Orkaan Irma trok woensdagmiddag (NL tijd) over o.a. Sint Maarten en langs Saba en Sint Eustatius. De orkaan van categorie vijf, de zwaarste categorie, richtte aanzienlijke schade aan. Eenheden van marine en landmacht zullen met twee marineschepen zodra het kan hulp bieden. In dit liveblog updates over de ondersteuning.
13:15 uur | donderdag 7 september 2017 Liveblog gaat verder op nieuwe pagina
En wel hier.
13:03 uur | donderdag 7 september 2017 Land in zicht
Zr.Ms. Zeeland heeft Sint Maarten in het vizier. Commandant KLTZ Andre van der Kamp deelde zojuist de eerste foto's van het eiland, waar het nu 08:00 uur 's ochtends is. Vanaf de Zeeland zal nu een onderzoeksteam naar de kade in hoofdstad Philipsburg gaan om te kijken of er toch ergens afgemeerd kan worden door de Pelikaan en de Zeeland.
Eerste blik vanaf ZEELAND op St Maarten. Onderzoeksteam nu naar Philipsburg om kade te onderzoeken. Afmeer locatie voor PELIKAAN en ons. pic.twitter.com/RxoEhT5bnW
12:57 uur | donderdag 7 september 2017 Maak kennis met Zr.Ms. Pelikaan
Vaste kracht in de West is Zr.Ms. Pelikaan, het ondersteuningsschip ter plaatse. De Pelikaan is momenteel onderweg naar Sint Maarten en kan ook in moeilijk toegankelijke havens afmeren. Daarnaast beschikt het schip over duikers die een bijdrage kunnen leveren aan het weer toegankelijk maken van havens.
Zr.Ms. Pelikaan was afgelopen winter vier maanden in onderhoud, daarna werd het schip weer opgewerkt om op tijd gereed te zijn voor het orkaanseizoen. Onderstaande beelden zijn van afgelopen april.
11:57 uur | donderdag 7 september 2017 Havens ontoegankelijk
De havens van Saba, Sint Eustatius en Sint Maarten zijn ontoegankelijk voor de marineschepen. Er is wel ervaring met het toegankelijk maken van havens en zeker Zr.Ms. Pelikaan heeft eerder bewezen hier een oplossing voor te hebben, dat schip komt vandaag aan.
11:15 uur | donderdag 7 september 2017 Tweede video NH-90 op Sint Maarten
De helikopter van Zr.Ms. Zeeland landde tijdens de eerste vlucht naar Sint Maarten ook even op een voetbalveld om contact te maken met een Nederlandse officier der mariniers.
09:40 uur | donderdag 7 september 2017 Welke schepen kan Nederland nog meer inzetten?
De hulp die Zr.Ms. Zeeland en Zr.Ms. Pelikaan kunnen leveren is van grote waarde. Zij zijn met de juiste middelen al heel vroeg bij de getroffen gebieden. Gelet op de omvang van de schade zijn meer middelen, meer dan twee schepen, één helikopter en een aantal voertuigen, goed te gebruiken. Welke marineschepen komen dan in aanmerking? Van de grote drie zijn er nog twee aan het opwerken na reparatie/ onderhoud. Alleen Zr.Ms. Rotterdam is direct inzetbaar, maar dat schip is met Zweedse militairen onderweg richting Somalië om piraterij te bestrijden. De Rotterdam ligt momenteel in een haven in Kreta en zou (met een gemiddelde snelheid van 12 knopen) op z'n vroegst over 16 dagen bij Sint Maarten kunnen zijn. Dat is dus excl. een eventuele extra stop voor het laden van goederen/ wisselen van materieel.
Zr.Ms. Johan de Witt is net uit onderhoud en is nog niet operationeel inzetbaar. De Karel Doorman heeft wel meer gevaren na de binnenligperiode, maar vaart momenteel in de Oostzee zonder helikopters en zonder embarked forces. De laadcapaciteit van Zr.Ms. Karel Doorman is weliswaar gigantisch, het kost meer tijd om het schip gereed te maken.
08:44 uur | donderdag 7 september 2017 Beelden van de NH-90 en Zr.Ms. Zeeland
08:34 uur | donderdag 7 september 2017 Sint Maarten: zeker zes doden en plunderingen
De problemen op Sint Maarten zijn enorm. Het ziekenhuis is zwaar beschadigd en grotendeels dicht, de brandweerkazerne staat onder water, regeringsgebouwen zijn zwaarbeschadigd en het steunpunt van de kustwacht is getroffen. Ook de communicatie is platgelegd, alleen militaire communicatie is mogelijk. Dat zei LTZ Egbert Stoel vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal.
