Onderzeeboten zijn bijna onvindbaar en terwijl ze zich verschuilen onder water, kunnen ze belangrijke taken uitvoeren. Welke taak dat is hangt natuurlijk van de onderzeeboot af, maar dit zijn de mogelijkheden:
- Verzamelen van (geheime) informatie. Bijvoorbeeld door berichten en telefoons af te luisteren van terroristen, of foto’s van havens en schepen te maken. Ze volgen schepen, bijvoorbeeld drugstransporten of piraten. Ze nemen ook geluid, beeld, radar uitzendingen en berichten op van schepen, onderzeeboten, vliegtuigen, etc.
- Afzetten en ophalen van Special Forces van de mariniers. Zij gaan vanuit de onderzeeboot die onder water ligt aan land en worden op dezelfde manier opgehaald. Voor meer informatie hierover zie ook de website Silent Strike.
- (Dreigen met het) opsporen en aanvallen van vijandelijke onderzeeboten en bovenwaterschepen.
- Afvuren van (kern)wapens tegen landdoelen. De Nederlandse onderzeeboten hebben deze wapens overigens niet.
- Mijnen leggen. (Niet in bezit van NL onderzeeboten)
- Eigen schepen, vliegtuigen en heliktopters trainen op onderzeebootbestrijding.
Alle bovenstaande taken (behalve de laatste) kunnen ook uitgevoerd worden door schepen en vliegtuigen. Maar het belangrijkst aan de onderzeeboot is, dat deze bijna niet te vinden is. De gevolgen zijn enorm.
Een aantal masten van een Nederlandse onderzeeboot. Hiermee kunnen visueel zaken worden waargenomen (periscoop) en kan worden afgeluisterd. De radar (tweede van links) wordt niet gebruikt tijdens een missie. (Foto: Dutchsubmarines.com)
Waarom geen vliegtuig?
Als een vliegtuig één van deze bovenstaande taken zou uitvoeren, wordt het onherroepelijk ontdekt en dat zou kunnen leiden tot een politieke rel of zelfs een oorlog. Want een groot deel van deze taken vindt heel dicht bij de kust van een land plaats. Geen enkele regering zou blij zijn met een buitenlands toestel dat over het strand vliegt om foto’s en telefoonverkeer af te luisteren. Met een onderzeeboot ook niet, maar ja die “is er nooit geweest”.
Geheime informatie is betaalmiddel
Ook Nederlandse onderzeeboten worden ingezet voor geheime missies. Deze missies kunnen belangrijke informatie opleveren voor Nederland zelf en/ of voor de bondgenoten. De informatie wordt vervolgens gebruikt als “betaalmiddel” om bijvoorbeeld weer andere info te krijgen die belangrijk is voor Nederlandse eenheden.
Onze bondgenoten laten hun onderzeeboten ook opdrachten uitvoeren waar Nederland niets van weet en die informatie blijft geheim. Flauw of niet; we krijgen die info niet altijd.
Dus onderzeeboten zijn vaak van toegevoegde waarde omdat ze onzichtbaar belangrijke taken kunnen uitvoeren.
Een onderzeeboot zorgt voor paniek
Doordat een onderzeeboot bijna niet te vinden is, zorgt de mogelijke aanwezigheid van zo’n “zwarte sigaar” voor een hoop zorgen bij een vijand. Met één relatief goedkoop wapen kan een volledige vloot worden lamgelegd. Dat is gebleken tijdens de Falklandoorlog in 1982 toen de complete Argentijnse marine werd verslagen door feitelijk één torpedotreffer. Aan de andere kant was de Britse vloot voortdurend bang voor Argentijnse onderzeeboten.
In de jaren ’90 heeft een Nederlandse onderzeeboot de Servische marine in de haven gehouden door alleen te dreigen.
Daarnaast hebben onderzeeboten de zwaarste wapens aan boord. Eén onderzeeboot met kernwapens kan de gehele aarde vernietigen. Van de conventionele wapens is de torpedo het zwaarste wapen. Extra voordeel van de torpedo is dat hij bijna niet kan missen en het vijandelijke schip in één klap volledig vernietigd.
Dus als een onderzeeboot de vijand heeft gevonden, is er alle reden tot paniek. Het vijandelijke schip zal vrijwel zeker in stukken naar de bodem gaan.
Het is erg lastig om onderzeeboten te vinden, omdat geluid sterk beinvloed wordt door de temperatuur en het zoutgehalte van water. Daardoor buigen geluidsgolven en kan de onderzeeboot zich goed verstoppen. Ook kan een onderzeebootcontact plots verschijnen en even snel weer kwijt zijn.
Enige verdediging tegen andere onderzeeboten
Het voordeel van de onderzeeboot, is direct het nadeel als deze bestreden moet worden. Het beste wapen tegen onderzeeboten is een andere onderzeeboot. Onderzeeboten zijn heel stil, kunnen heel goed luisteren en kunnen heel lang een gebied afspeuren. Fregatten zijn in het nadeel omdat zij vrij veel lawaai maken (o.a. motoren). Bovendien maken ze vaak gebruik van actieve sonar: deze zendt een enorm harde “ ping” uit zodat het geluid via een onderzeeboot terugkaatst. De onderzeeboot hoort dit en kan direct horen in welke richting een fregat zit. Helikopters en vliegtuigen zijn uitstekende onderzeebootjagers, maar kunnen niet zo lang zoeken als een onderzeeboot zelf.
Belangrijk voor training
Nederlandse fregatten en helikopters gebruiken de Nederlandse onderzeeboten om regelmatig op onderzeebootbestrijding te oefenen. Dit is voor Nederlandse eenheden eenvoudig en goedkoop. Buitenlandse onderzeeboten zijn lastiger te regelen.
Daarnaast wordt de kennis van het Onderzeedienst personeel op gebied van onderzeebootbestrijding goed gebruikt aan boord van de fregatten en op scholen van de marine.
Het niveau van onderzeebootbestrijding zou dramatisch verminderen als Nederland de kennis van onderzeeboten niet meer zelf in huis heeft en als Nederlandse fregatten alleen met buitenlandse eenheden zouden kunnen oefenen.
Onderzeeboten zijn er niet alleen voor vandaag maar ook voor over 10 jaar
Tot slot. Misschien vraag je je af of we onderzeeboten wellicht beter kunnen verkopen en snel kunnen kopen of bouwen als er een oorlog dreigt.
Ook al verwachten we niet dat Nederland morgen in een complete oorlog is, dat kan over 5, 10 of 20 jaar anders zijn. Dan hebben we die onderzeeboten nodig en moeten ze direct ingezet kunnen worden. Als je begint met het ontwerpen van een onderzeeboot kan het 25 jaar duren voor de boot af is en kan varen. Dan moeten er natuurlijk wel mensen zijn die met zoiets complex als een onderzeeboot kunnen werken. Daar gaat jaren opleiden en trainen aan vooraf.
Special Forces van het Korps Mariniers kunnen ongemerkt vanuit een onderzeeboot aan land gaan.
