Marineschepen.nl
 
   
 

Juan Carlos I vliegkampschip (Spanje)


Laatst aangepast: 08-02-2023

De Juan Carlos I (L61) is het enige vliegkampschip van Spanje. Het schip wordt aangeduid als Landing Helicopter Dock (LHD), maar het is wel degelijk geschikt voor vliegtuigen als de Harrier en F-35B (JSF). Het is een multifunctioneel vliegdekschip dankzij de amfibische capaciteiten. Sinds het oude vliegkampschip Principe de Asturias (R11) uit dienst is, in 2013, is de Juan Carlos I de enige carrier.

Juan Carlos I
SPS Juan Carlos I. (Foto: Spaanse marine)

Ontwerp en taken
De Juan Carlos I is een vliegkampschip met amfibische mogelijkheden. Het schip wordt in Spanje omschreven als een Landing Helicopter Dock (LHD) of strategic projection ship; het moet amfibische operaties kunnen uitvoeren achter de horizon met helikopters, VSTOL vliegtuigen als de F-35B en met landingsvaartuigen die via het dok naar buiten kunnen varen. Maar het is ook uitstekend in staat om humanitaire operaties te leiden en uit te voeren. In de hangars kunnen behalve vliegtuigen ook voertuigen terecht.
Net als veel andere "kleine" vliegkampschepen heeft de Juan Carlos I een skischans waardoor de vliegtuigen als de Harrier en de F-35 de lucht in kunnen, ondanks de korte startbaan en het ontbreken van een katapult.



Er zijn drie belangrijke dekken: het vliegdek, het dek met hangars en daaronder het dek met dok (achter) en voertuigendek (voor). In de hangars kunnen 12 vliegtuigen staan, 6 vliegtuigen kunnen op het vliegdek geparkeerd worden. De twee liften kunnen het materieel naar boven en beneden transporteren.
Net als de Nederlandse LPD's (Rotterdam en Johan de Witt) heeft de Juan Carlos I een dok zodat landingsvaartuigen in en uit kunnen varen. Er is plaats voor vier LCM-1E/LCM-8, plus vier tot zes SUPERCAT type RIBs, één LCAC en LVTs. Behalve een dok, herbergt dit dek ook een groot deel voor zware voertuigen. Uiteraard is het mogelijk om ook voertuigen in hangaars kwijt te kunnen één dek hoger. Er is plaats voor lichte voertuigen zoals Jeeps, maar ook voor 46 Leopard tanks.
Om hulp te verlenen in ver afgelegen gebieden, kan het schip 144 met goederen gevulde containers meenemen. Natuurlijk is er aan boord ook ruimte voor geëvacueerde burgers.

De medische voorzieningen zijn in ruime mate aanwezig. Er zijn operatie kamers, er is een tandartsenpraktijk, een behandelkamer, er is röntgen apparatuur en een laboratorium.

Het schip is ontworpen en gebouwd door de Spaanse scheepswerf Navantia. De Juan Carlos I was begroot op 360 miljoen euro, maar kostte uiteindelijk 462 miljoen; vergelijkbaar met Joint Support Ship Karel Doorman.

Juan Carlos I
SPS Juan Carlos I met helikopters en Harriers aan dek. (Foto: Spaanse marine)

Voortstuwing
De voortstuwing is diesel-elektrisch, gecombineerd met een gasturbine. De diesel generatoren en gasturbine wekken namelijk elektriciteit op die vervolgens gebruikt wordt voor een elektrische voortstuwing. Dit heeft als voordeel dat er geen as is, minder trillingen en lawaai, minder onderhoud en ruimte, en hogere manoeuvreerbaarheid. De Juan Carlos I heeft daarom geen assen.

voortstuwing Juan Carlos I
Schematische weergave van de voortstuwing van de Juan Carlos I. Van rechts naar links is te zien dat de gasturbine (turbo) en de diesels de energie opwekken en dat met die elektriciteit de PODS het schip kunnen voortbewegen.

Wapensystemen en sensoren
Zoals op alle vliegkampschepen bevinden de belangrijkste sensoren en wapensystemen zich aan boord van de vliegtuigen zelf. Met hun sonar en radarapparatuur brengen ze op grote afstand dreigingen in kaart en kunnen deze eventueel aanvallen. Zo ook op de Juan Carlos I. De L61 heeft immers slechts vier 12,7 mm M2HB machinegeweren en vier 20 mm Oerlikon Contraves snelvuurkanons. Al is er wel ruimte om ESSM of RAM raketten toe te voegen aan het arsenaal, als laatste verdediging tegen inkomende vliegtuigen en raketten. Hiermee is de Juan Carlos I zelfs voor vliegkampschepen licht bewapend.

De luchtwaarschuwingsradar van de Juan Carlos is de Indra-Lanza-N 3D radar. Deze medium range radar heeft een bereik van minstens 255 kilometer. Uiteraard wordt het pakket sensoren aangevuld met navigatieradars en optronische systemen om drenkelingen, periscopen, bootjes, etc waar te nemen. Ook systemen voor de vluchtleiding ontbreken niet.