Over slachtoffers op het Nederlandse deel van het eiland is niets bekend, op het Franse deel zijn zeker zes doden te betreuren. Volgens de NOS zijn er plunderingen op het eiland en houden mensen zich niet aan de avondklok. Dat laatste gebeurde overigens ook niet nadat orkaan Luis Sint Maarten had getroffen. De Nederlandse militairen zijn hier op voorbereid, tijdens iedere Hurricane Exercise wordt ook geoefend op het handhaven van de openbare orde, inclusief het omgaan met ongeregeldheden.
07:44 uur | donderdag 7 september 2017 Eerste videobeelden vanuit de helikopter van Zr.Ms. Zeeland
Zr.Ms. Zeeland zond behalve foto's ook de gemaakte filmbeelden naar Marineschepen.nl. Deze beelden werden, net als de foto's uiteraard, woensdagavond lokale tijd gemaakt. Hier is opnieuw goed te zien hoe enorm de schade is. Vanaf de Zeeland wordt gemeld: "Na de passage van Irma hebben de mariniers op de eilanden patrouilles gelopen om de schade op de grond te inventariseren. Veel omgewaaide bomen, huizen zonder daken en plezierboten op het land is het beeld. In de haven van Sint Maarten liggen de containers over het terrein verspreid. Beeldmateriaal van op de grond is momenteel nog niet beschikbaar. "
07:41 uur | donderdag 7 september 2017 Franse marine zet fregatten in
Twee Franse fregatten van de Florealklasse, de Ventose en de Germinal, zullen hulp gaan bieden aan het Franse eiland St. Barth (Saint-Barthélemy) en het Franse deel van Sint Maarten. Beide eilanden werden frontaal getroffen door Irma. De twee fregatten zijn gestationeerd in Martinique en worden nu voorbereid op inzet.
06:27 uur | donderdag 7 september 2017 Eerste foto's vanuit de lucht
De grote schade op Sint Maarten is goed te zien vanuit de helikopter van Zr.Ms. Zeeland.
Van de jachthaven en winkels is weinig meer over. Links boven in beeld is Sang's Super Center te zien, dat gebouw lijkt nog redelijk intact. (Foto: Gerben van Es/ MCD
Het wereldberoemde Maho Beach is totaal weggeslagen. Het strand waar landende vliegtuigen vlak over de strandgangers vliegen alvorens te landen, is niet meer. Hetzelfde geldt voor de naastgelegen bars zoals Sunset Bar and Grill en Tortuga Beach Café. Een tegenvaller voor toeristen, maar een ramp voor de inwoners van Sint Maarten die afhankelijk zijn van het toerisme. (Zie in deze reportage over Zr.Ms. Friesland op Sint Maarten hoe het er eerder was.) (Foto: Gerben van Es/ MCD
Het lijkt er op dat veel huizen op Sint Maarten totaal onbewoonbaar zijn geworden. Zeker aan het begin van het orkaanseizoen en de vele regens die bij een storm komen kijken. (Foto: Gerben van Es/ MCD
De schade varieert, maar ieder gebouw moet wel beschadigd zijn op Sint Maarten. Sommige huizen hebben nog een dak, al zijn er ook velen waar het dak van af is gewaaid. (Foto: Gerben van Es/ MCD
Grote schade op het vliegveld van Sint Maarten, maar gelukkig lijkt de start- en landingsbaan nog intact. Dat kan niet gezegd worden van de bekende bars en restaurants linksonder in beeld. De bar Karakter Beach is bijvoorbeeld volledig weggevaagd. (Foto: Gerben van Es/ MCD
De containerterminal van Sint Maarten waar de Nederlandse marineschepen vaak liggen. (Foto: Gerben van Es/ MCD
Sint Maarten. (Foto: Gerben van Es/ MCD
02:47 uur | donderdag 7 september 2017 Helikopter Zr.Ms. Zeeland terug
Vlucht bevestigt eerdere vermoedens dat schade op Saba en Sint Eustatius relatief meevalt.
Heli terug van vlucht boven eilanden. Schade op Saba en St Eustatius valt (relatief) mee. Edoch zeer grote materiële schade op St Maarten. pic.twitter.com/pDURbrfyAA
00:47 uur | donderdag 7 september 2017 Nieuwe orkaan onderweg: José
Na Irma volgt mogelijk een nieuwe orkaan. Orkaan José is onderweg en bereikt mogelijk zaterdag de getroffen eilanden. Zeker voor de eilanden waar Irma recht overheen trok kan dat voor nieuwe problemen zorgen. Op Barbuda is volgens de premier 60% van de inwoners dakloos geworden en kan het zijn dat er een grootschalige evacuatie nodig is voor de komst van José. Het gaat dan om honderden mensen.
