|
|
Van Speijkklasse/ MLM fregatten
Laatst aangepast: 03-08-2023
De zes Van Speijkklasse fregatten waren van 1967 tot 1989 in Nederlandse dienst en waren gespecialiseerd in onderzeebootbestrijding. De schepen werden in Nederland gebouwd, maar waren gebaseerd op de Britse Leanderklasse fregatten.
Hr.Ms. Van Nes duikt in een golf. De Leanderkklasse was zo ontworpen dat de schepen met een hoge zeegang weinig water over zouden krijgen en dat de snelheid behouden kon blijven. (Foto: Koninklijke Marine)
De marine was niet tevreden over de eerste naoorlogse ontwerpen van Nederlandse marineschepen. De onderzeebootjagers en kruisers hadden teveel problemen. Daarom werden de tekeningen van de Britse Leanderklasse fregatten gekocht en werd het ontwerp aangepast naar de Nederlandse eisen. Onder andere werd het ontwerp van de navigatiebrug gewijzigd.
Naamgeving
In de zomer van 1962 werd besloten om de eerste van de nieuwe fregatten te vernoemen naar LTZ2 Jan van Speijk (1802-1831), die zijn schip tijdens de Belgische opstand had opgeblazen. Bij Koninklijk Besluit werd in 1831 bepaald dat er altijd één marineschip 'Van Speijk' moet heten. Sinds 1960 droeg wachtschip Hr.Ms. Flores tijdelijk de naam 'Van Speijk', tot die naam door het nieuwe fregat werd overgenomen.
De andere schepen werden naar zeventiende admiralen vernoemd.
Artist impression van de nieuwe fregatten. (Bron: Alle Hens, )
Zes fregatten werden gebouwd in Amsterdam op de NDSM-werf en op de werf van De Schelde in Vlissingen. De schepen waren voornamelijk voorzien van Britse wapensystemen en Nederlandse radars. Echter, vooral het 4,5 inch kanon en de Seacat raketinstallatie functioneerden niet zoals vooraf gedacht.
In de periode 1977-1983 werden de schepen gemoderniseerd. Wapensystemen werden vervangen, een hangar voor een helikopter werd toegevoegd, het aantal bemanningsleden ging omlaag en hun leefruimten werden sterk verbeterd.
Verkoop
In de jaren 1986 tot 1990 werden de Van Speijkklasse fregatten uit dienst gesteld. De schepen werden in de jaren '80 verkocht aan Indonesië voor 536 miljoen gulden. De Tjerk Hiddes vertrok als eerste (als Ahmad Yani), gevolgd door de Van Speijk (Slamet Riyadi) in 1986. Tot augustus 2019 waren zij daar allemaal nog in dienst.
De voormalige Van Speijk werd in augustus 2023 als doelschip gebruikt tijdens een lanceeroefening.
Fictie
De Van Speijkklasse-fregatten Hr.Ms. Evertsen en Isaac Sweers speelden in de onderzeebootthriller Orka een belangrijke rol. Het verhaal speelt zich af in september 1980. Volgens de scheepskrant van de onderzeeboot Hr.Ms. Orka zouden de fregatten, na een tijdje deel te hebben uitgemaakt van het permanente NAVO-eskader STANAVFORMED, richting de Zwarte Zee zijn gegaan. In die Zwarte Zee beginnen de problemen voor de Evertsen en Isaac Sweers zich nabij Russische wateren op te stapelen.
| Nummer |
Naam |
In dienst |
Uit dienst |
| F802 |
Van Speijk |
1967 |
1986 |
| F803 |
Van Galen |
1967 |
1987 |
| F804 |
Tjerk Hiddes |
1967 |
1986 |
| F805 |
Van Nes |
1967 |
1988 |
| F814 |
Isaac Sweers |
1968 |
1990 |
| F815 |
Evertsen |
1967 |
1989 |
|
| Afmetingen |
113 x 12,5 |
| Max. waterverplaatsing |
2200 ton |
| Max. snelheid |
28,5 knopen |
| Bemanning |
256
Na verbouwing 185 |
| Voortstuwing |
Stoomturbines |
| Wapensystemen |
2x 4,5 inch kanons
2x Sea Cat tegen luchtdoelen
Mk 10 Limbo dieptebommortier
Na verbouwing: 76mm Oto Melara kanon
2x Sea Cat tegen luchtdoelen
Harpoon tegen oppervlakteschepen
Torpedo's
|
| Sensoren |
Holland Signaal LW-02 luchtwaarschuwingsradar
Holland Signaal DA-02 zee-/ luchtbeeldradar
2x Holland Signaal M44 radar/ optische vuurleiding voor Sea Cat
Holland Signaal M45 radar/ optische vuurleiding voor kanons
Na verbouwing:
Holland Signaal LW-03 luchtwaarschuwingsradar
Holland Signaal DA-05 zee-/ luchtbeeldradar
Holland Signaal M44
Holland Signaal M45
|
| Helikopters |
Westland Wasp
Na verbouwing: Westland Lynx |
Sinds 13 augustus 2001
|