Air wing
De airwing van het grootste schip van de Spaanse marine bestaat uit een klein aantal AV-8B Harrier vliegtuigen. In de toekomst moeten deze oude vliegtuigen vervangen worden. In 2021 is de Spaanse marine begonnen met het bestuderen van de gevolgen van de F-35B voor de carrier en de marinebasis. De overstap naar de F-35B vraagt namelijk om aanpassingen aan het vliegkampschip (doorgaans moet het dek hittebestendiger worden gemaakt), de vliegbasis, personeel en onderhoud.

Voor amfibische en veel maritieme taken zullen vooral helikopters worden ingezet en daar is genoeg ruimte voor. Het gaat dan om NH-90 helikopters, SH-3D Sea King, AB 212 en CH-47 Chinook helikopters.

Harrier
De Harrier gevechtsvliegtuigen van de Spaanse marine opereren vanaf de Juan Carlos I. (Foto: Spaanse marine)

Osprey
In 2015 heeft het Amerikaanse Korps Mariniers tests uitgevoerd op Europese marineschepen met de MV-22 Osprey. Hier staan maar liefst drie Ospreys tegelijk op het Spaanse vliegdek. (Foto: US Navy)

Focus op amfibische operaties
LHD Juan Carlos I is een heel aardig schip, met een stevige focus op amfibische operaties, maar meer ook niet. Dankzij de twee dekken voor voertuigen, vaartuigen en vliegtuigen (en de benodigde ingangen voor al dit materieel) is de Juan Carlos I wel een zeer flexibele eenheid. Het schip is in te zetten als echt (klein) vliegkampschip, maar vooral als een krachtig amfibisch platform. Het vaartuig is echter ook prima geschikt om in te zetten bij hulp na natuurrampen.

Belangrijk nadeel is het ontbreken van een point defence system zoals een ESSM. Ook de lage maximum snelheid is een minpuntje en de senoren lijken beperkt vergeleken met wat tijd- en soortgenoten uit andere landen hebben staan.

Export en afgeleide schepen
De Juan Carlos I bleek voor scheepsbouwer Navantia een succes. Australië bestelde in 2007 Navantia maar liefst twee van deze schepen: de Canberraklasse. In 2014 werd het eerste schip in dienst gesteld.

Turkije laat vliegkampschip TCG Anadolu bouwen dat afgeleid is van het ontwerp van de Juan Carlos I, dat een meter langer zal worden dan de Spaanse carrier en ook geschikt zal zijn voor de F-35B vliegtuigen die Turkije gaat bestellen. Het Turkse vliegdekschip zal in 2023 aan de vloot worden toegevoegd.

Inzet
Samen met drie andere schepen is de Juan Carlos I ingezet na de verwoestende aardbevingen in Turkije en Syrië van 6 februari 2023.

hangar Juan Carlos I
De geplande indeling van de hangar tijdens vliegoperaties.

hangar transport Juan Carlos I
De indeling als de Juan Carlos I het maximale aantal Harriers moet meenemen als lading.

hangar licht transport Juan Carlos I
Het bovenste dek biedt 2046 vierkante meter ruimte voor lichte voertuigen..

hangar transport Juan Carlos I
Het onderste dek beslaat maximaal 2375 vierkante meter. Hier kunnen 46 Leopard tanks staan.

amfibische indeling Juan Carlos I
De amfibische mogelijkheden zijn zeer uitgebreid. Dit is één van de opties. Er is zelfs plaats voor 1 LCAC (hovercraft).


Film van de Juan Carlos I tijdens de grote internationale oefening Trident Juncture 2015.

Naamsein Naam In dienst
L61 Juan Carlos I 2010
Afmetingen 230,8 x 32 x 6,9
Max. waterverplaatsing 27.079 ton
Max. snelheid 21 knopen
Bemanning 243 vaste bemanningsleden
103 staf voor leiding geven over een vloot of operatie
23 bemanningsleden voor amfibische operaties
172 boordvliegploeg
902 mariniers
Voortstuwing 1x GE LM 2500 gasturbine
2x diesels Izar MAN
combined diesel-electric and gas turbine (CODLAG)
Wapensystemen 4x 12,7 mm M2HB machinegeweren
4x 20 mm Oerlikon Contraves snelvuurkanons
Ruimte voor ESSM of RAM raketten
Sensoren Radar 3D Indra Lanza-N lange afstand luchtwaarschuwingsradar
Indra Aries-NAV navigatieradar
Indra Aries-SAAS helicoptercontrol
Indra Aries-PAR aproachradar
Optronic Patroling System
Indra Rigel ESM/ ECM
Mk-9500 Indra Regulus ESM/ ECM communication
Air wing Max 30 (incl. 8 tot 12 vliegtuigen)
Harrier AV-8B of F-35B Lightning II vliegtuigen
MV-22 Osprey
NH-90 helikopters
SH-3D Sea King helikopters
AB 212 helikopters
CH-47 Chinook helikopters
Voertuigen Alle combinaties mogelijk van 100 lichte voertuigen tot 46 main battle tanks.




Marineschepen.nl
Contact
Over deze site
Blijf op de hoogte via:

Twitter

Facebook

Instagram

Copyright

Alle rechten voorbehouden.

Sinds 13 augustus 2001



Menu
Nederlandse marineschepen
Belgische marineschepen
Marineschepen wereldwijd

Gerelateerde artikelen
Canberra LHD

Nieuwe vliegkampschepen

Succes Spaanse scheepswerf