00:24 uur | woensdag 6 september 2017 Zr.Ms. Zeeland rond 02:00 uur NL tijd bij Sint Eustatius
Het patrouilleschip verwacht rond 20:00 uur lokale tijd (02:00 NL tijd) bij Sint Eustatius aan te komen, daarna door naar Sint Maarten. Inmiddels gaat de zon onder op Sint Maarten. Van de boordhelikopter van de Zeeland, die een eerste verkenning is gaan doen, is nog geen nieuws ontvangen.
Ook Zr.Ms. Pelikaan is onderweg. Dankzij satelliet-tv kunnen zij het Nederlandse nieuws over de orkaan volgen.
Ondertussen a/b:volgen nieuws en berichten ter voorbereiding laatste zaken. Kijken uit naar nuttige inzet tbv Bovenwindse eilanden na #Irmapic.twitter.com/PQn66JJm1i
23:58 uur | woensdag 6 september 2017 Schade op Saba lijkt mee te vallen
Saba is beduidend minder hard getroffen dan Sint Maarten. Volgens de eerste berichten zijn op het kleine eiland geen slachtoffers te betreuren. Uiteraard is er ook op dit eiland schade, de beelden die van Saba komen zijn echter minder heftig dan van andere eilanden die op korte afstand door Irma werden gepasseerd.
23:36 uur | woensdag 6 september 2017 Brits amfibisch transportschip nog 200 mijl ten zuiden van orkaan
De commandant van het Britse marineschip RFA Mounts Bay zei in een interview met BBC Radio 4 klaar te zijn voor het verlenen van noodhulp. Het schip was ten tijde van het interview, eerder vandaag, nog wel 200 mijl ten zuiden van de orkaan. De Mounts Bay zal zich in eerste instantie naar verwachting richten op de Britse Maagdeneilanden, die later dan Sint Maarten werden getroffen.
23:05 uur | woensdag 6 september 2017 Eiland Barbuda voor "minstens 90% vernietigd"
De premier van Antigua en Barbuda heeft na een bezoek per helikopter aan het eiland Barbuda via de media laten weten dat het eiland "totaal vernietigd is, 90% op z'n minst." Met het eiland was na de orkaanpassage geen contact. Er woonden 1.700 mensen op Barbuda. Volgens de premier waren de voorbereidingen goed, al was wel bekend dat er voor 1.000 mensen schuilplaatsen waren op het vlakke eiland. Er is sprake van 1 dode.
21:45 uur | woensdag 6 september 2017 NH-90 bijna gereed voor take-off vanaf de Zeeland
De maritieme helikopter heeft een standaardbereik van 1.000 km (het daadwerkelijke bereik is afhankelijk van gewicht, wind, etc.) en kan dus nu al zonder problemen heen en weer vliegen tussen de Zeeland en Sint Maarten. Het is ook belangrijk om dat nu te doen nu het nog licht is. De zon gaat om 18:21 uur lokale tijd onder en het zicht is nu goed. Wel is er nog veel neerslag.
De NH-90 tijdens het brandstofladen zojuist op het helidek van de Zeeland. Een cameraman van het Mediacentrum Defensie gaat mee. (Foto: Dolph van Stapele)
20:47 uur | woensdag 6 september 2017 Patrouilles op de eilanden en heli Zeeland de lucht in
De Nederlandse militairen op de drie eilanden zijn uit de schuilkelders en rijden patrouilles om de schade in kaart te brengen en medische hulp te leveren. Ondertussen is de helikopter van Zr.Ms. Zeeland binnen bereik van het eerste eiland. De NH-90 zal, met een camerateam Defensie aan boord, naar het getroffen gebied vliegen om een eerste indruk vanuit de lucht te kunnen maken.
20:43 uur | woensdag 6 september 2017 Wordt de Karel Doorman ingezet?
Dat is een vraag die vandaag meerdere keren aan Marineschepen.nl werd gesteld. De marine wil zelf nog niet ingaan op deze vraag. Het is wel terecht dat ie gesteld wordt want, als de schade echt zo groot is als deze nu lijkt, is het de vraag of de eilanden die onderdeel uitmaken van het Koninkrijk voldoende ondersteuning kunnen krijgen met alleen de Zeeland en de Pelikaan. Ook andere landen zetten vooral grote schepen in om hulp te verlenen.
Aan de andere kant ligt de Karel Doorman nu niet te niksen in afwachting van werk, het schip heeft lang stilgelegen en is sinds afgelopen maandag weer volop aan het opwerken naar operationele inzetbaarheid. Het schip kan wel naar de West, maar dat heeft grote gevolgen voor de rest van het programma. Dat moet dus goed overwogen worden. Daarnaast is het de vraag of het schip op tijd noodhulp kan verlenen in de West en of dat tegen die tijd niet op een andere manier kan.
