Chinese maritieme gevechtsvliegtuigen hebben gisteren voor het eerst deklandingen gemaakt op de Liaoning. De landingen op het eerste vliegkampschip van het communistische land waren een succes, zo meldde het Chinese staatspersbureau Xinhua vandaag. Voor China is de landing, na de indienststelling van de carrier op 25 september, een belangrijke mijlpaal in het vliegkampschepen-programma.
Eerste beelden vanaf de Liaoning. (Bron: Reuters)
Na de indienststelling vertrok de 304,5 meter lange carrier naar zee voor tests en trainingen, waarbij de Shenyang J-15 Flying Shark uitgebreid werd getest. De J-15 gevechtstoestellen hebben meerdere starts en landingen gemaakt. Volgens het staatspersbureau waren de tests een succes en sloten het schip en de vliegtuigen goed op elkaar aan.
Een J-15 landt op het Chinese vliegkampschip. (Foto: Xinhua)
De multirole fighters zijn geschikt voor luchtgevechten en aanvallen op zowel grond- als zeedoelen. De J-15 lijkt sterk op de Russische SU-33. China vergelijkt de J-15 zelf ook graag met de Amerikaanse F-18.
De eerste deklanding betekende tevens het debuut van de J-15 op een varend platform.
Het 300 meter lange schip is één van de grootse vliegkampschepen ter wereld. Alleen de Amerikaanse schepen van de Nimitz klasse zijn groter. Aan boord van de Chinese reus werken ruim 2.500 mensen en er is plaats voor een airwing van maximaal 50 toestellen (inclusief 24 vliegtuigen).
De verwachting is dat China de Liaoning voor opleiding en training van bemanning en vliegers zal gebruiken. Het land is naar verluidt bezig met het bouwen van nog twee vliegkampschepen. Overigens is er voor de opleiding van marinevliegers ook een vliegdek op land nagebouwd, waarmee het landen en starten vanaf een vliegdek kan worden beoefend.
Liaoning vertrekt in 2011 voor de proefvaart.
Jaren voorbereiding
Aan de eerste landing op de Liaoning is vele jaren aan voorbereiding vooraf gegaan. Toen China de romp van de Varyag uit de Oekraïne liet komen, was het land echt een "marinedwerg". De VS spraken even daarvoor nog gniffelend over een eventuele Chinese aanval op Taiwan als "a million man swim"; China had op maritiem vlak nauwelijks middelen om iets serieus op zee te ondernemen en dus zou het leger moeten zwemmen om eilanden in te nemen.
China had echter van de marine haar hoogste prioriteit gemaakt en wist vele stappen vooruit te maken. Niet alleen op amfibisch vlak verschenen nieuwe schepen (de zwem-grap is al lang verleden tijd!), het heeft nu dus ook een vliegkampschip.
Om te kunnen opereren met een carrier moet je natuurlijk eerst zo'n platform hebben. Met enig geluk lag er een in de Oekraïne. Na een reis van bijna 2(!) jaar kwam het aan in China, maar meer dan een roestige romp was het niet. Stapje voor stapje ging het project vooruit en na 10 jaar "timmeren" leek het op een echt vliegkampschip. Overigens hebben veel deskundigen lang getwijfeld aan of China überhaupt het vliegkampschip kon afbouwen.
De afbouw duurde lang, maar veel korter had ook niet veel nut gehad. Want aan alleen een romp heb je niets. Soms wordt gedacht dat je ieder vliegtuig op een vliegdek kan laten landen, maar dat is niet zo. Voor boven zee heb je ivm veiligheid een tweemotorig toestel nodig, voor de landing een extra sterk landingsgestel, een haak voor de remkabels en de juiste software. China had geen vliegdekschip-toestel, dus moest het die ook bouwen. Mogelijk is een Russisch SU-33 marinevliegtuig in Chinese handen gekomen, waarna China een eigen variant wist te bouwen: J-15 Flying Shark.
Twee J-15's op het vliegdek van de Liaoning. (Foto: Xinhua)
Uiteraard was binnen de marine geen tot nauwelijks ervaring met vliegkampschepen. Dus moesten handleidingen, doctrines en trainingen worden geschreven. Vliegers, de bemanning en personeel op de wal moesten op alle niveaus worden omgeschoold.
Voor trainingsdoeleinden van de vliegers en het vliegdekpersoneel werd een enorm gebouw neergezet in het binnenland met een heus vliegdek als dak. Hier konden de marinevliegers oefenen op wat als moeilijkste wordt gezien binnen de luchtvaart: het landen op een vliegdek. Dit is zo lastig omdat het dek van een vliegkampschip veel te kort is voor de vliegtuigen die er op moeten landen. Daarom worden remkabels gebruikt. Maar als een vlieger het slingerende vliegdek na een urenlange vlucht nadert, vliegend op de laatste liters kerosine, moet hij wel heel precies met de juiste hoek en snelheid die postzegel naderen. En vervolgens een remkabel weten te pakken.
Over remkabels gesproken: een jaar terug had China ze niet en leek het erop dat niemand buiten China ze wilde leveren. Dat leek een serieus probleem te worden, maar is nu blijkbaar toch opgelost.
Aan de ogenschijnlijk eenvoudige landingen van deze week is dus heel wat vooraf gegaan. De criticasters zijn de mond gesnoerd en China zet nieuwe stappen: van marinedwerg naar marinegrootmacht. Overigens wel precies op het moment dat de relatie met buurlanden als Japan gespannen is.
Een J-15 heeft één van de remkabels te pakken en is tot stilstand gekomen. (Foto: Xinhua)
