikname van het schip is daardoor veel beter op orde."

Het is echter niet alleen een kwestie van geld geweest. "Voorheen werd het meer eenzijdig vanuit DMO gedaan, maar nu wordt samen met DMI [Directie Materiële Instandhouding] gewerkt aan de instandhoudingsvoorbereiding," zegt Van Marion.

Keulen: "Uit de engineering komt kennis voort die gebruikt wordt voor de instandhouding van het schip gedurende de levensduur. Dat levert voorspellingen op op gebied van instandhoudingskosten. Hierdoor kan het schip efficiënter worden onderhouden en in gebruik zal het schip hierdoor goedkoper zijn."

Indienststelling
Wanneer het Combat Support Ship in dienst wordt gesteld, is nog niet bekend. "Die datum stellen we vast zodra het schip in Den Helder is," laat Van Marion weten, "maar dat zal in de tweede helft van 2024 zijn."

In 2025 moet het nieuwe bevoorradingsschip Zr.Ms. Den Helder operationeel zijn.

comments powered by Disqus


Marineschepen.nl
Contact
Over deze site
Privacy
Adverteren
Blijf op de hoogte via:
Twitter
Facebook
Instagram
Copyright
Alle rechten voorbehouden.

Sinds 13 augustus 2001



Menu
Nieuwsoverzicht

Gerelateerde artikelen
Overeenstemming over CSS

Contractondertekening CSS in oktober

CSS gekort op wapens en sensoren

Interview projectleider CSS