Ook een ander groot schip is niet eenvoudig; Zr.Ms. Rotterdam is met een grote groep Zweedse militairen net onderweg naar de Indische Oceaan om nabij Somalië piraterij tegen te gaan en Zr.Ms. Johan de Witt is net uit onderhoud en gaat beginnen met opwerken.
Er is dus nog geen antwoord op de vraag, zeker niet van officiële zijde. Het is op z'n minst nog even afwachten wat de mariniers en de schepen er de komende uren en dagen aantreffen.
De laadcapaciteit van de Doorman is gigantisch en kan echt het verschil maken. In 2014 werd het naar Afrika gezonden om hulp te leveren aan landen die getroffen waren door ebola. (Infographic door: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
19:40 uur | woensdag 6 september 2017 Brits amfibisch transportschip wacht orkaan af
Groot-Brittannië heeft ook een groot schip ter plaatse: RFA Mounts Bay, een amfibisch transportschip dat is afgeleid van Zr.Ms. Rotterdam. Het schip arriveerde in juli en een lokale nieuwszender maakte een toepasselijk item over het LPD.
Momenteel zijn er 40 mariniers plus genisten van de Britse landmacht aan boord, plus een van de nieuwe Wildcat helikopters.
19:25 uur | woensdag 6 september 2017 Ruim 13.000 Amerikaanse militairen klaar voor noodhulp
De VS heeft ongeveer 13.110 militairen klaar staan voor het leveren van noodhulp aan eilanden en het Amerikaanse vasteland in verband met orkaan Irma. Ongeveer 260 mariniers stappen aan boord van USS Iwo Jima, het amphibious assault ship. Daarnaast zijn er 650 militairen van de Nationale Garde op de Amerikaanse Maagdeneilanden en 5.200 m/v in Puerto Rico opgeroepen. Meer dan 7.000 militairen van de Nationale Garde bereiden zich voor op inzet in Florida. Het Amerikaanse ministerie van Defensie verwacht dat alle eenheden vrijdag aan de slag zijn.
Zoals eerder vermeld heeft de Amerikaanse marine in totaal vier schepen aangewezen voor noodhulp in het Caribisch gebied en Amerika. Het gaat om twee amphibious assaultships (vliegkampschepen voor Europese begrippen) en om twee amfibische transportschepen. Allemaal schepen langer dan 200 meter.
19:15 uur | woensdag 6 september 2017 Meer foto's van de schade
De Koninklijke Marine heeft meer foto's verspreid van de schade op Sint Maarten en Sint Eustatius. De foto's zijn gemaakt door eilandbewoners.
Sint Eustatius.
Op Sint Maarten is niet alleen veel windschade, maar zijn er ook overstromingen.
18:05 uur | woensdag 6 september 2017 Zr.Ms. Zeeland begint de gevolgen van de orkaan ook te merken
Vanaf het patrouilleschip Zr.Ms. Zeeland wordt gemeld dat de windkracht is toegenomen tot 6 en de golven vier meter hoog zijn. En dat terwijl de Zeeland nog zo'n 180 km ten zuiden vaart van Sint Maarten.
Zr.Ms. Pelikaan is nog zuidelijker in rustiger vaarwater. Het ondersteuningsschip zal morgen aankomen.
Met beelden vanaf Bovenwinden op netvlies is huidig prachtig weer onwerkelijk. Zeegang neemt langzaam toe. PELI morgen ter plaatse pic.twitter.com/jcOMKwdfI2
17:43 uur | woensdag 6 september 2017 Helikopter onderweg naar Barbuda
Vanuit Antigua is een helikopter onderweg naar Barbuda, het eiland dat het eerst werd getroffen. Van Barbuda is nog steeds niets vernomen. Er was in de shelters ruimte voor 1.000 personen, het eiland heeft echter 1.700 inwoners. Doordat het vrijwel vlak is, zijn de zorgen rond dit eiland groot.
17:20 uur | woensdag 6 september 2017 Belangrijke gebouwen beschadigd op Sint Maarten
Eerder was vanuit Frankrijk al gemeld dat zeker vier stevige gebouwen waren beschadigd. Volgens berichten is de brandweerkazerne beschadigd, het hoofdkwartier van de regering is gedeeltelijk vernietigd en de schade op het Prinses Juliana airport is groot. De marine meldt dat het Kustwacht-steunpunt op Sint Maarten ook zwaar is getroffen. De steiger is er weggeslagen.
Op het naastgelegen eiland St Barth staat de brandweerkazerne onder water.
