KTZ Marc de Natris, duo-voorzitter van de belangenvereniging GOV | MHB maakt zich grote zorgen over de slagkracht van Defensie: "zonder investeringen maken onze militairen geen schijn van kans tegen een moderne tegenstander" en pleitte tijdens de rondetafelconferentie in de Tweede Kamer voor verkoop van de patrouilleschepen in ruil voor fregatten. Naar verwachting verschijnt in februari de Defensienota, die zorgt echter voor veel extra vertraging.
De patrouilleschepen kunnen zich in een oorlogssituatie niet verdedigen en zouden zo snel mogelijk moeten worden verkocht, aldus de GOV|MHB. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
De problemen voor Defensie worden steeds zorgelijker en complexer, oplossingen lijken verder weg dan ooit. Een belangrijke oorzaak voor de zorgen is de toenemende en steeds complexere dreigingsbeeld. Die dreiging is de laatste jaren snel toegenomen, maar de Nederlandse Defensie is daar niet op aangepast. Sterker, er is een kans dat de komende jaren delen gaan verdwijnen. Dat vreest kapitein ter zee De Natris. De Natris is behalve duo-voorzitter van GOV|MHB ook voorzitter van de Koninklijke Vereniging voor Marineofficieren (KVMO).
"Bovenop de 1,5 miljard die er nu in vier jaar bij komt voor Defensie, zijn geen plannen voor weer extra geld. Met die 1,5 miljard kunnen we alles doen wat we nu doen, maar niets extra's," zegt de marineofficier tegen Marineschepen.nl.
Zowel de land-, luchtmacht als marine willen investeren. Volgens De Natris is er wel geld voor vervanging van de mijnenjagers, M-fregatten en onderzeeboten, maar meer ook niet. "Dus of er komt meer geld bij, of er gaat wat verdwijnen," zegt De Natris.
'Verkoop de patrouilleschepen'
De discussie over wie het beetje extra geld krijgt heeft plaats in een tijd dat andere landen hun wapenarsenaal uitbreiden en moderniseren. De Natris: "Terwijl de Tweede Kamer discussieert of we nog wel onderzeeboten moeten hebben en of we wel een F-35 moeten willen, lopen de spanningen wereldwijd op."
De Natris vreest voor militairen die worden ingezet in een oorlogssituatie als er niet wordt geïnvesteerd, blijkt ook uit zijn column van vandaag op KVMO.nl: "[onze politici] dienen er rekening mee te houden dat op het moment dat onze militairen in het hoogste geweldspectrum moeten worden ingezet zij niet zullen terugkomen daar zij geen schijn van kans zullen maken tegenover een betere, modernere en innovatiever uitgeruste tegenstander. Met onze patrouillevaartuigen, bijna 25 jaar oude M-fregatten, Bushmasters en aan vervanging toe zijnde F-16's ga je immers niet ver komen."
Al langer is bekend dat bijvoorbeeld de M-fregatten, zelfs als ze in optimale conditie zouden zijn, niet opgewassen zijn tegen een moderne tegenstander. Zo stammen de NATO Sea Sparrows, die als verdediging tegen luchtdoelen dienst doen, uit de jaren '70 en zijn niet bedoeld voor snelle antischeepswapens.
Het gebrek aan slagkracht is dus eigenlijk het punt dat zou moeten worden aangepakt. Dat kan niet voor 1,5 miljard. "Want er gaan twee fregatten weg en er komen twee fregatten voor terug. Terwijl je nu eigenlijk naar acht fregatten zou moeten," zegt De Natris.
Donderdag pleitte De Natris tijdens de rondetafelconferentie in de Tweede Kamer daarom voor een andere noodoplossing met het huidige beperkte budget: verkoop van de patrouilleschepen van de Hollandklasse. "De OPV's kunnen zichzelf niet verdedigen. Daarom zouden we afscheid van ze moeten nemen en ze zo snel mogelijk moeten verkopen. In ruil daarvoor zou je nog vier fregatten moeten aanschaffen. Want die kun je wel inzetten in oorlogssituaties. Het is mooi dat je bushmasters [een wielvoertuig van de landmacht, JK] hebt en OPV's, maar het kan nooit vervangend zijn, het is aanvullend. Maar nu is het vervangend, en dat is het probleem."
"Het liefst zou ik de OPV's willen behouden als aanvulling, naast meer fregatten. Maar ik verwacht niet dat dat kan," vult De Natris dat aan.
De vier OPV's werden ooit gekocht in ruil voor de verkoop van zes M-fregatten.
Defensienota 2018: vertraging op vertraging
Uit de Defensienota die in (vermoedelijk) februari 2018 gaat verschijnen zal blijken of er daadwerkelijk onderdelen zijn die zullen worden geschrapt. De Natris heeft niet de verwachting dat er veel aan slagkracht wordt verbeterd na de Defensienota, volgens hem zijn er genoeg politici tevreden met het "(verouderde) vredesleger".
Waar de Defensienota een oplossing moet zijn, veroorzaakt de nota juist nieuwe problemen. Volgens de kapitein ter zee liggen al maanden plannen en brieven klaar op het ministerie voor vernieuwing en modernisering van schepen en wapensystemen. Eerst was het wachten op de lange kabinetsformatie, nu op de Defensienota en straks op het onvermijdelijke debat dat zal volgen op de nota.
"De plannen liggen klaar, maar nee we gaan weer helemaal opnieuw beginnen met de discussie. Als dan eind februari die nota er ligt, gaan we dan direct uitvoeren? Er zal ongetwijfeld een debat over gevoerd moeten worden in de Kamer. Dan gaan er maanden overheen en kunnen de brieven na de zomer pas verstuurd worden," zegt De Natris.
Hierdoor lopen projecten als de vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit, vervanging kanon LCF'en en diverse moderniseringen van schepen, vertraging op. Daardoor neemt de slagkracht verder af en raken de oplossingen nog verder buiten bereik.