Als het aan de marine ligt, zal het nieuwe bevoorradingsschip een bevoorrader worden "in de geest van de voormalige Amsterdam", dat staat in het maandelijkse online magazine van de marine 'Alle Hens'. Zr.Ms. Amsterdam was van 1995 t/m 2014, naast Hr.Ms. Zuiderkruis, in dienst als bevoorradingsschip. Over de nieuwe bevoorrader is nog weinig bekend.
Zr.Ms. Amsterdam een paar maanden voor de overdracht aan Peru, in de Middellandse Zee. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Zr.Ms. Karel Doorman is momenteel het enige schip met bevoorradingscapaciteiten, maar heeft nog veel andere taken en is daarom lang niet altijd beschikbaar. Eind 2017 werd bekend dat er een nieuw bevoorradingsschip wordt aangeschaft. Hoewel er aanvankelijk werd gesproken over alleen bevoorradingscapaciteit, werd gaandeweg wel duidelijk dat het om een eigen schip gaat (bevoorradingscpaciteit kan immers ook betekenen dat er een schip wordt ingehuurd).
Nieuw combat support ship
Veel meer was niet bekend over het nieuwe combat support ship. In de Alle Hens werd echter een tipje van de sluier opgelicht door een verband te leggen tussen de laatste echte bevoorrader Zr.Ms. Amsterdam en het nieuwe schip: "In het kader van verbetering van gevechtsondersteuning schaft de KM een maritieme bevoorrader aan, in de geest van de voormalige Amsterdam."
Zr.Ms. Amsterdam was een volwaardig bevoorradingsschip van 166 meter, zo'n 17.000 ton waterverplaatsing en 160 bemanningsleden. Daarmee lijkt de optie van een kleine tanker van de baan. Een tweede JSS is nooit de bedoeling geweest.
In feite betekent dit dat Zr.Ms. Amsterdam, zoals tot 2011 ook de bedoeling was, toch vervangen wordt. Per wanneer dat gaat gebeuren is overigens nog niet bekend, maar dat zal gelet op de berichtgeving in de Alle Hens eerder op de korte termijn dan op de lange termijn moeten gebeuren.
De komst van een groot nieuw schip heeft impact en het Commando Zeestrijdkrachten (CZSK) moet dus ruim voor indienststelling zijn voorbereid, zegt programmamanager KTZ Walter Hansen in de Alle Hens: “We zullen CZSK op de komst van dit schip moeten voorbereiden. Kades geschikt maken, onderhoudscapaciteit uitbreiden, opleidingen voor het personeel optuigen en extra mensen aannemen. Dankzij een bevoorrader zijn we straks weer in staat om een maritieme taakgroep langere tijd op zee te houden. Je beschikt dan immers naast Zr. Ms. Karel Doorman over nog een tanker.”
Poolster zeemanschapstrainer
Los van de investering van 400 miljoen, maar wel direct verbonden aan het verbeteren van de bevoorradingscapaciteit is de nieuwe zeemanschapstrainer die vernoemd is naar de eerste volwaardige Nederlandse bevoorrader: Hr.Ms. Poolster.
De nieuwe Poolster zal spijtig genoeg nooit naar zee gaan, het is een oefenopstelling in de buitenlucht op het schiereiland Harssens. Daar zijn de opstellingen voor Bevoorrading Op Zee (BOZ) van twee schepen nagebouwd; die van de Karel Doorman aan de ene kant en een LCF aan de andere kant. Zo kan marinepersoneel op het gebied van BOZ opleidingen volgen en oefenen, zonder dat er daadwerkelijk een schip nodig is. Sinds juni 2017 wordt aan de trainer gebouwd, de trainer zal woensdag 21 februari in gebruik worden genomen.
400 miljoen
Niet alle extra gelden worden besteed aan de nieuwe bevoorrader. Uit de uiteenzetting in de Alle Hens blijkt ook dat er een Fleet-Marine Squadron wordt opgericht, bedoeld om de Marine Combat Groups in Doorn te ontlasten, die teveel neventaken hadden zoals ceremonieel en het detachement op Sint-Maarten. Het Fleet Marine Squadron zal een gecombineerde eenheid van vlootpersoneel en mariniers zijn. Verder wordt geïnvesteerd in het verbeteren van de materieellogistiek, zo worden 90 extra mensen aangenomen bij de Directie Materiële Instandhouding. Ook volgt een verbetering van de opleidings- en trainingscapaciteit door civiele opleidingen zoals EHBO uit te besteden, waardoor meer marineinstructeurs vrijkomen en er wordt nieuw lesmateriaal aangeschaft.
Het marinehoofdkwartier gaat de intelcapaciteit versterken: "Dat doen we door te investeren in mensen (+13), netwerken en cyber. Dat aandachtsgebied was tot nu toe onderbelicht.”
Opvallend is ook dat de mijnenbestrijdingscapaciteit wordt uitgebreid, vooruitlopend op de vervanging van de mijnenjagers. Hansen in de Alle Hens: "Ook schaffen we al een ‘toolbox’ aan voor mijnenbestrijding op afstand, inclusief drones. Deze toolbox zullen we inzetten vanaf een extra platform. De mensen die met deze apparatuur moeten werken halen we al extra binnen. Deze maatregelen nemen we in aanloop naar de komst van nieuwe mijnenjagers, naar verwachting vanaf 2025. Op die manier doen we veel kennis en ervaring op."
Het is nog onduidelijk wat voor schip dat 'extra platform' voor de nieuwe apparatuur exact is.